Uw gezicht is geld waard

Deze week heeft de Amerikaanse technologiereus een nieuwe foto-app voorgesteld. Alle foto's op uw smartphone worden netjes ingedeeld in albums, volgens plaats en gebeurtenis, en een krachtig algoritme herkent wie van je Facebook-vrienden op de foto staat. Met een druk op de sync-knop kun je die foto's dan met hen delen, zij kunnen zelf ook foto's aan het album toevoegen. Voorlopig is de dienst enkel in de Verenigde Staten beschikbaar. Wanneer Europa aan de beurt is, is nog onduidelijk.

Facebook volgt daarmee die andere techgigant, Google, dat eind vorige maand Google Foto's voorstelde. Die dienst rangschikt al je avonturen, herkent je vrienden en familie - zelfs over een periode van een paar jaar - en is helemaal gratis.

Wat bij een commercieel bedrijf zoveel betekent als een gepeperde rekening. Uw surf-, like-, post- en klikgedrag geeft al een behoorlijke inzage in wie u bent, met gezichtsherkeningssoftware kunnen de bedrijven een nog beter beeldvormen van wat u dagelijks bezighoudt. Waarmee advertenties nog gerichter op uw profiel en dat van uw omgeving afgevuurd kunnen worden.

Als ervaren socialemediagebruiker kun je nog wel bepalen wat je met wie deelt, en ook met zelfcensuur kom je al een heel eind, maar diensten als Facebook Moments houden veel verborgen onder de motorkap. Zelfs al zegt Facebook dat enkel wie jij uitnodigt de albums in Moments kan zien.

Cookies

De intussen beruchte cookies, kleine tekstberichten die persoonlijke informatie over u verzamelen, zijn een manier om u te profileren. Veel moeilijker te controleren is de combinatie van verschillende data. Zo zou uw politieke voorkeur via een bepaald algoritme afgeleid kunnen worden op basis van uw favoriete tv-programma's. "De algoritmes die mensen analyseren zijn een even groot geheim als het recept van Coca-Cola", zegt Jo Pierson, professor digitale media van de Vrije Universiteit Brussel en iMinds. "Met Facebook Moments zal het bedrijf je beter leren kennen dan je jezelf kent."

Daar schuilt volgens experts het grootste gevaar in. Als je op kajaktrip met vrienden niet wilt delen waar je precies bent, maar een vriend doet dat wel, dan kan Facebook Moments nog altijd perfect zien waar jij je bevindt. "Facebook kan iedereen aan iedereen linken, ook wie geen profiel heeft", zegt Bart Preneel, professor informatiebeveiliging aan de KU Leuven en iMinds. "Zelfs wat je niet wilt delen met anderen is weer extra informatie voor Facebook die ze aan je profiel toevoegen."

Transparantie

Preneel heeft samen met Pierson aan het rapport geschreven dat aan de basis ligt van de rechtszaak die de Privacycommissie heeft aangespannen tegen Facebook. De commissie eist volledige transparantie van Facebook over het gebruik van cookies op het sociale netwerk.

Op dit moment werkt iMinds mee aan een Europese studie om onder meer een tool te ontwikkelen die gebruikers toont welke informatie ze precies delen op sociale media. Plaatsen ze bijvoorbeeld een foto online waarin ze staan afgebeeld met een sigaret, en de gebruiker heeft aangegeven dat hij niets wat met gezondheid te maken heeft online wil plaatsen, dan krijgt hij een waarschuwing.

Dit najaar begint een grootschalige test met honderd Vlaamse en evenveel Zweedse gezinnen. Dat moet de gebruiker helpen om zijn eigen privacy weer onder controle te krijgen.