Barnier zet vraagtekens bij verlenging brexit

Als het Britse parlement straks zoals verwacht tegen een ‘no deal’ stemt, zal het morgen de vraag voorgelegd krijgen of de regering-May bij de Europese Unie om een uitstel van de brexit moet vragen. “Het is de verantwoordelijkheid van het Verenigd Koninkrijk om ons te zeggen wat het wil. Welke lijn houdt het aan? Dit is de vraag die moet worden beantwoord”, zei Barnier in Straatsburg. Hij vindt dat Londen eindelijk duidelijk moet maken welke relatie het na de brexit met de EU wil.

Volgens Barnier “is de situatie zeer ernstig” en is het risico op een ‘no deal’, ook al zou dat “per ongeluk” zijn, nog nooit zo hoog geweest. “Ik vraag iedereen om dit risico niet te onderschatten, en de gevolgen evenmin.” De Europese Unie heeft nooit gewerkt aan een brexit zonder akkoord, maar “is klaar om met die situatie om te gaan”, besloot de Fransman.

Lees ook: Hoe moet het nu verder na opnieuw een desastreuze brexit-stemming? Alle scenario’s op een rij

Als de Britse regering zou vragen om een verlenging van de huidige deadline voor de brexit, dan wil Barnier wel eerst weten waarom. Hij herhaalde nogmaals dat het verworpen uittredingsakkoord, dat tot stand kwam na onderhandelingen die anderhalf jaar duurden, het enige akkoord is dat op tafel ligt.  “Verlengen om wat te doen? De onderhandelingen zijn afgerond. We hebben een terugtrekkingsakkoord’', zei de Fransman zwaaiend met het 585 pagina’s dikke verdrag.

Volgens Barnier is de EU “tot het uiterste gegaan”. “We kunnen niet meer geven. Als het Verenigd Koninkrijk nog steeds op een ordelijke wijze de EU wil verlaten, dan is en blijft dit akkoord het enige beschikbare. Ik wil dat dat goed begrepen wordt.”

De EU nam vandaag ook een reeks noodmaatregelen aan om de ergste gevolgen van een ‘no deal’ in te dijken. De maatregelen in kwestie moeten er bijvoorbeeld voor zorgen dat studenten en leerkrachten die in het kader van het Erasmus-programma tijdelijk in het buitenland verblijven hun uitwisselingsprogramma kunnen afronden. Er zijn ook afspraken gemaakt om de belangrijkste transportverbindingen tussen het Verenigd Koninkrijk en het Europese vasteland in stand te houden en om de sociale rechten van burgers in het buitenland te vrijwaren.

De maatregelen zijn slechts tijdelijk van aard en worden eenzijdig door de EU genomen. Sommige maatregelen treden echter pas in werking als het VK gelijkaardige initiatieven neemt.

Voor België is met name de beslissing belangrijk om Europese en Britse vissers ook na de brexit nog toegang te geven tot elkaars wateren. Ook de uitwisseling van quota zal kunnen worden verdergezet, terwijl ook de regelgeving omtrent steun werd aangepast. “Mochten onze vissers tijdelijk hun activiteit moeten stopzetten omwille van een harde brexit, zullen ze recht hebben op een financiële vergoeding”, zegt Europees Parlementslid Tom Vandenkendelaere (CD&V).

Guy Verhofstadt (Open Vld), de voorzitter van de liberale fractie in het Europees Parlement, staat open voor een “korte verlenging” van het brexit-proces, maar een uitstel van het Britse vertrek tot voorbij 1 juli is “uitgesloten”, zei hij tijdens het debat in Straatsburg.

Een korte verlenging is bovendien maar mogelijk “als de doelstelling duidelijk is”, namelijk het verder in detail uitwerken van de politieke verklaring over de toekomstige relaties tussen de EU en het Verenigd Koninkrijk. “Hoe gedetailleerder deze verklaring is, hoe minder waarschijnlijk de ‘backstop’ (voor de Ierse grenskwestie, red.) wordt. Dat is de uitweg.” De ex-premier is in het parlement ook de voorzitter van de brexit-stuurgroep.

Dat het uitstellen van de brexit tot in juli - of nog langer - een slecht idee is, komt volgens Verhofstadt doordat een verlenging alleen tot meer onzekerheid zal leiden bij burgers en bedrijven. Bovendien zou het VK verplicht zijn Europese verkiezingen te organiseren en dat zou helemaal “onzinnig” zijn, aldus Verhofstadt.

Het nieuwe Europees Parlement wordt op 2 juli geïnstalleerd. Als het VK dan nog steeds tot de EU zou horen, zou het ook parlementsleden moeten afvaardigen. Daarvoor zouden dus Europese verkiezingen nodig zijn.

Verhofstadt verwees tijdens het debat naar de in het halfrond aanwezige Britse euroscepticus Nigel Farage, die hij vanaf de volgende legislatuur liever niet meer in het parlement ziet opduiken. “Hij is hier alleen maar om de Unie te verwoesten en zijn loon te ontvangen, dat hij vervolgens bij een offshorebedrijf kan parkeren.”

De Britse Conservatieven en de sociaaldemocraten van Labour moeten zich dringend verenigen en een oplossing uitwerken, riep Verhofstadt nog op. Als Tories en Labour samenkomen, dan zal Europa klaar staan om ernstige gesprekken aan te gaan, aldus nog Verhofstadt.