Brits Lagerhuis stemt tegen brexit zonder akkoord - May wil uitstel van brexit tot 30 juni

De stemming kwam er nadat het akkoord van de Britse regering over de uitstap van de Europese Unie gisteren voor de tweede keer werd afgekeurd door het parlement.

Het amendement waarover vandaag als eerste gestemd werd, ging verder dan de geplande motie van de regering. Die motie stelt dat er geen brexit kan zijn op 29 maart zonder dat het uitstapakkoord is goedgekeurd door het parlement. Het amendement sluit een ‘no-deal-brexit’ echter voor altijd uit. 

Uit de stemming bleek dat het parlement erg verdeeld is over de zaak. 312 parlementsleden zijn gekant tegen een ‘no-deal-brexit’. 308 volksvertegenwoordigers gaven aan dat een brexit zonder akkoord voor hen in de toekomst wel nog een optie kan zijn. Het amendement is echter niet bindend, maar reflecteert louter de voorkeur van de parlementariërs.

Bij een stemming over de motie van de regering waren de resultaten iets meer uitgesproken: 321 leden wilden géén no-deal-brexit, 278 van hen zouden liever zien dat de regering op 29 maart meteen uit de EU stapt zonder akkoord.

Een no-deal-brexit zou volgens experts enorme schade berokkenen aan de Britse economie, die de vijfde grootste ter wereld is.

Minister van Milieu Michael Gove voerde vandaag in de plaats van Theresa May het woord. De Britse premier was haar stem vandaag bijna volledig kwijt. Hij wees erop dat tienduizenden bedrijven in het Verenigd Koninkrijk niet klaar zijn voor een brexit zonder akkoord. May had eerder al aangekondigd dat ze zelf gekant was tegen een uitstap uit de EU zonder overeenkomst.

Ook minister van Financiën Philip Hammond kantte zich tegen ‘no deal’. “Vertrekken zonder akkoord zou een ernstige verstoring inhouden op korte en middellange termijn en een kleinere, minder welvarende economie op lange termijn, dan wanneer er een uitstap met akkoord is”, zei hij.

May reageerde na de uitslag van de stemming meteen in een toespraak: ze wees erop dat dit niet betekent dat er geen brexit zonder akkoord zal volgen op 29 maart. Er moet immers eerst een alternatief gevonden worden. Daarom zal het Lagerhuis morgen nog eens moeten stemmen: deze keer over de vraag of de Britse regering uitstel moet zoeken bij Europa. May belooft die vraag te stellen, maar wijst erop dat een eventueel uitstel tot na 26 mei ook zal inhouden dat het Verenigd Koninkrijk Europese verkiezingen moet organiseren.

May waarschuwt er ook voor dat dit uitstel maar tijdelijk is en dat er dan alsnog een akkoord zal moeten goedgekeurd worden. Komt er geen eensgezindheid over het akkoord, dan riskeert de brexit helemaal in het water te vallen. Bovendien is het standpunt van de EU duidelijk, zegt ze: er kan niet opnieuw over het uitstapakkoord onderhandeld worden. 

Als het Britse parlement ten laatste woensdag 20 maart het brexit-akkoord met de EU alsnog goedkeurt, dan zal premier Theresa May de andere Europese lidstaten om een uitstel van de brexit tot 30 juni vragen. Dat blijkt vandaag uit de tekst die May morgen ter stemming in het Britse parlement neerlegt.

Maar als het brexit-akkoord ook na 20 maart dode letter blijft, dan is het zeer goed mogelijk dat er een langer uitstel komt, suggereert de tekst. De Europese staatshoofden en regeringsleiders zullen op de top van 21 en 22 maart dan wellicht om een goede reden vragen om de artikel 50-procedure te verlengen, luidt het. “Een verlenging tot voorbij 30 juni zou betekenen dat het Verenigd Koninkrijk moet deelnemen aan de verkiezingen voor het Europees Parlement in mei 2019", staat er te lezen. Geruchten gaan in elk geval dat de partijen in het geheim al hun kandidaten aan het selecteren zijn, voor het geval dat.

Europese onderhandelaars en politici benadrukten vanmorgen dat uitstel enkel kan als alle 27 EU-lidstaten daar akkoord mee gaan en als de Britten daar een goeie en duidelijke reden voor hebben. Ook moeten ze daarbij aangeven wat ze nu precies willen dat er gebeurt.

In elk geval moet het uitstel zo kort mogelijk zijn, klinkt het zowel in Londen als in Brussel en Straatsburg. Europees Commissievoorzitter Jean-Claude Juncker stelde 23 mei al als absolute deadline, net voor de Europese verkiezingen van drie dagen later. Langer uitstel zou in theorie wel kunnen, maar dan moeten de Britten wel weer aan die verkiezingen meedoen. 

Komt het uitstel er, dan liggen er verschillende scenario’s op tafel.