Nieuwe Congolese president Tshisekedi laat 700 politieke gevangenen vrij
In een TV-toespraak gisteravond kondigde de nieuwe Congolese president Felix Tshisekedi aan dat hij zijn verkiezingsbelofte waarmaakt. 700 mensenrechtenactivisten en opposanten van het vorige Kabila-regime krijgen amnestie. Tshisekedi belooft ook werk te maken van de strijd tegen de straffeloosheid.
President Tshisekedi had al in zijn campagne beloofd om politieke gevangenen vrij te laten die tijdens het bewind van zijn voorganger Joseph Kabila waren opgesloten. Begin deze maand zei de voormalige oppositieleider dat hij die belofte concreet zou maken. Hij beloofde toen de rechtsstaat te herstellen en corruptie aan te pakken. Gisteravond tekende Tshisekedi een decreet waarmee hij amnestie verleent aan 700 politieke gevangenen.
Twee belangrijke opposanten worden al in de komende uren vrijgelaten. Firmin Yangambi is de voorzitter van de NGO Paix sur Terre. Hij werd in 2009 in Kisangani opgepakt en ter dood veroordeeld voor opstand tegen de Congolese staat. Hij zou wapens hebben verzameld om vanuit Kisangani een rebellie te starten. Zijn straf werd omgezet tot 20 jaar cel.
Franck Diongo is een parlementslid en voorzitter van de Mouvement Progressiste Lumumbiste (MLP). Hij werd op 19 december 2016 opgepakt, toen officieel het mandaat van Kabila afliep. Hij werd ervan beschuldigd drie militairen in burger te hebben gevangen genomen en afgeranseld. Diongo zelf werd in een militair kamp en door de inlichtingendiensten zo hard gefolterd dat hij in een rolstoel naar de rechtbank moest. Volgens de Verenigde Naties was hij "blootgesteld aan wrede, onmenselijke en denigrerende praktijken." (lees voort onder foto)
Honderden zitten vast
In de Congolese gevangenissen zitten vele honderden activisten vast. Velen werden opgepakt tijdens protest aan het eind van het tweede mandaat van president Kabila in december 2016. Internationale organisaties eisen dat iedereen wordt vrijgelaten.
Waarnemers stonden aanvankelijk sceptisch tegenover de nieuwe president, omdat die had gezegd dat hij zou samenwerken met de partij van oud-president Kabila. Maar met dit signaal maakt hij duidelijk dat hij een andere weg wil inslaan. Tshisekedi wil ook de terugkeer vergemakkelijken van politieke tegenstanders die in het buitenland zijn. Tijdens zijn eerste buitenlands bezoek aan buurland Congo Brazzaville, riep hij tienduizenden politieke bannelingen op om naar hun land terug te keren.
Tegen straffeloosheid en corruptie
Tijdens zijn toespraak zei Tshisekedi ook dat hij een minister zou ontslaan en laten vervolgen, in het kader van de strijd tegen de straffeloosheid. Minister Lumeya Du Maleghi was verantwoordelijk voor vastgoed. Hij zou "ongehoorzaam" zijn en niets gedaan hebben tegen een reeks onteigeningen. Volgens Tshisekedi's rechterhand Vital Kamerhe is dit "een eerste actie tegen straffeloosheid".