© Joren De Weerdt

De Melkweg maakt choco en rijstpap zoals weleer

Een boerin die ambachtelijke rijstpap en chocopasta maakt: het is geen uitzondering. Wél uniek is dat de producten in supermarkten in de Kempen, in de regio rond Antwerpen tot zelfs in Limburg en Vlaams-Brabant worden verkocht. En de vraag alleen maar groter wordt. Ann Cools van melkveebedrijf De Melkweg uit Tielen (Kasterlee) staat dan ook van ’s ochtends tot ’s avonds in de potten te roeren, maar zou niet meer willen ruilen. “De appreciatie van mijn klanten is mijn grootste drijfveer.”

Sandra Gasten

Het is een miezerige dag wanneer we bij De Melkweg arriveren. Er waait een gure wind en het is koud buiten. Lilly, de kleine terriër van de boerderij, komt ons tegemoet gelopen. Eenmaal binnen in het winkeltje zijn we de koude snel vergeten en dat zijn we al helemaal wanneer we de zoete geur van de rijstpap ruiken. Ann (45) bedient nog snel een klant en heet ons dan welkom in haar werkplaats. “Jullie zijn de eerste buitenstaanders die ooit in mijn keuken mogen komen.” Ze schotelt ons meteen een potje choco met een lepeltje voor. “Want je kan niet over mijn producten spreken zonder ze geproefd te hebben”, lacht ze.

© Joren De Weerdt

We vegen onze schoenen droog en betreden voorzichtig Anns wereld, waarin ze bijna zes dagen op zeven vertoeft van vijf uur ’s ochtends tot zeven uur ’s avonds. “Ik zou niets liever willen doen”, zegt ze. “Ik vind het heerlijk om iets voor anderen te betekenen en al die lieve reacties en appre­ciatie voor mijn producten te krijgen. Het is hard werken, maar ik krijg er zo veel voldoening van. Ik doe dit enorm graag en zou voor geen geld van de wereld willen ruilen. De klanten die me telefonisch, via mail of Facebook feliciteren en mijn producten de hemel in prijzen, zijn mijn grootste drijfveer.”

Liefde voor de boerenstiel

Nochtans hadden Ann en haar man Rob Vansant (44) niet direct voor het landbouwersvak gekozen. “Ik werkte vroeger in de bouwsector, Ann was aan de slag bij Philips”, vertelt Rob. “Maar omdat ik op een boerderij ben opgegroeid en mijn grootouders altijd dieren hadden, kriebelde het om weer met koeien te gaan werken. Na lang zoeken, tot in Polen toe, heb ik in 2001 deze melkveeboerderij kunnen overnemen. Eerst met veertig koeien, intussen staan er driehonderd.”

© De Melkweg

Ann en Rob liepen elkaar twee jaar later tegen het lijf en de twee vonden elkaar meteen in de boerenstiel. “Eerst hielp ik mee met het verzorgen, voederen en melken van de dieren, maar op een bepaald moment wilde ik iets anders gaan doen. We werkten beiden keihard, maar de opbrengsten waren niet navenant. Uiteindelijk heb ik dat zo’n dertien jaar volgehouden, tot mijn passie wat was weg­geëbd.” Op aanraden van haar moeder stortte Ann zich op het maken van chocopasta en rijstpap. “Voor de chocopasta had ik een recept van de vroegere eigenaars. Dat heb ik behouden. De rijstpap is een oud recept van mijn eigen grootmoeder. Authentieker kan dus niet”, zegt ze.

© Joren De Weerdt

Intussen komt Ann niet zo vaak meer tussen de koeien. Ze laat het melken en voederen voortaan aan haar man over, die nog twee mensen in dienst heeft. “Ik kan hier soms op het erf achteraan tussen de koeien lopen en denken dat ik bij vreemde mensen op de boerderij ben”, verklapt ze. “Mijn man en ik zien elkaar hier zelfs niet vaak, maar in het weekend proberen we tijd voor elkaar te maken. Zo gaan we geregeld buitenshuis overnachten om helemaal weg te zijn.”

Tijd om te garen

Anns keuken is slechts een tiental vierkante meter groot, maar elke dag worden hier heel wat potjes rijstpap en chocopasta gevuld. Elk potje wordt ambachtelijk gemaakt. Van het smelten van de chocolade, het mixen van de boter, het opwarmen van de suiker tot het afsluiten van de dekseltjes: alles is door haar handen gegaan. “Mijn dag is altijd goed gevuld. Ik sta om 4u op en begin een halfuurtje later met de rijstpap. De kookketel moet op dat uur draaien, want de rijstpap heeft wel wat tijd nodig om te garen. Bovendien moet je erbij blijven staan. Als de rijstpap in de ketel staat te borrelen, begin ik met de chocopasta”, zegt ze. Een intensieve werkdag dus, hoewel ze het vroeger nog drukker had. “Dan deed ik de leveringen ook zelf. Intussen rijdt medewerker Lu met een bestelwagen rond om de potjes aan de winkels te leveren. En ik heb Linda die me in de keuken helpt en de verpakkingen voor haar rekening neemt.”

© Joren De Weerdt

Ann en Rob hebben vier kinderen die op de boerderij af en toe een handje toesteken: Dries (20), Hans (18), Viktor (14) en Fientje (13). “Dries heeft een job als truckchauffeur gevonden, maar Hans en Viktor helpen graag een handje”, legt Rob uit. “Vooral de jongste: Viktor komt na school direct naar de stallen en kent elke koe. Dat moet je zelfs aan mij niet vragen. Of de opvolging verzekerd is, weet ik niet. We zien wel als ze allemaal wat ouder zijn”, lacht hij. Vandaag staat dochter Fien mee in de potten te roeren. Als een volleerde kokkin neemt ze de grote mixer om de boter en de eieren te kloppen. En vind je het leuk om te helpen, vragen we haar. “Soms”, lacht ze. “Mijn mama opvolgen, ben ik alleszins niet van plan.”

Nooit proeven

Terwijl we praten, doet Ann naarstig voort met haar werk. Elke minuut telt hier in de keuken. Er staat zelfs een klokje dat ze voortdurend in het oog houdt. “Dat geeft aan hoeveel minuten ik heb om de keuken even te verlaten, maar het grootste deel van de tijd vind je mij dus hier tussen de kookpotten”, lacht ze. “En misschien zouden die grote potten veel vrouwen afschrikken. Mij niet. Mijn man zegt zelfs dat ik ervoor gebouwd ben, maar het blijft pittig!”

© Joren De Weerdt

De zoete dampen van de rijstpap komen onze richting uit. Intussen weegt Ann de suiker af en zet die in een grote pot op het vuur. Een schaal wordt tot de rand gevuld met chocoladen nootjes en die gaat vervolgens, samen met wat water, ook het vuur op. “Ik probeer zo veel mogelijk Belgische ingrediënten te gebruiken”, legt ze. “Zo gebruik ik de chocolade van Callebaut en de Tiense suiker. Alleen de rijst en saffraan komen uit het buitenland.”

En is er nog nooit iets fout gelopen? “Tuurlijk wel. Zo heb ik ooit eens rijstpap in een pot gegooid, terwijl er al rijst in zat. Die volledige ketel kon ik dus in de vuilnisbak kieperen. Intussen weet ik welke hoeveelheden ik nodig heb. Ik proef zelfs niet meer tijdens het koken. Ik weet dat het goed zal zijn”, lacht Ann.

© Joren De Weerdt

De vorige eigenaars maakten nog andere melkproducten, zoals boter en yoghurt, maar dat wil ze bewust niet. “Ik beperk me tot deze twee producten die ik ambachtelijk en goed wil maken. De kwaliteit moet gegarandeerd blijven.”

Te koop op de Groenplaats

De verkoop beperkte zich aanvankelijk tot haar winkeltje en enkele winkels in de buurt, tot ze in 2015 een samenwerking startte met Carrefour. “Ik had een advertentie gezien van die keten waarin ze zochten naar lokale producenten”, legt Ann uit. “Ik ben daar opgesprongen en ben op zoek gegaan naar de vertegenwoordiger. Aanvankelijk werd mijn choco in één vestiging in Turnhout verkocht, maar na een tijd wilden ze ook mijn rijstpap erbij. Wat later zijn er andere winkels bijgekomen. Vanaf dan is mijn afzetmarkt nog groter geworden.”

© Joren De Weerdt

Ook in vestigingen van Delhaize, EuroSpar en bij kleine zelfstandigen kan je Anns producten terugvinden. “We leveren in de Kempen tot de streek rond Antwerpen, Limburg en Vlaams-Brabant. Een hoogtepunt was deze week mijn eerste levering aan de Carrefour op de Groenplaats in Antwerpen”, zegt ze. “Pal in het centrum tussen de Antwerpenaren én de toeristen. Een droom die uitkomt.”

Onlangs behaalde Ann het Handmade in Belgium-label, een erkenning van Unizo voor authentieke, handgemaakte producten. Ze had zich hier zelf voor kandidaat gesteld, waarna een jury haar boerderij en keuken is komen bezoeken. “Ik vond het belangrijk om dat te behalen en ben er enorm trots op om een écht Belgisch, ambachtelijk product te kunnen afleveren”, vertelt ze. “Ik ben er alleszins trots op, want je moet wel aan een aantal criteria voldoen.”

En wat is er het populairst? “De rijstpap”, zegt Ann resoluut. “Die verkoopt het best. Kinderen zijn de grote merken als Nutella gewend hoewel mijn chocopasta gezonder is. Er zitten minder suikers in en hij bevat geen palmolie. Het is ook een choco waarin geen noten zitten. Nergens in onze producten vind je palmolie, bewaarmiddelen, kleur- of smaakstoffen terug. Kortom: kwaliteit van Kempense bodem.”

Grotere keuken

Ann en Rob hebben intussen plannen om een grotere nieuwbouw te plaatsen, vooraan op hun erf. “Onze keuken wordt wat klein”, legt Rob uit. “Als Ann wil investeren in grotere ketels en haar productie wil opdrijven, is er meer ruimte nodig. We hebben een architect onder de arm genomen voor een nieuwbouw. Hopelijk is die tegen eind dit jaar klaar. Ann staat alleszins te popelen om er te gaan werken.”