Drie leerkrachten over de onderwijsstaking: "We zijn niet opgeleid voor wat we moeten doen"

Machteloos voelt Lien De Neve zich. Ze geeft les in het eerste leerjaar in de Gemeentelijke Basisschool De Knipoog in Sint-Jans-Molenbeek. Ze onderwijst met hart en ziel, maar het aantal kinderen in haar klas blijft stijgen en hun noden worden groter. "Er zijn kinderen die moeite hebben met bepaalde dingen maar ook anderen die in het gewoon onderwijs niet genoeg worden uitgedaagd", verklaart ze. "We hebben geen tijd om in te spelen op het talent van alle kinderen en zo raken die talenten totaal niet ontwikkeld."

Het grootste punt is dus het M-decreet. Het decreet heeft de bedoeling kinderen met speciale behoeftes toch les te laten volgen in het gewoon onderwijs. Daarvoor zijn er verschillende maatregelen, aanpassingen en ondersteuning voorzien. Voor Lien is het idee achter het decreet heel nobel, maar in de praktijk is er te weinig omkadering om kinderen te helpen: “We zijn nu niet alleen leerkrachten, we zijn secretarissen, logopedisten, psychologen… We zijn eigenlijk een beetje alles. Dat is vervelend want ik heb daarvoor niet gestudeerd."

Het tekort aan ook logopedisten, paramedici en opvoedingsondersteuners leeft ook bij Els Lenaerts, een leerkracht in het 4e leerjaar in de Vier Windenschool (ook in Sint-Jans-Molenbeek). Ze zou zich graag focussen op haar kerntaak, lesgeven, maar tegenwoordig voelt ze zich in de steek gelaten. "Ik moet ervoor zorgen dat kinderen leren, zich gelukkig ontwikkelen en zich veilig voelen. Ik heb het gevoel dat ik veel brandjes moet blussen want ik moet voor veel behoeftes zorgen, maar op een bepaald moment zit je thuis met een schuldgevoel en iemand anders moet dat oplossen. Maar ik ben niet opgeleid voor wat ik nu moet doen."

Sinds jaren zien Els en Lien hun werkomstandigheden moeilijkerworden. Ze hebben zelfs al overwogen om te stoppen als leerkracht. "Het is verschrikkelijk om dat te zeggen", geeft Els toe. "Soms moest ik huilen omdat ik moedeloos word van de situatie, en ik denk van: wat moeten we doen?"

Opvallend is de steun van de directies. In de school van Els is de directrice, Karlien Tiebout, de eerste die besloot om mee te staken. "Ik denk persoonlijk dat ik achter die staking moet staan. Ik hoop dat deze staking gaat wegen op de verkiezingsprogramma's van de partijen." Want ondanks de verschillende oproepen blijft het tekort aan opvoedingsondersteuners, maar ook aan leerkrachten, dringend hoog. Karlien maakt zich daar veel zorgen over: "We vinden echt geen mensen om de vacatures in te vullen."

Het tekort aan leerkrachten bestond al voor de toepassing van het M-decreet: een leerkracht moet meer doen met zware taken en weinig omkadering. Els, Karlien en Lien zijn ermee eens. Het onderwijs is niet meer aantrekkelijk. "Heel weinig mensen gaan afstuderen dit jaar", stelt Lien vast. "De opleiding evolueert te weinig en er is ook de hoge werkdruk. De mensen geraken opgebrand."

Vandaag zullen veel leerkrachten staken, maar niet iedereen. Ralph Opdebeeck, leraar lichamelijke opvoeding in het BA Campus Caputsteen in Mechelen, staakt niet mee. "Het is niet een middel waarmee je je doel bereikt", denkt hij. "Je straft de kinderen er zelf mee en de ouders moeten een opvang zoeken." Toch denkt hij dat middelen in het onderwijs niet evenwichtig worden verdeeld. Het M-decreet is daar een mooi voorbeeld van. "Het M-decreet heeft een zeer goed management uitgedacht en is met veel goede wil ontwikkeld, maar er zijn middelen die niet genoeg doorgedrongen zijn tot leerkrachten die dit decreet moeten uitvoeren."

De vraag van alle leerkrachten aan de Vlaamse regering en minister van Onderwijs Hilde Crevits (CD&V) is duidelijk: ze willen hun job terug kunnen doen. “Er is dringend nood aan meer mensen op de werkvloer, meer expertise en minder beloftes”, zegt Lien. "Daarvoor moet de overheid middelen op een betere manier besteden", stelt Ralph voor. Want het gaat allereerst over de toekomst van kinderen en de maatschappij. "De overheid moet goed nadenken over hoe kinderen zijn", besluit Els. “Dat vraagt een manier van denken op een langere termijn."