‘Yogasnuivers’ aan het woord: ‘Ja, wij nemen coke. Net als sommige N-VA’ers’

In de nasleep van de ontploffende granaten in de Antwerpse ‘war on drugs’, wees Bart De Wever (N-VA) dinsdag op Radio 1 op de hypocrisie van ‘yogasnuivers’. “Ik erger me rot aan mensen die over levenskwaliteit en gezonde lucht praten, maar nooit inzitten met drugsgebruik en dat zelfs willen legaliseren”, zei hij in De Wereld Vandaag. Yogasnuivers identificeerde hij als: “Yuppies die ecologisch bewust in het leven staan. Mensen die in het uitgaansmilieu graag een lijntje snuiven en er geen moeite mee hebben dat ze zo een criminele keten in gang houden.”

Volgens ‘yogasnuiver’ Elias (27) heeft de burgemeester van Antwerpen een punt. “Ook ik draag met mijn drugsgebruik mijn steentje bij aan het in stand houden van de criminaliteit. Ik voel me daar niet echt fantastisch bij.” Hij is manager bij een hip bedrijf. “Ik heb de job van mijn leven en wil die niet kwijt.” Daarom wil hij niet met zijn echte naam in de krant. Net als Stan (26), operator in een fabriek.

In de week werken zowel Stan als Elias hard. Stan draait ploegen in een volcontinu systeem en sport in zijn vrije tijd de ziel uit zijn lijf. “Een paar keer per maand leg ik in mijn vrije weekends een lijntje. Vooral in Antwerpen is cocaïne een populaire uitgaansdrug, maar ook in een provinciestad als Sint-Niklaas wordt flink gesnoven. Niet alleen door De Wevers ‘yogasnuivers’ maar ook door ondernemers, advocaten én N-VA-politici.”

Elias voert duurzaam en verantwoord consumeren hoog in het vaandel, gebruikt consequent het openbaar vervoer en eet zo weinig mogelijk vlees. Elk weekend snuift hij coke en experimenteert hij met andere drugs. “Sommige weekends meer, andere dan weer minder. Drugs geven hetzelfde effect als sport: net als hardlopen of klimmen maken ze mijn geest leeg. Ze zorgen er ook voor dat ik de realiteit op een andere manier bekijk. Steve Jobs kreeg zijn meest fantastische invallen tijdens het trippen op lsd.”

Opgedraaid

“Cokeverslaving is aan het uitgroeien tot een enorm probleem, niet alleen in Antwerpen, maar overal in het land, onder alle bevolkingsgroepen”, zegt Helene Key van de Antwerpse afkickkliniek Solutions. “De zogenaamde yogasnuivers behoren tot de groep van recreatieve drugsgebruikers. Ze leggen een lijntje tijdens het uitgaan en leven in de illusie dat ze de controle niet zullen kwijtraken. Ik ken mensen die al twintig jaar sporadisch coke gebruiken, maar ik ken er ook die na hun eerste lijn hopeloos verslaafd raakten. Coke is een extreme drug.”

Helene Key’s clientèle ligt niet in de goot. “Solutions is een privékliniek en steeds meer goed boerende mensen melden zich bij ons aan. Coke is niet enkel een uitgaansdrug, maar wordt ook gebruikt door zakenlui, CEO’s en topdokters. Een chirurg vertelde me dat hij tijdens een langdurige operatie beter functioneert als hij vooraf een lijn snuift. Al die hoogopgeleiden hebben lange werkdagen en leggen een lijntje om ’s avonds nóg langer te kunnen doorgaan. In het begin werkt dat, maar na verloop van tijd raak je er zo van opgedraaid dat je niet meer kunt slapen.”

Is yogasnuiver Elias bang voor verslaving? “Toch wel”, knikt hij. “Mijn eerste lijntjes en pillen bezorgden me vooral leuke ervaringen. Na verloop van tijd begon ik tijdens de weekends meer te gebruiken, tot ik van vrienden te horen kreeg: ‘Kalm aan, Elias.’ Daarna nam ik een tijdje gas terug. Nu schommelt mijn gebruik: weekends na elkaar ligt het laag, tot het weer begint te pieken, om later opnieuw te minderen.”

Stan: “Ik ben niet bang dat ik verslaafd zal worden, al is dat misschien net het gevaar van cocaïne. Ik heb vrienden die snuiven zoals anderen pinten drinken. Ik heb ook vrienden die ermee gestopt zijn omdat ze vonden dat het uit de hand liep, of omdat hun partner dat niet leuk vond. Doordat ik in ploegen werk, vallen mijn weekends soms midden in de week. Als ik op een dinsdagavond in Antwerpen op café ga, wordt daar cocaïne gesnoven alsof het zaterdagavond is.”

Bart De Wever is geen voorstander van legalisering. “Dan zet je de deur open voor de maffia en word je een narcostaat”, zei hij op Radio 1. Elias is het daar niet mee eens. “Repressie tegen drugs is net hetzelfde als een muur bouwen om vluchtelingen tegen te houden; dat werkt ook niet. Verbieden is zinloos. Sluit één club en gebruikers vinden elders hun gading. Je kunt dat niet meer tegenhouden. Mijn voorstel: laat de verkoop van gecontroleerde drugs toe, hef er taksen op – zoals op alcohol – en investeer dat geld in opbouwprojecten in buurten als Antwerpen-Noord of Borgerhout. “

“Ik zie regelmatig gebruikers de teugels verliezen. Maar dat is net een gevolg van het feit dat de drugsscene in de illegaliteit zit. De problemen zullen afnemen zodra drugs gelegaliseerd zijn. Als het verboden is, is er geen enkele controle. Wanneer dan iemand in een nachtclub aan een overdosis xtc sterft, zoals in de Gentse Kompass Klub, moet de zaak dicht. Dat is toch de wereld op zijn kop? In plaats van de drugswereld aan criminelen over te laten, zou de overheid veel beter toezien op de productie van veilige middelen én de juiste informatie over gebruik verstrekken.”

‘Yogadealers’

Waarom vluchten hardwerkende jongelui zoals Elias en Stan in het weekend weg in de drugs? Elias: “Dat vraag ik me zelf vaak af. Misschien was het leven vroeger eenvoudiger. Na de school kwam je op een fabriek of een kantoor terecht, waar je werk bestond uit het uitvoeren van een afgelijnde, routineuze taak. Vandaag moeten jonge mensen kiezen uit talloze mogelijkheden. Mijn baan vergt, net als veel andere jobs tegenwoordig, heel wat creativiteit. Het tempo ligt hoog, de verwachtingen zijn hoog en de stress ook. Mijn generatie stelt zich vragen over het klimaat, duurzaamheid, vrijheid, verantwoordelijkheid en identiteit. Drugs helpen ons daar even aan te ontsnappen en te relativeren.”

Stan: “Ik word socialer en gelukkiger van coke. Ik neem ook weleens xtc en als tiener heb ik nog geblowd, maar coke blijft mijn favoriet.”

Hoeveel geld besteden ze aan weekenddrugs? Elias: “Dat hangt ervan af of ik in een piek of een dal zit. Vroeger was cannabis de populairste recreatieve drug onder jongeren. Stevige blowers met een commerciële inslag bekostigden hun eigen gebruik door wiet door te verkopen aan vrienden en kennissen. Hetzelfde fenomeen zie je nu met cocaïne, ketamine en xtc. Recreatieve gebruikers kopen zelf meer van het spul in en verkopen dat dan door aan hun vrienden. Er wordt dus ontzettend veel gedeald door weekendgebruikers – keurig opgevoede mensen met een fijne, uitdagende job die in het weekend de stress wegfeesten.”

Stan: “Ik koop gemiddeld 1 à 2 gram per maand; een gram kost gemiddeld 50 euro. Elke week krijg ik tientallen sms’en van dealers. ‘Hoi. Nieuw topspul voor lepel en neus!’ Ik stuur dan mijn bestelling, waarna die netjes door een koerier wordt geleverd.”

Debat

“Het is de hoogste tijd voor een parlementair debat over hoe we omgaan met drugsgebruik”, vindt de Antwerpse advocaat John Maes. “Er komen tonnen coke binnen via de haven; die zijn niet enkel bedoeld voor de zogenaamde ‘yogasnuivers’. Mijn zoon van twintig zei enkele weken geleden: ‘Ik ben die coke kotsbeu. Overal word ik ermee geconfronteerd.’ Er wordt openlijk in toiletten gebruikt en dat zorgt voor een zeer onaangename sfeer. Het moet toch de spuigaten uitlopen als zelfs een jonge gast van twintig daarover klaagt? De tijd dat de meeste drugsgebruikers in de marginaliteit zaten, is al lang voorbij. Integendeel, coke snuiven lijkt zelfs trendy.”

De ‘war on drugs’ moet ook de gebruikers in het vizier nemen? Maes: “Nu focussen we enkel op het bestrijden van de verkoop en wordt het gebruik doodgezwegen. Ik juich de ‘war on drugs’ en het Stroomplan toe, maar we moeten ook debatteren over hoe we dat gebruik best aanpakken: sensibiliseren, legaliseren, criminaliseren of iets daartussen? Laten we daarom eerst luisteren naar experts én naar gebruikers, met hun goede en slechte ervaringen. En dan heb ik het niet alleen over yogasnuivers, maar over de cokesnuivers uit alle geledingen van de samenleving.”