Geen humanitaire visa meer zonder verantwoording

Voormalig staatssecretaris Theo Francken (N-VA) kende de voorbije legislatuur 1.500 humanitaire visa toe om – voornamelijk christelijke – Syriërs naar België te laten overkomen. Hij werkte daarvoor met tussenpersonen. Een van hen, het Mechelse N-VA-gemeenteraadslid Melikan Kucam, wordt ervan verdacht grof geld te hebben verdiend aan die visa.

Er was nauwelijks controle op het systeem, maar dat verandert nu. De commissie Binnenlandse Zaken keurde zonet een amendement goed dat meer transparantie moet garanderen. Jaarlijks zal de bevoegde minister of staatssecretaris een uitgebreid verslag aan het parlement moeten voorleggen, in samenwerking met de Dienst Vreemdelingenzaken (DVZ). 

Daarbij moet opgelijst worden met welke tussenpersonen of organisaties werd samengewerkt, wie er een aanvraag voor een visum indiende en welk gevolg daaraan werd gegeven. Belangrijk: ook zal er gevraagd worden naar de criteria op basis waarvan de visa werden toegekend.

Geen afschaffing

“Er komt dus een motiveringsplicht”, zegt CD&V-Kamerlid Nahima Lanjri, die de tekst opstelde. “Francken schermde de info af en beschouwde de humanitaire visa als zijn persoonlijke winkel. Daar maken we komaf mee.” Een ruime meerderheid keurde de tekst mee goed, met daarbij ook de N-VA.

Voor alle duidelijkheid: het is niet de bedoeling om de humanitaire visa definitief af te schaffen, wel moet de bevoegde minister of staatssecretaris rekenschap afleggen. Het jaarlijkse verslag gaat overigens ruimer dan humanitaire visa alleen. “Vroeger presenteerde DVZ telkens een uitgebreid jaarverslag, maar de laatste jaren gebeurde dat niet meer”, zegt Lanjri. “Bij deze is dat nu wettelijk verankerd en moeten we niet meer op hun goodwill rekenen.”