Topambtenaar Frank Van Massen­hove scherp voor politiek: "Er is over nagenoeg niets in dit land een plan"

"Van mobiliteit tot de pensioenen en de belastingen: er is over nagenoeg niets in dit land een plan." Frank Van Massenhove, voorzitter van de federale overheidsdienst (FOD) Sociale Zekerheid en een van de bekendste topambtenaren in ons land, is in zijn afscheidsinterviews ronduit hard voor de politiek. 

Van Massenhove gaat op 1 april met pensioen als voorzitter van de FOD Sociale Zekerheid. Zowel De Tijd als Knack pakken uit met afscheidsinterviews en koppen met uitspraken als "Alle politieke partijen in dit land zijn tegen de overheid" en "Dit land wordt echt slecht bestuurd". 

Ministers werken in een systeem waar het veel belangrijker is om te werken voor de partijbelangen dan voor het algemeen belang

"Mensen die mijn columns lezen en interviews met mij beluisteren, weten dat ik dit soort zaken al jaren zeg", stelt Van Massenhove in "De ochtend". Waarop hij de politiek meteen een totaal gebrek aan langetermijnvisie verwijt. "Persoonlijk kan ik met alle ministers goed overweg, maar ze moeten meedraaien in een systeem waar het veel belangrijker is om te werken voor de partijbelangen dan voor het algemeen belang." Kortom: de particratie regeert en dat is nefast en slecht voor onze maatschappij, aldus Van Massenhove.

Of hij dat zelf aan den lijve heeft ondervonden tijdens zijn job bij de FOD Sociale Zekerheid? "Constant. Als je met goede ideeën komt -die komen dan van mijn mensen- en je legt die voor aan de ministers, dan kijken ze of die passen bij wat hun partij zou moeten zeggen, ook al weten ze dikwijls dat het een betere methode is om de zaken op te lossen. Maar dat kan dan niet, want dan zegt de partijvoorzitter bijvoorbeeld dat ze dat op een partijcongres van zeven jaar geleden op een andere manier hebben bekeken. En dan gaat het niet door. Als een andere partij dan voor is, dan wordt die gesaboteerd. Dat is constant zo."

Of hij dan ook een concreet voorbeeld kan geven? "Een van de typische zaken die me heel nauw aan het hart liggen, is alles wat er gebeurt met mensen met een beperking. Ik had het idee om "one front" te hebben, zodat mensen één adres, één loket en één telefoonnummer hadden (waar ze alle info van de verschillende diensten konden verkrijgen nvdr.). De ene zei "Dat gaan we niet doen, want dat moet naar Vlaanderen", de andere zei "Dat moet naar de federale", enzovoort. En dus werd het idee gewoon weggegooid terwijl mensen met een beperking in dit land op een verschrikkelijke manier worden behandeld."

In die 17 jaar tijd heb ik amper ministers of kabinetscheffen gezien die kwamen kijken hoe alles werkt bij de FOD

Van Massenhove heeft in zijn carrière ook op enkele SP.A-kabinetten gewerkt. Hij is van mening dat er geen vertrouwen is tussen de politieke kabinetten en de overheidsdiensten. "Dat is een van de redenen waarom ons land slecht bestuurd wordt. Die kabinetten, dat is iets wat andere landen ons absoluut niet benijden. Dat is een tussenlaag die de administratie helemaal niet kent. Er zijn ook steeds minder ambtenaren die op kabinetten willen werken." Van Massenhove hekelt ook het feit dat hij in zijn 17 jaar bij de FOD Sociale Zekerheid amper ministers of kabinetscheffen heeft gezien. "Er is ook nooit een premier komen kijken naar hoe het werkt op de FOD."

De oplossing van Van Massenhove is dan ook om minder met bestuurslagen te werken. "Het is gewoon te duur, niemand weet nog wie wat moet doen. De meeste mensen in kleine gemeenten zullen het ook niet leuk vinden, maar ik vind dat ze moeten fusioneren tot grotere entiteiten die wel kunnen werken. De burger hoeft niet te weten wie er allemaal aan zijn dossier aan het werken is, hij of zij moet weten dat ze bij één iemand, bij één loket terechtkunnen waar ze goed bediend worden."

Beluister hieronder het gesprek met Frank Van Massenhove:

Zaterdag is Frank Van Massenhove te gast in het televisieprogramma "Nachtwacht", om 22.05 uur op Canvas. U kan de uitzending achteraf ook herbekijken op VRT NU.

Meest gelezen