To post or not to post: mag ik foto’s van mijn kinderen zonder toestemming online zwieren?

De 46-jarige actrice postte een selfie van haar en Apple in een skilift. “Mama we hebben dit besproken. Je mag niets posten zonder mijn goedkeuring”, klonk het bij Apple. Waarop Gwyneth reageerde dat je Apple’s gezicht niet eens ziet. En ook al is Apple’s gezicht vrijwel volledig bedekt met een grote skibril, ze heeft het aan het rechte eind. Is het oké om foto’s van je kinderen te posten op sociale media zonder iets te vragen? 

Volgens een studie van de University of Michigan bezondigt zowat de helft van alle moeders en een derde van de vaders zich aan ‘Sharenting’, ofwel: heel veel kiekjes van je kroost op sociale media delen. Dat is niet per se fout, maar je bent toch best voorzichtig, redeneert Victoria Nash, directeur van het onderzoekscentrum Oxford Internet Institute.“Eigenlijk mag je nooit te veel informatie meegeven”, waarschuwt Nash in The Guardian. “De geboorteplaats, geboortedatum en de volledige naam van je kind hou je best voor jezelf. Je weet maar nooit wie er aan de haal wil gaan met de identiteit van je kind.”

“Voor veel ouders zijn Facebook en Instagram gelukkige media, een manier om in contact te blijven met vrienden die ze jammer genoeg minder zien”, zo gaat ze verder. “De ideale tussenweg is dan een koosnaampje te gebruiken voor hun uk en de kinderen niet te taggen.”

Een experiment van het Nederlandse journalistieke platform De Correspondent wees uit dat ouders soms wel degelijk een wake-up-call nodig hebben. Onder de naam ‘Koppie Koppie’ verkochten zij koffiemokken met een kinderfoto naar keuze op. Niet van hun eigen kroost of uit de oude doos: al het beeldmateriaal werd op onlineplatformen geoogst. Daarmee deden ze niks verkeerd. De fotografen van dienst hadden hun werk namelijk zelf beschikbaar gesteld op Flickr, onder een licentie die commercieel hergebruik toestaat. Instagram hanteert overigens hetzelfde beleid, stipt moraalfilosofe Katleen Gabriels aan. Ze is gespecialiseerd in computerethiek en kent de valkuilen van het internet als geen ander. “Heel wat ouders bekommeren zich niet om de privacyinstellingen, want dat kost tijd. Bovendien zijn ze zich onvoldoende bewust van de gevaren: die schattige foto van je peuter in bad is voor om het even wie beschikbaar en kan ook op malafide websites opduiken.”

Voormalig Vlaams kinderrechtencommissaris Bruno Vanobbergen: “Zodra iets online staat, gaat het al snel een eigen leven leiden, en dan heb ik het niet alleen over foto’s van kindjes in luier of badpak. Zo gooien ouders soms in hun verontwaardiging pestsituaties waarvan hun kind het slachtoffer werd het web in, vaak gedocumenteerd met foto’s of video’s. In het verleden zagen we al dat die beelden maar al te vlug viraal gaan. Goedbedoeld, maar niet prettig voor het kind. Zelfs een onschuldig familietafereel kan misbruikt worden. Ik herinner me nog die foto van een gezin op bezoek bij de sint. Dat de moeder een hoofddoek droeg, was een doorn in het oog van een extreemrechtse groep. De foto werd honderden keren gedeeld, niet zelden voorzien van kwetsende commentaar. Dergelijke voorbeelden bewijzen hoe cruciaal privacyinstellingen zijn. En dan nog moet je steeds afwegen wat je online deelt en wat niet.”

Het is belangrijk om in je achterhoofd te houden dat die kleintjes ook ouder worden, en tieners zijn nogal gesteld op hun privacy. Net zoals ze zich misschien ongemakkelijk voelen bij het doorbladeren van oude fotoalbums, zullen jongeren zich ook schamen bij gênante kiekjes op Facebook. Stel jezelf de vraag of je het leuk zou vinden of een gelijkaardige plaatje van jou verschijnt voor het wereldwijde web. Is het antwoord eerder neen? Dan hou je de foto beter bij voor je privécollectie.