Jeugdbewegingen zoeken creatieve manieren om geld in laatje te brengen

Eind november vorig jaar opende 286e Hermes, een scoutsgroep uit Wilsele, feestelijk haar nieuwe lokalen. Een nieuwbouwproject, betaald met subsidies, eigen middelen en een renteloze lening, maar ook met privégeld. "De subsidies die we krijgen, volstaan nipt voor kosten als materiaal of vervoer, terwijl het lidgeld vooral naar de verzekering gaat", vertelt Diane Saelens, bestuurslid van Hermes. En dus zat er voor de scoutsgroep, goed voor 140 leden, niets anders op dan zelf centen te zoeken.

Hermes is geen uniek geval, stilaan gaan meer jeugdorganisaties op zoek naar alternatieve geldbronnen omdat ze onder financiële druk staan. "De economische crisis is maar een deel van de verklaring", vertelt Ilja De Coster, consultant fondsenwerving voor non-profitorganisaties. "Het aanbod voor jongeren groeit ook, waardoor jeugdbewegingen moeten zorgen dat ze én voldoende bieden én niet te duur worden, terwijl de overheidssubsidies zeker niet toenemen. Het engagement van jongeren is ook veranderd. Ze 'shoppen' meer, en niet elke vereniging is daar even goed op afgestemd."

Bureaucratie

Daartegenover staat dat de kosten alleen maar stijgen. Want ook jeugdbewegingen ontsnappen niet aan de dure energieprijzen, terwijl de normen voor brandveiligheid of voedselhygiëne op kamp alleen maar strenger worden. "Heel wat jeugdbewegingen hebben nooit de druk gevoeld om na te denken over hun financiën, ze hadden de luxe dat ze in de publieke opinie zelden ter discussie staan, en dus op overheidssteun konden rekenen. Als het dan financieel minder gaat, dan wordt de druk groot", zegt De Coster, die ook nog aanstipt dat de sector meer dan vroeger kampt met normen en bureaucratie om hun subsidie-aanvragen rond te krijgen. "Wie ook andere geldstromen heeft, kan wat meer zijn zin doen."

En dus zoeken jeugdbewegingen naar alternatieven die verder reiken dan de klassieke spaghetti-avond of papierslag. De Coster: "De eerste reflex is vaak bedrijfssponsoring, maar die leiden tot ethische vragen: kunnen we dat wel maken, of welke tegenprestatie wordt van ons verwacht? Andere pistes zijn giftenwerving, waarbij je als welstellende ouder wordt aangesproken om het lidmaatschap een kansarm kind te sponsoren. In de Angelsaksische wereld, waar de traditie om extern geld te sprokkelen al veel langer bestaat, richten jeugdbewegingen zich vaak op zogenaamde alumni. Het achterliggend idee is dat een de jeugdbeweging gunstig is voor de latere carrière, en dat oud-leden zo de gemeenschap iets teruggeven. Hier ligt dat toch wat moeilijker, we lijden aan vraagangst."

"Twintig jaar lang hadden we aardig gespaard, maar toen we aan de bouw wilden beginnen bleek ons budget totaal niet te volstaan", vertelt Saelens. "Zo is de regelgeving veel strenger: nieuwe normen voor isolatie, verluchting of brandveiligheid dreven de rekening fors op. En inmiddels bleek dat de btw was opgetrokken van 6 naar 21 procent. Vooral dat heeft ons de das omgedaan."

Ouders niet uitmelken

De oplossing lag dus bij belastingvrije giften door sympathisanten en sponsering van de lokale handel. "Die kregen in ruil reclame tijdens onze eetavonden. Discussies hebben we daarover niet gehad, we kennen de meeste mensen. Grote bedrijven hebben we ook aangeschreven, maar daar was amper respons. Ik heb ook nog nieuwjaarskaartjes uitgestuurd met de vraag om een gift. Uiteindelijk hebben we 13.000 euro opgehaald, toch niet slecht." Wie wil doneren kan dat nog steeds, ook al omdat het lokaal binnenin nog afwerking behoeft. Toch wil Saelens het systeem niet uitmelken. "Je kan de ouders ook niet blijven belasten, uiteindelijk wil je toch ook dat iedereen het zich nog kan permitteren. We zijn het ook niet echt gewoon om geld te vragen, zoiets zit niet in onze cultuur."