De ziel van het wiel

Een Ronderoute, gebaseerd op de gelijknamige tv-serie moet je niet gaan zoeken. “Er komen nauwelijks locaties aan bod, op de Havana na, en dat is geen echt bordeel”, zegt Mieke Belmans van Toerisme Oost-Vlaanderen. “Maar wat de Ronde wel heeft gevat, is de volksaard, de ziel van de mensen hier. Het voelt authentiek, want de dag van de Ronde gaat het hier echt zo aan toe. Gezinnen die tot de laatste moment voor de tv gekluisterd zitten, om dan vlug naar buiten te lopen als de renners passeren. Iedereen, van pastoor tot ingenieur, is die dag op de een of ander manier bezig met de koers. Dat is echt uit het leven gegrepen. En het dialect, dat klopt bij personages als Damien ook als een bus.”

De tv-serie creëert in elk geval heel wat buzz rond de Ronde van Vlaanderen. “De serie wordt goed bekeken, is goed gemaakt, en krijgt ook heel wat media-aandacht. Niet alleen zal dit de Ronde hypen, het zal er ook een cultureel correct tintje aan geven”, hoopt Belmans.

Cultuur is iets waar ze in Zwalm, dit jaar uitgeroepen tot het Dorp van de Ronde, wel kaas van gegeten hebben. Karakterkoppen van mannen met ijzeren benen, die zie je op de zwart-witportretten van flandriens, gemaakt door Stephan Vanfleteren. Maar het meeste karakter hebben de kasseien, de kinderkoppen waar de renners zondag over moeten daveren. De inwoners van Zwalm halen ook hun beste zwart-witbeelden uit de oude doos boven, en roepen in een unieke expo de sfeer van het Vlaamse wielerleven van toen op. Met trofeeën van Vlaamse renners, tal van unieke en ludieke wielerattributen kom je alles te weten over de spurtbommen, strijkijzers en wieltjeszuigers uit de jaren stillekes.

Artistiek wielershirt

Ook de lokale kunstenaars laten zich inspireren door Vlaanderens Mooiste. “Zwalm is een dorp van molens en hoeves, van heuvels en kasseien”, zegt Mieke Belmans. “Ja, er wonen veel landbouwers, maar er zijn ook heel wat artiesten neergestreken uit het Gentse, die aangetrokken worden door het authentieke karakter en de mooie landschappen van Zwalm. Het is nog niet zover dat je van een echt kunstenaarsdorp kunt spreken, zoals Machelen-aan-de-Leie met inwoners als wijlen Gerard Reve en Roger Raveels. In Zwalm zie je vooral moderne kunstenaars die actief zijn, en die elke twee jaar Kunst&Zwalm organiseren, een openluchtfestival met moderne kunst op verschillende locaties, een beetje Watou achterna.”

Bij Kunst&Zwalm laten ze zich ook inspireren door de Ronde. Terwijl dwergacteur Chris Willemsen de show steelt in de tv-serie, zet Kunst&Zwalm dit jaar de mentaal beperkte kunstenaar Sylvain Cosijns in de schijnwerpers. “Sylvain woont en schildert al lang in Zwalm, je vindt hem in Instituut Mariaheem, dat langs het parcours ligt. Veel mensen kopen een wielershirt van de Ronde als souvenir, wij hebben een artistiek wielershirt ontworpen, gebaseerd op één van de schilderijen van Sylvain”, zegt Peter de Duffeleer van Kunst&Zwalm. “Het shirt toont het schilderij van Sylvain op een zwarte achtergrond: zwarte truitjes zijn momenteel de modekleur in het peloton. En zwart flatteert, voor de wielerliefhebber die niet zo afgetraind van lijf en leden is.”

Momenteel loopt Kunst in ’t Rond, een tijdelijke tentoonstelling waar lokale kunstenaars hun werk tonen op verschillende locaties, zelfs in de kerk van Zwalm. Eind augustus is het de beurt aan Kunst&Zwalm, waarbij moderne kunst de confrontatie met het landschap en het dorp aangaat. “En daar komen ook wel eens fietsen bij te pas”, zegt Peter de Duffeleer. “Zo hebben we vorig jaar een installatie gehad van een Luxemburgse kunstenaar die fietsen in het bos had gezet die vaststonden, een beetje als een hometrainer. Met dat verschil dat het echte fietsen waren, en dat, als je begon te trappen, er vogels begonnen te zingen. De energie die je opwekte ging naar nestkastjes in de bomen, met getjilp boven je hoofd tot gevolg. Ook dit jaar is er een kunstenaar die zich door de coureurs heeft laten inspireren en een houten wielerpiste heeft gebouwd - kleiner dan een echte piste uiteraard, waar met gechromeerde fietsen op gereden kan worden. Heel mooi.”