Oud-ABVV-topman Jef Maes: “Sociaal akkoord verwerpen zou vergissing zijn”

Jef Maes, ABVV-zwaargewicht op rust, brengt eind deze maand zijn Eindeloopbaangids uit, een praktisch boekje over pensioen en langer werken. “Ik heb twee versies gemaakt”, vertelt hij. “Eén voor als het loonakkoord wordt goedgekeurd, een ander voor als het wordt verworpen.” Bonden en werkgevers bereikten vorige maand een groot sociaal akkoord, volgende week dinsdag stemt de achterban of het overeind blijft. De voortekenen zijn ongunstig, maar Maes waarschuwt: “Dit akkoord verwerpen zou een vergissing zijn.”

Waarom?

“Pas op, ik wil hier geen stemadvies uitbrengen. De leden zijn verstandig genoeg om zelf te beslissen. Maar dankzij het sociaal akkoord kan iemand met een lange loopbaan nog op zijn 55ste een dag minder gaan werken, vanaf zijn 57ste halftijds. Ze hebben nog een uitlaatklep, via die zogenoemde landingsbanen. De regering wil daarvan af en de minimumleeftijd in één keer naar 60 brengen. En er is meer. Je kan je als vakbond niet inzetten voor de strijd tegen armoede en dit akkoord gewoon links laten liggen. De minimumuitkeringen voor meer dan een miljoen mensen worden met 2 tot 3 procent opgetrokken. Je kan ook niet de grote trom roeren op vrouwendag en equal pay day, en tegelijk dit akkoord meteen afvoeren. De onderhandelaars hebben bereikt dat pensioenen van veel vrouwen een boost krijgen. Mensen met een onvolledige carrière kregen door een regeringsbeslissing minder pensioen. In de praktijk betekende dat een discriminatie tegenover vrouwen.”

Het akkoord maakt ook de brugpensioenregels minder streng dan de regering bepaalde. De kritiek van Open Vld en N-VA was hard.

“Ach, dat is een symboolmaatregel, die gaat over hooguit enkele honderden mensen bij bedrijven in moeilijkheden. Vergeet ook niet: gedwongen brugpensioen is vaak geen pretje voor de werknemers. Wat is trouwens het alternatief? Ze op werkloosheid zetten? Dan dreigen ze in armoede te geraken. Bovendien is brugpensioen goedkoper voor de overheid dan werkloosheid. De werkgevers dragen extra bij aan de uitkering bij brugpensioen.”

U bent haast de enige ABVV’er die dit akkoord vol verdedigt.

“Ik vrees inderdaad dat de leden het akkoord gaan verwerpen. Pas op, ik begrijp hun frustratie. Ze hebben de buik ervan vol, omdat ze zien dat rijker steeds rijker worden en zij maar een marge van 1,1 procent opslag krijgen. Ze voelen dezelfde woede als de gele hesjes. Maar trek je de minimumlonen op naar 14 euro per uur, zoals de bonden vragen, dan zou 70 procent van de loonsverhoging meteen wegbelast worden. Daarom is het zo belangrijk dat de sociale partners daarover voortpraten in een werkgroep.” 

Intussen heeft het sociaal overleg nogmaals zijn failliet bewezen, klinkt het.

“Die kritiek halen Open Vld en N-VA iedere keer boven, net als een reeks rechtse economen. Zij beschouwen het sociaal overleg als een sta-in-de-weg om de sociale bescherming af te breken. Wat het vooral is: als de leden dit akkoord verwerpen, kan de regering haar zin doen. Dan wordt het brugpensioen strenger, net als de landingsbanen. Een reden te meer om het ongelijk van de critici te bewijzen.”