Kritiek op Staatsveiligheid in zaak-Puigdemont

In deze wagen zat Puigdemont toen hij werd onderschept.© dpa

Spaanse agenten schaduwden de Catalaanse leider in ons land. De Staatsveiligheid volgde die situatie onvoldoende op, oordeelt het Comité I.

Nikolas Vanhecke

Bijna een jaar geleden werd de Catalaanse politicus Carles Puigdemont opgepakt in Duitsland. Hij werd onderschept omdat Spaanse agenten bakens hadden geplant op de auto waarmee hij zich verplaatste, een Renault Espace met Belgische nummerplaat. Net zoals vandaag woonde Puigdemont toen in België.

Tegen hem liep een Spaans arrestatiebevel wegens een referendum dat volgens Madrid ongrondwettelijk was georganiseerd. Zijn doen en laten hier werd nauwgezet in de gaten gehouden door de Spaanse agenten.

Vrij snel na de arrestatie in Duitsland, waarbij de Spanjaarden dus in ons land schaduwoperaties hadden lopen, kwamen vragen over de alertheid van de Staatsveiligheid in de hele zaak. Het Comité I, dat de Belgische inlichtingendiensten controleert, startte een onderzoek op. De eerste, voorlopige, resultaten daarvan werden gisteren in het parlement achter gesloten deuren besproken.

Het Comité I stelde een aantal pijnpunten vast. Zo zou de inlichtingendienst van mening zijn geweest dat het niet haar taak is om de activiteiten van buitenlandse diensten op Belgisch grondgebied in de gaten te houden wanneer het niet gaat om spionage-activiteiten die tegen België zijn gericht. De Staatsveiligheid zou dat ook zo hebben meegedeeld aan voogdijminister Koen Geens (CD&V) in de voorbereiding op een parlementaire vraag. Nochtans is dat soort opvolging sinds begin 2016 wel een bevoegdheid van de Staatsveiligheid en haar militaire evenknie. Het Comité I raadt de Staatsveiligheid aan die wet nog eens door te nemen.

Na de arrestatie van Puigdemont bevroor de Staatsveiligheid even de contacten met haar Spaanse evenknie als reactie op de plaatsing van die bakens op de auto. Het is vrij uitzonderlijk dat informatie-uitwisseling met een bondgenoot wordt stilgelegd. De Staatsveiligheid bracht minister Geens hiervan niet op de hoogte, wat beter wel was gebeurd gezien de diplomatieke gevoeligheid van zo’n beslissing.

Gisteren werd besloten dat het Comité P zal worden betrokken in het onderzoek naar het optreden van de Belgische politie in de affaire. De Staatsveiligheid kon niet reageren op een vraag om commentaar bij het rapport.