Case closed? Niet in dit intelligent verteltheater met een angel
Regisseur en auteur Freek Mariën maakte met The Wetsuitman een voorstelling die drie keer vervelt en een nieuw perspectief aanneemt, tot er iets schokkends overblijft: een portret van gemis.
Mariën behoort tot een generatie toneelschrijvers die het postmodernisme achter zich hebben gelaten. Geen beckettiaanse woordsplinters bij hem, maar coherente verhalen die desondanks voorbijgaan aan dramatisch realisme. In The Wetsuitman, gebaseerd op een ware gebeurtenis, rijgt Mariën vier tekstgenres aan elkaar: de whodunit, de journalistieke documentaire, een collage van getuigenissen en ten slotte het pure drama. Drie acteurs (Robbert Vervloet, Yinka Kuitenbrouwer en Maxime Waladi) vertolken 28 personages.
The Wetsuitman zet in met een vette knipoog naar de Noorse krimi. Aan de kust wordt een duikerspak gevonden met menselijke resten. Met plaksnorren en gebombeerde jekkers buitelen de rechercheurs om de verdachte zaak heen. Een kledingrek met zwarte plastic pakken (lijkzakken?) dient de acteurs als coulisse wanneer ze zich razendsnel omkleden tot alweer een nieuw personage. Ze schakelen tussen spel en regieaanwijzing en tonen zo dat hun verhaal een product is van verbeelding. Maar het is een fictie waarbinnen steeds sterker een wrange realiteit binnensluipt.
Wanneer in het tweede deel blijkt dat dode een illegaal is, is de case voor de autoriteiten closed: het was (maar) een vluchteling. Alleen een journaliste bijt zich vast in de vraag naar de identiteit van de dode. Het slimme van Mariëns tekst is dat de twee hoofdrolspelers uit The Wetsuitman schimmen blijven zonder stem of lijf: de dode krijgt enkel gestalte in de stemmen van anderen, de journaliste die de motor is van de zoektocht blijft buiten beeld – we zien enkel de getuigenissen van haar interviewees. Met het vermijden van één dominante stem wijst Mariën erop dat er vele perspectieven zijn dit dit ene, particuliere verhaal construeren.
De vele stemmen leiden uiteindelijk tot de essentie: de intimiteit van een gezin
Uiteindelijk leiden al die stemmen tot de essentie: de intimiteit van een gezin. Hier is elke vorm van knipoog verdwenen: met zachte stem getuigt een moeder over haar hoop, over de wanhoop van haar zoon. Omzichtig heeft Mariën ons om de tuin geleid, langs krimi en slapstick om ons hier te brengen, in een zwart gat: de onnoemelijke leegte die een mens achterlaat wanneer hij uit het leven van zijn geliefden verdwijnt. Zoveel meer dan een closed case.
Op 28/3 in CC ter Dilft, Bornem, daarna op tournee. Destudio.com
Lees ook
Geselecteerd door de redactie
