Crimineel die plots een aanslag pleegt? Dat zien we vaker
De aanslag in Utrecht lijkt vooralsnog gepleegd door een crimineel met een drank- en drugsprobleem die plots Allah erbij haalt als ideologische onderbouwing voor zijn daad. Een scenario dat vaker voorkomt.
Op 14 juli 2016 rond 23 uur rijdt de Tunesiër Mohamed Bouhlel in een gehuurde vrachtwagen de boulevard van het Franse Nice op. Hij stuurt zijn vehikel de stoep op en rijdt in op de mensenmassa die daar de Franse nationale feestdag viert. Bouhlel stopt pas als politiekogels een einde maken aan zijn leven. Achter hem liggen dan 86 doden en 458 gewonden.
Als het verleden van de dader wordt nagetrokken, komt er een mislukt leven naar boven: talrijke baantjes, kleine criminaliteit, mishandeling, wapenbezit, een mislukt huwelijk, financiële problemen. De Tunesiër werd geregeld dronken gezien, had zeer wisselende seksuele contacten met vrouwen én mannen.
Geradicaliseerd
Twee dagen na de aanslag werd de daad geclaimd door IS en bleek Bouhlel, die bij geen enkele inlichtingendienst bekendstond, razendsnel geradicaliseerd. In de twee weken voor de aanslag bekeek hij dagelijks jihadistische propaganda, via via zou hij contact hebben gehad met de terreurgroep. Zelf liet Bouhlel geen verklaring voor zijn daad na.
De Tunesiër is een van de voorbeelden van het diffuse karakter van terroristische aanslagen: er is lang niet altijd een heel duidelijk en eensluidend motief. Dat lijkt vooralsnog ook te gelden voor de aanslag in Utrecht, afgelopen maandag.
Gökmen Tanis had een fors strafblad en wisselde perioden van vroomheid af met drank- en drugsgebruik. Toch laat hij in zijn vluchtauto een briefje achter waarin hij verwijst naar Allah en zijn ‘moslimbroeders’. Wat er nog meer op het briefje staat, of het een verklaring is over zijn daad, is nog niet bekend. Ook Tanis stond, net als Bouhlel, niet bekend als geradicaliseerd. Wel heeft hij twee broers die zeer religieus zijn en aanhanger van een Turkse, radicale en anti-democratische organisatie.
Trigger
Bij radicalisering zijn altijd er altijd drie relevante domeinen: ideologisch, sociaal en praktisch
Maar wát deed Tanis tot zijn daad komen? “In veel terreurzaken is er bij de dader een zekere trigger geweest, iets dat hem het besluit deed nemen om daadwerkelijk over te gaan tot actie”, zegt Daan Weggemans, terreurexpert en onderzoeker van (de)radicalisering aan de Universiteit Leiden. “Dat kan op groot maatschappelijk niveau zijn, zoals een bombardement, of onrust rond Mohammed-cartoons. Of heel persoonlijk: de dood van een vriend, of iemand in je omgeving die iets doet.”
Zo gaat in 2016 een Afghaanse vluchteling met een mes en een bijl tekeer in een Duitse regionale trein. Hij vermoordt vier mensen en wordt later zelf door de politie doodgeschoten. Een dag later duikt een video op waarin hij trouw zweert aan IS. Maar het onderzoek wijst ook uit dat hij kort voor zijn daad te horen heeft gekregen dat een vriend van hem was omgekomen in Afghanistan en dat hij daarom wraak wil nemen op de ‘ongelovigen’.
Weggemans: “Bij radicalisering zijn altijd er altijd drie relevante domeinen: ideologisch, sociaal en praktisch. Het is nu erg interessant om een beeld te krijgen van dat ideologische proces. Mogelijk krijgen we daar meer zicht op als de inhoud van het gevonden briefje bekend wordt.”
Bekijk ook:
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
Vijf doden en zeker honderd gewonden door tornado's in VS, duizenden mensen zonder stroom
-
HLN Shop
Op safari in de Benelux: vijf zinderende ervaringen om na te jagen
Hou je van natuur en avontuur, staat een safari vermoedelijk hoog op je bucketlist. Geen tijd/budget om af te reizen naar Afrika? Het perfecte plan B bevindt zich net over de grens, in Hilvarenbeek: in de Beekse Bergen onderneem je een safari met alles erop en eraan zonder op het vliegtuig te moeten stappen. HLN Shop geeft een checklist mee van wat je niet mag missen op je Nederlandse dan wel Afrikaanse safaritocht. -
KIJK. Amerikaanse leerling slaat tot twee keer toe leerkracht vol in het gezicht, die op haar beurt ijzig kalm blijft
Een leerling op een school in het Amerikaanse North-Carolina heeft zijn leerkracht tweemaal in het gezicht geslagen. Om een onbekende reden stond hij plots voor haar neus en deelde twee klappen uit, waardoor zelfs haar bril de grond op vloog. De vrouwelijke leerkracht bleef er stoïcijns onder. Zowel de school als de politie zijn een onderzoek gestart. -
-
PREMIUM
Tramschutter kende slachtoffers niet
-
Zeven doden bij bloedbad nabij Ecuadoraanse stad Guayaquil
Bij een bloedbad nabij de Ecuadoraanse stad Guayaquil, in het zuidwesten van het land, zijn zeven doden, onder wie twee minderjarigen, gevallen. Dat heeft de politie zaterdag bekendgemaakt. De regio is het epicentrum van de criminaliteit in het land. -
Russische metalband tijdens concert gearresteerd wegens "propaganda van nazisymboliek”
Leden van de bekende Russische metalgroep Korrozia Metalla zijn zaterdagavond opgepakt tijdens een concert. Ze worden ervan beschuldigd nazisymboliek te propaganderen, melden de autoriteiten. -
Daan zat in de tram van de schietpartij in Utrecht: “Ik liep naar voor in de tram om te vluchten maar de deuren waren nog niet open”
-
HLN Shop
“Gebruik er verschillende door elkaar”: podoloog geeft raad bij het kiezen van jouw perfecte wandelschoenen
-
PREMIUM
Komt Amerikaanse hulp te laat nu Oekraïens leger zich op verschillende plaatsen terugtrekt? Oud-kolonel Housen analyseert: “Er is een dubbele race aan de gang”
De opperbevelhebber van de Oekraïense troepen geeft aan dat de situatie aan het front verslechtert nu de Russen de volledige frontlijn aanvallen en her en der tactische successen boeken. Zijn we op een kantelpunt in de oorlog? Wat voeren de Russen in hun schild? Komt de langverwachte Amerikaanse steun te laat? Oud-kolonel Roger Housen analyseert. -
Gökmen Tanis verdacht van meervoudige moord of doodslag met terreuroogmerk
Het Nederlands Openbaar Ministerie verdenkt de 37-jarige Gökmen Tanis van meervoudige moord of doodslag met een terroristisch oogmerk, poging daartoe en bedreiging met een terroristisch oogmerk. De hoofdverdachte van de dodelijke schietpartij in een tram in Utrecht moet morgen voor de rechter-commissaris verschijnen. -
Dit is waarom de schietpartij in Utrecht mogelijk een terreurdaad is
1 reactie
Resterende karakters 500
Log in en reageerKevin van Goethem