Dit is waarom de schietpartij in Utrecht mogelijk een terreurdaad is

De meest opmerkelijke mededeling in het persbericht van het OM is dat “uit het onderzoek tot nog toe geen enkele relatie tussen de hoofdverdachte en de slachtoffers is gebleken”. Dat haalt vooralsnog de theorie overhoop dat de moordpartij in de tram, waarbij drie doden, drie zwaargewonden en vier lichtgewonden vielen, een eerwraak zou zijn. Van dat motief in de relationele sfeer werd gisteravond, door verschillende bronnen in Utrecht, wel vanuit gegaan.

Het OM houdt rekening met een terroristisch motief “onder meer door een briefje dat in de vluchtauto werd gevonden”. Dat briefje lag in de rode Renault Clio waarmee Gökmen er na het schietincident vandoor ging. De wagen werd later teruggevonden op de hoek van de Tichelaarslaan en de Laan van Engelswier, aan de rand van de Utrechtse wijk Ondiep. Een bewoonster tipte de politie over de auto. Ook omdat ze een briefje  op de ruit van de auto zag hangen. Dat briefje was volgens haar in een buitenlandse taal. Wel stond er vetgedrukt het woord Allah op.

Justitie vertelt niet wat er verder nog op het briefje stond. Een ooggetuige vertelde gisteren ook dat Gökmen “allahu akbar” (God is groot) zou hebben geroepen in de tram. Maar dat laatste feit zegt op zich weinig over een terroristisch motief.

Welke aanwijzingen zijn er verder nog voor een terroristisch motief? “De aard van het feit”, schrijft het OM. Oftewel: een slachtpartij op een openbare plek met veel slachtoffers. Een aanslag die daarmee bedoeld zou zijn om schrik aan te jagen, het is terroristische ‘core-business’.

Wat ook mee kan spelen is de mogelijke radicale achtergrond van een van de broers van de verdachte. Bronnen stellen dat inlichtingendiensten de man in het vizier hadden, omdat hij aanhanger zou zijn van een radicaal religieuze Turkse organisatie, maar daar is verder nog geen duidelijkheid over.

Voor zover bekend is de aanslag überhaupt nog niet door een organisatie opgeëist De afgelopen  jaren gebeurde dat vaak wel. Bij aanslagen in Europese landen, ook als die door een zogenoemde ‘lone wolf’ werd gepleegd, volgde vaak een claim van IS.  Dat hield niet altijd in dat de terrorist in kwestie was aangestuurd door IS, wel dat hij er ooit contact mee had of door de organisatie was geïnspireerd.

Of Gökmen een relatie had met een terreurgroep is nog onbekend. Bekenden omschrijven hem vooral als een instabiel persoon die op het ene moment vroom was, en het andere stomdronken.

De politie en het OM gaan vanmiddag verder met het onderzoek, “onder andere naar het motief”.  Belangrijk daarin zal de verklaring van Gökmen zelf zijn. Als hij al iets verklaart.