Topman katholiek onderwijs Lieven Boeve: "Er wordt te veel gevraagd van leerlingen in het secundair onderwijs"

Sinds deze week ligt het boek "Het evangelie volgens Lieven Boeve" in de winkel. Boeve is directeur-generaal van de koepel Katholiek Onderwijs Vlaanderen. In dat boek gaat hij dieper in op de uitdagingen waar het onderwijs voor staat, in het bijzonder ook het katholiek onderwijs. "Ik wil meer nuance in het onderwijsdebat terugbrengen. Er wordt heel veel met oneliners gegooid, met één oplossing voor een groot probleem gegoocheld. Ik wilde een aantal van die dossiers eens uitspitten, hoe reageren wij daarop, hoe reageren de andere koepels daarop?"

Hij schrijft onder meer dat de vrijheid van onderwijs steeds meer onder druk komt te staan: de overheid stuurt te veel. "Ik zie een vreemde combinatie. Enerzijds willen we dat scholen meer eigenaar worden van onderwijs, meer zelf daarvoor instaan. Anderzijds gaat de overheid allerlei zaken aan de scholen opleggen", vertelt Boeve in "De ochtend" op Radio 1. Hij noemt het nieuwe decreet rond leerlingenbegeleiding, wat nu een erkenningsvoorwaarde geworden is, maar ook de nieuwe eindtermen die vanaf volgend schooljaar in werking treden.

"Er zijn 8 Europese sleutelcompetenties, Vlaanderen heeft er 16. Die zijn vertaald in heel uitgebreide eindtermen. Het zijn er heel veel, en ze zijn ook ambitieus. Een aantal te ambitieus", verduidelijkt Boeve. "Zo moeten álle 14-jarigen bijvoorbeeld het verschil kunnen benoemen tussen wederkerend en wederkerig voornaamwoord. Dat je dat moet kunnen gebruiken, ja, maar is dat iets dat iederéén ook echt móet weten? Van wie in taal voortstudeert, kan je dat vragen. Maar dat is dan een uitbreidingscompetentie en geen basiscompetentie."

Boeve vreest dat er door de nieuwe eindtermen veel leerlingen zijn die zonder diploma de school zullen verlaten. Hij spreekt ook tegen dat het een pleidooi is om de lat lager te leggen. "We doen nu alsof er maar één lat is, die eindtermen. Maar dat klopt niet, er zijn meerdere latten. Elke leerling heeft zijn eigen lat, elke leerling moet uitgedaagd worden om die te halen of zelfs te overschrijden."

"Maar nu wordt zo de focus gelegd op die eindtermen. Ofwel zit je erboven, en dan ben je geslaagd, ofwel zit je eronder, en dan ben je niet geslaagd. Leerlingen die cognitiever sterker zijn, leerlingen die praktisch sterker zijn, zij moeten op hun eigen domein uitgedaagd worden. De werkelijkheid is veel subtieler en genuanceerder dan die allesomvattende eindtermen."

Boeve pleit ook voor een masteropleiding basisonderwijs, om zo een breder publiek aan te trekken voor het lerarenberoep. "We moeten àlle 18-jarigen aanspreken om voor de klas te staan", vindt hij. "Het klopt niet dat je met je competenties voor universiteit de weg naar het basisonderwijs geblokkeerd wordt. Er zijn nu mensen die logopedie, pedagogie,... studeren, terwijl ze graag in het basisonderwijs zouden staan."

"Waarom ook een opleiding op masterniveau? Omdat we in de democratisering van het onderwijs elke leerling moeten uitdagen op de competenties die hij kan". Dit is geen pleidooi tegen bachelors, zegt Boeve. "Een groot deel van de leerkrachten in het basisonderwijs zal uit die pool blijven komen. Maar waarom zouden we die groep niet aanvullen met onderwijsassistenten, op graduaatsniveau, en met masters, op universitair niveau? Ik nodig universiteiten uit om samen een traject te ontwikkelen."

Beluister het volledige gesprek met Lieven Boeve in "De ochtend" op Radio 1: