Direct naar artikelinhoud
Verenigde Staten

Strijd over Mueller-rapport spitst zich toe op minister van Justitie William Barr

William Barr, de Amerikaanse minister van Justitie.Beeld REUTERS

De Democraten in de VS leggen zich niet neer bij de korte samenvatting van het Mueller-rapport. Zij ruiken nog altijd bloed, en eisen meer van minister van Justitie William Barr dan een “haastige en partijdige interpretatie van de feiten”.

William Barr, de Amerikaanse minister van Justitie, zal zelf geen moment hebben verwacht dat zijn samenvatting van het vertrouwelijke Mueller-rapport het laatste woord zou zijn. Als iemand die al lang meeloopt in Washington DC weet de 68-jarige jurist als geen ander dat daar niets voor zoete koek wordt geslikt. En al helemaal niet in het geval van Donald Trump, de president die evenveel vuur aantrekt als verspreidt.

In de vier pagina’s tellende samenvatting die Barr maakte van het vertrouwelijke rapport dat speciaal aanklager Robert Mueller opstelde over Trumps vermeende banden met Rusland in de campage voor de presidentsverkiezingen van 2016, stelt de minister dat er geen bewijzen zijn gevonden dat het campagneteam van Trump toen heeft samengespannen met de Russen. Wel houdt Mueller de mogelijkheid open dat de president geprobeerd heeft de rechtsgang te belemmeren. Het bewijs daarvoor is echter onvoldoende, oordeelt Barr. Wat hem betreft, is er geen grond voor een aanklacht tegen Trump.

De minister kreeg meteen de volle laag van de Democraten. Zijn samenvatting werd bekritiseerd als een “haastige en partijdige interpretatie van de feiten”. Hijzelf werd neergezet als een “niet neutrale waarnemer die niet in de positie is objectieve conclusies te trekken uit het rapport”. Het hoort allemaal bij de Amerikaanse politiek, een toneel van permanente strijd waarin de stelregel geldt: je bent schuldig tot je onschuld bewezen is. Zo denken niet alleen de Democraten, maar ook de Republikeinen als het ze uitkomt.

Voorgeschiedenis

Dat Barr, die een maand geleden werd geïnstalleerd als minister, niet vertrouwd wordt door Trumps Democratische tegenstanders, is overigens niet verwonderlijk. In 2017 liet hij zich al eens kritisch uit over het Mueller-onderzoek. Hij vroeg zich af “of er een agenda achter zit”. Ook schreef hij vorig jaar in een memo dat Mueller niet zou mogen worden toegestaan te onderzoeken of Trump de rechtsgang had proberen te belemmeren.

Vanwege deze voorgeschiedenis meent Nancy Pelosi, de Democratische voorzitter van het Huis van Afgevaardigden, dat Barr “bevooroordeeld” is. Zij en haar mede-Democraten nemen geen genoegen met zijn samenvatting van het Mueller-rapport en eisen dat de minister het document volledig publiceert. Vanuit het oogpunt van democratische transparantie geen onlogische eis. Trump zegt geen bezwaar te hebben tegen openbaarmaking. Barr heeft verklaard dat hij samen met Mueller wil bekijken of er meer van diens rapport kan worden vrijgegeven. De kans bestaat dat de kwestie uitgevochten gaat worden voor de rechter, zelfs tot aan het Hooggerechtshof.

Voor Barr, die zich ooit in de avonduren opwerkte als jurist en begin jaren negentig al eens minister van Justitie was onder president George Bush sr., kan alle commotie geen verrassing zijn. Als kenner van de juridische en politieke wereld in Amerika moet hij hebben geweten dat zijn samenvatting van vier pagina’s slechts een volgend hoofdstuk zou zijn in de strijd. 

Die zal zich nu waarschijnlijk gaan concentreren op eventuele belemmering van de rechtsgang door Trump, aangezien de Democraten voor dit moment lijken te aanvaarden dat Mueller geen bewijzen heeft gevonden voor samenspanning met de Russen. De eerste beschuldiging is er al dat Trump obstructie heeft gepleegd en Barr hem helpt dit in de doofpot te stoppen.