Visa via Kucam: 107 mensen spoorloos

Het Mechelse N-VA-gemeenteraadslid Melikan Kucam wordt ervan verdacht grof geld te hebben verdiend bij het uitreiken van humanitaire visa. Hij was een van de tussenpersonen die toenmalig staatssecretaris voor Asiel en Migratie Francken had aangesteld om Syriërs, voornamelijk christenen, naar ons land te brengen.

Nu blijkt dat 107 personen die via Kucam naar ons land kwamen, zich nooit hier hebben geregistreerd. “We hebben geen weet wat ze nu doen”, zei minister van Asiel en Migratie Maggie De Block in het parlement. Ze presenteerde er een rapport van de administratie, waarin de hele procedure van de humanitaire visa tegen het licht werd gehouden. 

Wat opvalt: bij alle andere tussenpersonen samen zijn er slechts 14 personen die zich bij aankomst niet aanmeldden. Kucam is hier de grote uitzondering. In totaal vroegen er 326 mensen vanuit Syrië een humanitair visum aan via de ‘Mechelse connectie’. Bijna een kwart van hen kwam nooit opdagen op de ambassade van Beiroet om dat visum af te halen. Ook dat aantal ligt een stuk hoger dan de andere contactpersonen. Van de 247 die dat wél deden, startten slechts 140 een asielprocedure in ons land.

Waar de rest naartoe ging, is een groot vraagteken. “Is dit een quiz?”, vroeg De Block zich af in het parlement. “Ik zou het graag weten, want dit verontrust me.” Zijn die mensen nooit overgekomen? Hebben ze de asielaanvraag simpelweg nog niet gedaan? Of kwamen ze naar België, maar reisden ze door naar een ander land? Drie vluchtelingen werden alvast aangetroffen in Duitsland en Nederland.

In een eerdere hoorzitting in het parlement haalde Francken aan dat zij een jaar de tijd hebben om zich aan te dienen. Via Kucam kregen de meeste vluchtelingen in 2018 een visum. Dat betekent dat de tijd bijna verstreken is. Van zeker 22 is de voorlopige verblijfstitel vervallen. Het kabinet-De Block gaat ervan uit dat aantal snel verder zal oplopen.

Het is volgens De Block illustratief voor de procedure die Francken op poten zette. Zij noemde die “slordig” en “niet voor herhaling vatbaar”.  Zo waren er geen duidelijke criteria om na te gaan wie in aanmerking kwam voor een visum. Vaak was er ook geen verdere opvolging bij de aankomst in België. “Dit was vragen om problemen”, concludeerde De Block.

Wat meer is: De Block zei in het parlement dat ook een persoon die een mogelijk veiligheidsrisico vormt een humanitair visum heeft ontvangen. Bij zijn asielaanvraag in België is het Commissariaat-Generaal voor Vluchtelingen en Staatlozen op indicaties gestoten dat hij zware misdrijven heeft gepleegd in Syrië. Dat wordt ook bevestigd door een goedgeplaatste bron. 

Volgens politieke bronnen zou het gaan om een mogelijke Syrische handlanger van het regime-Assad. De man stond op lijst van priester Thomas Dibo Habbabé, een van de andere tussenpersonen. Bij een screening vooraf zou die persoon nooit tot in België zijn geraakt. Nu bestaat de kans dat hij asiel krijgt. En zelfs als dat geweigerd wordt, is het moeilijk om hem uit te wijzen.

Francken blijft achter zijn werkwijze staan. “Het was de enige manier om de bedreigde christelijke minderheid in veiligheid te brengen.” Hij heeft het over “politieke spelletjes” tegen zijn persoon. De parlementaire commissie wil hem nog een tweede keer ondervragen. Het is nog onduidelijk of hij daarop ingaat.