Beroemd Milanees operahuis geeft 3 miljoen terug aan Saudi”s: toch geen samenwerking
Het leek de topman van het beroemde Milanese operahuis La Scala zo”n mooi plan: Saudi-Arabië als sponsor. Maar het voornemen is op een debacle uitgelopen. Na een storm van kritiek, gaat Teatro alla Scala 3 miljoen euro terugstorten die de Saudische cultuurminister een plek in het bestuur zou opleveren.
Het Milanese operahuis wrong zich maandag in allerlei bochten om de Saudi”s, die in vijf jaar tijd 15 miljoen euro zouden doneren, niet verder voor het hoofd te stoten. Met de moord op de Saoedische journalist Jamal Khashoggi en de mensenrechtensituatie in het koninkrijk had de weigering, zo werd benadrukt, helemaal niets te maken.
Bij nader inzien vond het La Scala-bestuur het plan van directeur Alexander Pereira voor een verregaande vorm van samenwerking met een land – het zou de eerste keer zijn – toch geen goed plan. “Er is geen zwarte lijst”, aldus de Milanese burgemeester Giuseppe Sala, bestuursvoorzitter van het operahuis.
Voor andere manieren van samenwerken met de Saudi”s staat hij nog altijd open. Want van een officiële boycot door Italië van de Saudi's is toch geen sprake? “Wij gooien de deur voor Saoedi-Arabië niet dicht”, aldus Sala. Maar ondanks de ontkenning, toont de affaire opnieuw aan hoe “besmet” Saudisch geld is geworden, een half jaar na Khashoggi”s dood.
Trotse directeur
Het idee voor de miljoenendeal werd in december geboren, toen de Saudische regering al twee maanden onder vuur lag vanwege de verdwijning van Khashoggi. Pereira, een Oostenrijker die sinds zijn aantreden in 2014 naarstig op zoek is naar privésponsoren, kwam toen bij de openingsvoorstelling in gesprek met de Saudische cultuurminister Badr bin Abdullah.
Terwijl “Attila” van Giuseppe Verdi werd opgevoerd, bespraken ze de miljoenenstorting. Een maand later bezocht hij Saudi-Arabië. “Daar werd ons project geboren”, aldus een trotse Pereira later tegen de krant La Stampa. Een Saudische plek aan de Milanese bestuurstafel in ruil voor oliedollars.
Oproep te vertrekken
Bij de La Scala-voorman gingen toen, vreemd genoeg, geen alarmbellen rinkelen of een samenwerking op dat moment wel door de beugel kon. Sterker nog, hij zegde ook toe dat het operahuis een conservatorium zou gaan runnen in Riyad voor zowel jongens als meisjes.
Opbrengst: nog eens 7 miljoen euro in drie jaar. Maar nadat het plan bekend werd, kwam de Oostenrijker toch onder vuur te liggen. Mensenrechtenorganisaties protesteerden en ook de politiek begon zich te roeren.
Het beeld dat een van de beroemdste culturele instellingen van Italië zich voor jaren zou verbinden aan het Saudische regime, vonden velen onacceptabel
Met name vicepremier Matteo Salvini van de rechts-nationalistische coalitiepartij Lega riep La Scala op de stekker uit het plan te trekken. In het weekend deed de gouverneur van Lombardije – regionale overheden zitten ook in het operabestuur – een oproep aan Pereira te vertrekken. Het beeld dat een van de beroemdste culturele instellingen van Italië zich voor jaren zou verbinden aan het Saudische regime, vonden velen onacceptabel.
Op maandag werd het voornemen van de La Scala-directeur unaniem door het bestuur verworpen. Maar het operahuis doet Saudi-Arabië niet volledig in de ban. Een tournee van het La Scala-orkest gaat volgend jaar gewoon door. Pereira zag in de stemming geen reden op te stappen. Als het aan bestuursvoorzitter Sala ligt, mag de man die in de afgelopen vijf jaar miljoenen aan sponsorgeld binnenhaalde aanblijven tot zijn contract volgend jaar afloopt.