AI: “EU medeplichtig aan politiegeweld tegen vluchtelingen en migranten in Kroatië”

"Om te begrijpen waar de prioriteiten van de Europese regeringen liggen, hoef je de geldstroom maar te volgen. Hun financiële bijdrage aan humanitaire hulp verdwijnt in het niets bij de middelen die ze besteden aan grensbeveiliging. Zo wordt er geld vrijgemaakt voor de uitrusting van de Kroatische grenspolitie en zelfs voor de salarissen van de agenten", aldus Massimo Moratti, directeur Research van het Europese kantoor van Amnesty International. 

"Ondertussen worden mensen die oorlog en vervolging ontvluchten door de Kroatische politie geslagen en beroofd en met geweld teruggedrongen naar Bosnië-Herzegovina, een juridisch niemandsland waar ze zijn overgeleverd aan de grillen van een falend asielsysteem."

De meeste vluchtelingen proberen dan ook door te reizen naar andere Europese landen, maar dat is een gevaarlijke tocht door onder meer wilde rivieren. In de eerste tien maanden van 2018 verdronken ten minste 12 mensen in de Westelijke Balkan, de meesten toen ze probeerden de grens van Kroatië met Slovenië over te steken. Tientallen anderen stierven op andere manieren. Zij die de reis ondernemen, worden vaak het slachtoffer van gedwongen pushbacks en collectieve uitzettingen - vaak met geweld en intimidatie - aan de grens tussen Kroatië en Bosnië-Herzegovina, zonder dat hun asielaanvragen worden behandeld.

Bovendien worden pogingen van Kroatische openbare instellingen om toezicht te houden aan de grens tegengewerkt, en worden organisaties die zich inzetten voor migranten- en vluchtelingenrechten geviseerd door de autoriteiten.

"Ondanks deze afschuwelijke praktijken aan haar grenzen blijft de Europese Unie aanzienlijke middelen toekennen aan Kroatië om infrastructuur voor grensbeveiliging te ontwikkelen", zegt Amnesty. "De EU weigert eveneens de gebreken van het Europese asielstelsel grondig aan te pakken, waardoor mensen genoodzaakt blijven om deze hachelijke reizen te ondernemen."

Volgens de ngo kunnen Europese leiders dan ook niet langer ontkennen medeverantwoordelijk te zijn voor de voortdurende collectieve uitzettingen en het gewelddadig terugsturen van migranten en asielzoekers langs de Balkanroute. "Hun vastberadenheid om de EU-grenzen te versterken heeft een hoge humanitaire kost.”

Bij de Europese Commissie is men op de hoogte van het rapport. “De Commissie is steeds bezorgd over berichten over mishandeling van migranten en vluchtelingen en neemt de aantijgingen zeer ernstig. Elke vorm van geweld tegen of misbruik van migranten en vluchtelingen is onaanvaardbaar”, reageerde een woordvoerster. De Commissie staat in contact met de Kroatische autoriteiten en verwacht dat Zagreb de zaak “snel opvolgt” en verzekert dat mensen uit derde landen de mogelijkheid krijgen om asiel aan te vragen.

De Commissie zal de situatie op de Balkanroute morgen bespreken op de maandelijkse videoconferentie met de autoriteiten van de betrokken landen. Omdat migranten Hongarije willen vermijden, is de route via Kroatië de belangrijkste toegangspoort tot de Europese Unie geworden. Duizenden mensen zijn er echter gestrand aan de grens, in Bosnische steden als Bihac en Velika Kladusa.