Conservatief offensief op VN-vrouwentop tegen seksuele rechten mislukt
Het offensief van een reeks conservatieve regeringen bij de Verenigde Naties in New York om de seksuele rechten van meisjes en vrouwen in te perken, is mislukt. Een grote meerderheid van landen heeft zaterdag ingestemd met het slotdocument van de Commission on the Status of Women (CSW), die waakt over de uitvoering van de VN-doelen over vrouwenrechten.
Hoewel de Europese landen en hun medestanders enkele veren moesten laten, trok de ‘onheilige alliantie’ – de bijnaam van de coalitie van VS, Vaticaan, Rusland en orthodoxe moslimlanden – aan het kortste eind.
“Deze hard bevochten overwinning toont de kracht van feministische bewegingen”, zegt directeur Shannon Kowalski van de International Women’s Health Coalition, een van de vele ngo’s die de CSW bijwoonden. “Ondanks ongekende aanvallen van de Verenigde Staten en ideologische bondgenoten als Rusland, Saoedi-Arabië en Bahrein, bewijst de slottekst dat het momentum naar gendergelijkheid niet te stoppen is.”
Onoverkomelijke bezwaren
Tekenend voor de verhoudingen was de gang van zaken aan het eind van de bijeenkomst. Na twee weken onderhandelen moesten de delegaties tot zaterdagochtend 3 uur doorvergaderen om alle 150 paragrafen te kunnen afhameren.
Uiteindelijk bleken Saoedi-Arabië en Bahrein onoverkomelijke bezwaren te hebben tegen de slottekst. Toen de voorzitter niettemin vaststelde dat het document “met consensus” was aangenomen, verlieten de twee Arabische delegaties boos de zaal. De tegenwerping van andere conservatieve landen dat zonder Saoedi-Arabië en Bahrein van consensus geen sprake was, werd weggewuifd.
In grote lijnen werd het vooruitstrevende Beijing-programma – in 1995 opgesteld door de VN-vrouwentop in de Chinese hoofdstad – door de CSW herbevestigd. De nadruk daarin ligt op de ‘seksuele en reproductieve rechten’ van vrouwen en meisjes.
Elk jaar proberen het Vaticaan, diverse moslimlanden en de VS (indien de Republikeinen regeren) in de CSW alles in de Beijing-agenda terug te draaien wat niet overeenkomt met hun gezinswaarden en seksuele moraal. Door de volgens Kowalski ‘agressieve’ opstelling van de VS was dat dit keer meer dan ooit het geval.
Beperkte schade
“De schade is beperkt gebleven”, zegt Lisanne Post, die de CSW bijwoonde namens de Nederlandse vrouwenorganisaties Atria en Wo=men. “Gezien de tegenstand van de conservatieven kunnen we enigszins opgelucht ademhalen.”
‘Gezien de tegenstand van de conservatieven kunnen we enigszins opgelucht ademhalen’
Zij benadrukt de “grimmige sfeer” tijdens de twee weken van onderhandelen over woorden en zinnen. Zelfs na het aannemen zaterdag van het slotdocument tekenden ruim twintig landen nog bezwaar aan tegen al te vrijzinnige paragrafen. Zo zijn er volgens hen onvoldoende verwijzingen naar het gezin als hoeksteen van de samenleving.
Europese landen op hun beurt hadden juist een verwijzing gewild naar “diverse vormen van familie”, zodat ook lhbt-ouders en andere niet-traditionele gezinsvormen eronder zouden vallen. Ook dat haalde het niet. “Er is vaak teruggegrepen op teksten van vorig jaar”, zegt Post. “In die zin is er sprake van te weinig ambitie. Niet van vooruitgang.”