Direct naar artikelinhoud
Overval ambassade

Geheimzinnige Koreaanse verzetsgroep claimt overval op ambassade in Madrid

Een diplomatenvoertuig verlaat de Noord-Koreaanse ambassade in Madrid.Beeld AP

De Spaanse justitie gaat de Verenigde Staten om uitlevering vragen van leden van een geheimzinnige Koreaanse groepering die eind vorige maand de Noord-Koreaanse ambassade in Madrid overviel. De tien verdachten drongen de ambassade binnen, bedreigden het personeel en namen allerlei materiaal mee. De Koreaanse verzetsorganisatie Cheollima Civil Defense (CCD) stelde zich gisteren verantwoordelijk voor de actie.

De overvallers drongen op 22 februari op klaarlichte dag de ambassade binnen, bonden het personeel vast en dwongen hen mobiele telefoons, computers en documenten af te geven. De groepering bood het materiaal volgens de Spaanse onderzoeksrechter José de la Mata later aan de Amerikaanse FBI aan.

De CCD, die uit is op de omverwerping van het regime van de Noord-Koreaanse leider Kim Jong-un, liet twee jaar geleden voor het eerst van zich horen na de moord op Kim Jong-nam, de halfbroer van de Noord-Koreaanse leider. Kim Jong-nam werd op het vliegveld van Kuala Lumpur omgebracht door twee vrouwen die hem een zenuwgas in zijn gezicht wreven. Vermoed wordt dat hij in opdracht van Kim Jong-un werd vermoord.

Kort na de moord op Kim Jong-nam zette de CCD een videoboodschap online waarin diens zoon Kim Han-sol te zien was. De CCD zou hem en zijn zus en moeder in allerijl in veiligheid hebben gebracht met de hulp van onder anderen de Nederlandse ambassadeur in Zuid-Korea. Buitenlandse Zaken heeft nooit op dat bericht willen reageren. De nu 23-jarige Kim Han-sol groeide grotendeels in het buitenland op. Zijn vader Kim Jong-nam week naar het buitenland uit, nadat hij in ongenade was geraakt bij zijn vader Kim Jong-il, de toenmalige leider van Noord-Korea.

In de dagen voor de overval kochten ze in verschillende winkels namaakpistolen, messen, handboeien en tape om de diplomaten de mond te snoeren

De CCD liet daarna weinig van zich horen, tot de spectaculaire overval op de Noord-Koreaanse ambassade in Madrid. Volgens de Spaanse krant El Pais hadden de overvallers zich goed voorbereid. In de dagen ervoor kochten zij in verschillende winkels namaakpistolen, messen, handboeien en tape om de diplomaten de mond te snoeren.

Speldje met portret Kim Jong-un

De leider van de ploeg had vooraf een afspraak gemaakt met een van de Noord-Koreaanse diplomaten onder het voorwendsel dat hij een zakenman was die in het land wilde investeren. Eenmaal binnen overmeesterden ze het personeel, bonden hen vast en zetten hen onder druk hun spullen af te geven. Eén vrouw wist via een raam te ontsnappen, waarna een voorbijganger de politie waarschuwde.

Maar toen die bij de ambassade aanbelden, deed de leider van de overvallers open met een speldje met het portret van Kim Jong-un op zijn revers. Hij deed zich voor als een Noord-Koreaanse diplomaat en verzekerde de politie dat er niets aan de hand was.

De overvallers zouden de Noord-Koreaanse zaakgelastigde en andere diplomaten hebben geprobeerd over te halen over te lopen en het Noord-Koreaanse regime in de steek te laten. Toen die dat weigerden, werden ze volgens El Pais opnieuw vastgebonden en kregen ze een zak over hun hoofd. Uiteindelijk vluchtten de overvallers in huurauto’s naar Lissabon, waar ze het vliegtuig naar de VS namen.

‘Joseon moet en zal vrij zijn. Sta op, sta op, jullie die weigeren slaaf te zijn’
De CCD in een videoboodschap

Enkele dagen later zette de CCD een boodschap op het internet waarin zij de overval opeisten en Noord-Koreaanse zakenlieden en diplomaten opriepen over te lopen. De organisatie riep zich tegelijkertijd uit tot de wettige vertegenwoordiger van de Noord-Koreanen. “Joseon moet en zal vrij zijn. Sta op, sta op, jullie die weigeren slaaf te zijn!”, besloot de organisatie de oproep. Joseon is een oude benaming voor Korea.

‘Dit was geen aanval’

De groepering ontkende dinsdag in een verklaring dat er geweld is gebruikt bij de actie. “Niemand is de mond gesnoerd, niemand is geslagen. Dit was geen aanval. We reageerden op een dringende situatie in de ambassade.”  Volgens de CCD is het Noord-Koreaanse bewind “één grote criminele onderneming”. “De ambassades en kantoren van het regime zijn knooppunten voor de handel in drugs en wapens en uitvalsbases voor cyberaanvallen, moorden, ontvoeringen en gijzelingen.”

De CCD erkende dat ze de buitgemaakte gegevens had gedeeld met de FBI, maar dat gebeurde volgens de groepering op verzoek van de Amerikanen zelf. De FBI wilde niet reageren, maar een woordvoerder van het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken verzekerde dat de Amerikaanse regering niets met de overval van doen had. 

‘Niemand is de mond gesnoerd, niemand is geslagen. Dit was geen aanval. We reageerden op een dringende situatie in de ambassade’

In de Spaanse pers werd gespeculeerd dat de Amerikaanse inlichtingendienst CIA betrokken was bij de overval op de ambassade, maar dat wordt door anderen betwijfeld. De overval vond plaats kort voor de topontmoeting tussen president Trump en de Noord-Koreaanse leider in Hanoi over het ontmantelen van het kernarsenaal van het land.  Volgens één lezing zou de groep op zoek zijn geweest naar informatie over de vroegere Noord-Koreaanse ambassadeur in Madrid, Kim Hyok-chol. Die is nu een van de toponderhandelaars van Pyongyang bij de kernwapenbesprekingen met de VS.