Direct naar artikelinhoud
Ruimtevaart

De verste ruimterots die we ooit met een sonde bezochten, blijkt nóg vreemder dan we al dachten

Ultima Thule blijkt nog vreemder dan we al dachten.Beeld Nasa

Op 6,6 miljard kilometer van de aarde in de buitenwijken van ons zonnestelsel buitelt een ‘sneeuwpop’ door de ruimte. Het gaat om ijsdwerg Ultima Thule, de verre ruimterots die door sonde New Horizons op nieuwjaarsdag van dichtbij werd bekeken.

Ruimterotsen zoals Ultima Thule zitten al miljarden jaren gevangen in de zogeheten Kuipergordel, de plek waar ook dwergplaneten als Pluto hun baantjes om de zon draaien. Ze ontstonden als bijvangst van de processen die in het jonge zonnestelsel leidden tot de vorming van planeten zoals de Aarde. Astronomen hopen daarom dat ze, door deze voorwerpen te bestuderen, meer kunnen leren over de verre geschiedenis van onze planeet. 

Op een persconferentie op de Lunar and Planetary Science Conference in de Amerikaanse staat Texas presenteerden aan de New Horizons-missie verbonden wetenschappers resultaten die aantonen dat het voorwerp nog wat vreemder is dan al gedacht. 

Twee poffertjes

Ultima Thule was al niet je doorsnee ruimterots. De passage van sonde New Horizons (die een paar duizend kilometer boven het oppervlak van de ijsdwerg passeerde) had al aangetoond dat de ruimterots helemaal geen gewone sneeuwpop was. Dat wil zeggen: eentje die bestaat uit twee keurige bollen die op elkaar liggen. In plaats daarvan heeft Ultima Thule nog het meest weg van twee aan elkaar gekleefde reusachtige poffertjes: een grote, platte (bijnaam Ultima) en een kleine, iets dikkere (bijnaam Thule).

Maandag lieten onderzoekers weten dat ze op het oppervlak van het grootste poffertje ook weer lijnen ontdekt hebben, die suggereren dat deze is ontstaan toen kleinere stukken kosmisch deeg samenklonterden. Dat is verrassend, omdat astronomen vermoeden dat (dwerg-)planeten normaal gesproken langzaam groter groeien, als een soort rollende sneeuwbal. Ultima Thule lijkt echter in relatief korte tijd te zijn ontstaan uit grofweg even grote stukken.

De onderzoekers onthulden verder dat het oppervlak van de twee kosmische poffertjes roodgekleurd is door de aanwezigheid van organische verbindingen. Ook bevat het oppervlak vermoedelijk waterijs. 

Tot slot stonden de onderzoekers stil bij de vermoedelijke ontstaansgeschiedenis van de ijsdwerg. Uit hun analyse bleek dat Ultima en Thule ooit in een trage kosmische dans verwikkeld waren. Toen ze definitief samensmolten, raakten ze elkaar met slechts twee à drie meter per seconde. ‘Ongeveer net zo hard als wanneer je tegen een muur aanloopt’, zei teamlid Bill McKinnon tijdens de persconferentie.