'Dodelijk trio' bedreigt oceanen
De gezondheid van de oceaan gaat nog sneller achteruit dan tot nu werd gedacht. Dat leert een nieuwe studie van het Internationaal Programma voor de Toestand van de Oceanen.
Het leven in onze wereldzeeën valt ten prooi aan een 'dodelijk trio' van klimaatopwarming, dalende zuurstofwaarden en verzuring. "We slaapwandelen onszelf de nachtmerrie in", schrijven de internationale onderzoekers in hun rapport.
Hoewel deze eeuw de temperatuur in de atmosfeer minder snel is toegenomen, zijn de oceanen blijven opwarmen. Daardoor migreerden allerhande vissoorten naar de polen en worden de 'achterblijvers' vaak met uitsterven bedreigd. Onder meer deblobfish, een rare blubbervis die onlangs tot lelijkste dier ter wereld werd uitgeroepen, heeft het lastig om te overleven.
Ongezien probleem
"De gevaren voor de oceanen en de ecosystemen die ze ondersteunen werden echt aanzienlijk onderschat", stelt het Internationaal Programma voor de Toestand van de Oceanen (IPSO), een ngo samengesteld uit een aantal gerenommeerde wetenschappers. "De omvang van de huidige koolstofvervuiling, die resulteert in de verzuring van de oceanen, is ongezien in de geschiedenis van de aarde. Dit is een probleem."
Zeewater is van nature licht basisch, het tegenovergestelde van zuur. Maar de oceanen absorberen tegenwoordig een overvloed aan koolstofdioxide, waardoor het pH-niveau van het zeewater gestaag daalt. De zee 'verzuurt' met andere woorden.
De verzuring bedreigt bijvoorbeeld zee-organismen die calcium gebruiken om hun skeletten op te bouwen, zoals koralen, krabben, oesters en soorten plankton die essentieel zijn voor de voedselketens in zee. Koralen zullen stoppen met groeien wanneer de temperatuur met twee graden toeneemt en beginnen oplossen bij een opwarming met meer dan drie graden. Meer dan de helft van alle riffen zijn de voorbije 30 jaar al vernietigd.
De oceanen warmen ook op door de broeikasgassen in de atmosfeer. En meststoffen en rioolwater die terechtkomen in de oceaan zorgen voor de groei van algen die de zuurstofwaarden in het water doen dalen. "Het dodelijke trio van verzuring, opwarming en dalende zuurstofwaarden heeft een nefaste invloed op de gezondheid van de oceanen", klinkt het inde studie.
Thermische maximum
Alex Rogers, de wetenschappelijk directeur van IPSO, verklaarde aan het persagentschap Reuters dat de staat van de oceanen vandaag te vergelijken is met die van 55 miljoen jaar geleden, toen het zogenaamde 'thermische maximum' werd bereikt, dat tot de uitroeiing van heel wat levende organismen leidde. En de snelheid waarmee het dodelijke trio toeneemt, is momenteel veel hoger dan toen. De zuurtegraad van de oceanen vandaag is de hoogste van de voorbije 300 miljoen jaar.
Volgens de wetenschappers moet er haast gemaakt worden met het plan van bijna 200 regeringen. Die spraken af om tegen het einde van 2015 een akkoord te bereiken dat de stijging van de gemiddelde temperatuur moet indijken tot minder dan twee graden boven de waarden van voor deindustrialisering.