Luchtvaartexpert over vliegtuigcrash Ethiopië: "Boeing moet snel met duidelijk antwoord komen"

Gisteren stortte een Boeing B-737 MAX 8 van Ethiopian Airlines neer in Ethiopië, kort na het opstijgen. Alle 157 inzittenden kwamen om. In oktober crashte een vliegtuig van hetzelfde type van de maatschappij Lion Air in Indonesië, ook meteen na het opstijgen, daar stierven 189 mensen. Beide toestellen waren nog maar enkele maanden voordien geleverd aan de luchtvaartmaatschappijen.

Twee ongevallen met een gloednieuw type vliegtuig in enkele maanden tijd, dat is ongezien. Ethiopië, China en de Kaaimaneilanden houden voorlopig al hun B-737 MAX 8-toestellen aan de grond. De Chinese luchtvaartautoriteiten zeggen zich zorgen te maken over de veiligheid en wachten verder overleg af.

Op dit moment is nog niet duidelijk wat de oorzaak van de crash in Ethiopië is. In Indonesië waren er vermoedelijk problemen met de hoogteregelaars, maar het is nog te vroeg om te speculeren over een verband of over een structureel probleem, zegt Joris Melkert, docent luchtvaarttechnieken aan de TU Delft in Nederland.

"Op dit moment vallen twee dingen heel erg op", ziet Melkert. "Beide toestellen vlogen zeer laag, op een paar 100 meter boven de grond. De piloten in Ethiopië hadden gevraagd om te mogen terugkeren, er was allicht dus iets mis, maar wat? En als je de twee crash-sites bekijkt, moet de klap erg hard geweest zijn. Het vliegtuig moet gisteren met hoge snelheid tegen de grond gegaan zijn, het lijkt bijna verticaal naar beneden te zijn gegaan."

"Er kunnen tientallen oorzaken zijn voor het ongeluk in Ethiopië. Is er een structureel verband of is het puur toeval, dat is echt nog veel te vroeg om te zeggen. Het is heel belangrijk om een open blik op het onderzoek te houden en niet te snel tot conclusies te komen. We moeten erg voorzichtig zijn met speculeren."

(lees verder onder de grafiek)

Het is van het grootste belang dat vliegtuigbouwer Boeing snel met een antwoord komt, zegt Melkert. "Luchtvaartmaatschappijen houden toestellen preventief aan de grond, je merkt dat er ongerustheid is. Boeing moet snel uitzoeken of er een structureel probleem is, dan wel dat het gaat om pure toevalligheden."

Na het ongeluk in Indonesië kondigde Boeing heel snel een update van de flight manual aan, met aanwijzingen wat een maatschappij moet doen om eventuele fouten te corrigeren. Voor luchtvaartautoriteiten is een snelle respons noodzakelijk, legt Melkert uit. Boeing stuurt nu een eigen team naar Ethiopië om het onderzoek ter plaatse bij te staan.

De Boeing B-737 MAX 8 werd in 2011 gelanceerd als antwoord op een nieuw vliegtuig van concurrent Airbus en is nog maar sinds 2017 in commercieel gebruik. Wereldwijd zijn er al 5.000 toestellen van besteld, waarvan 350 al opgeleverd zijn. De concurrentiestrijd zorgt ervoor dat er almaar meer en sneller nieuwe vliegtuigen worden gebouwd, maar dat brengt de veiligheid niet in het gedrang.

"De luchtvaart is heel sterk gereguleerd. Voor een vliegtuig op de markt mag komen, moet het een zeer uitgebreid testprogramma doorstaan. De luchtvaardigheid wordt uitvoerig getest. Het neemt echt jaren in beslag voor je echt een toestel mag verkopen en voor het effectief mag vliegen", zegt Melkert.   

"Op dit moment zijn al 350 B-737 MAX 8-toestellen in commerciële vaart. Op een na hebben die allemaal succesvol gevlogen gisteren. Honderden vluchten zijn goed afgelopen. We hoeven niet meteen in paniek te schieten."

Bekijk hier ook de analyse van onze VRT NWS-luchtvaartexpert Riadh Bahri in "Het journaal."