Bpost houdt Di Rupo in spanning
De Europese Commissie eist dat bpost een bedrag van 417 miljoen euro onterecht verkregen staatssteun terugstort. Goed nieuws voor de lekkende begroting van de regering-Di Rupo, zou je denken. Maar de begrotingsmeevaller kan veel kleiner uitvallen dan aangenomen.
Het is nu officieel. Bpost dient 417 miljoen euro onterechte overheidssteun terug te betalen aan de Belgische staat, zo heeft Eurocommissaris voor Concurrentie Joaquin Almunia bekendgemaakt.
De Europese Commissie kwam na een uitgebreid onderzoek tot het besluit dat de overheid de vroegere monopolist te gul financierde voor de verlening van openbare diensten, wat de vrijmaking van de postmarkt belemmerde. Het gaat om diensten als de verdeling van kranten en tijdschriften, de uitbetaling van pensioenen en de cashdiensten in het postkantoor.
De uitspraak slaat op de periode 2006 tot 2010. "Dit slaat op het verleden, en zal geen impact hebben op de toekomstige activiteiten en investeringen van het bedrijf", beklemtoonde Johnny Thijs op een persconferentie. "Er zijn ook geen gevolgen voor klanten en personeel."
Bpost overweegt om tegen de beslissing in beroep te gaan, maar dat werkt niet opschortend. De onterecht verkregen subsidies moeten sowieso binnen de vier maanden terugbetaald worden.
De regering-Di Rupo bereidt zich voor op de begrotingscontrole eind februari, waarbij vrijwel zeker bijkomende inkomsten gezocht moeten worden. Krijgt Di Rupo nu een onverwachte meevaller van 417 miljoen euro in de schoot geworpen?
Zo simpel is het niet, klinkt het bij bpost. De subsidiestromen hebben in de bewuste jaren de winst en dus de belastingen opgepompt. Dus moet er daar een neerwaartse correctie op komen. Aan de andere kant moet er op de 417 miljoen euro nog intresten worden berekend - over hoeveel twisten bpost en de Europese Commissie nog. Dat verhoogt weer de factuur. Thijs: "Na correcties zullen we netto uitkomen rond 300 miljoen euro."
Mag begrotingsminister Chastel dan 300 miljoen euro bijschrijven? Ook dat is niet zeker. Want bpost spijst de staatskas ook via belastingen en dividenden. Het postbedrijf kan de last van 417 miljoen euro zo in de boekhouding opnemen dat die belastings- en dividendenstromen helemaal opdrogen. Wat binnenkomt langs de vestzak, dreigt er zo weer uit te vallen langs de broekzak.
Bpost keerde de vorige keer 216 miljoen euro aan dividend uit, waarvan iets meer dan de helft bestemd voor de staat. Het bedrijf betaalt ook doorgaans het standaardtarief van 34 procent winstbelasting, zegt Thijs.
Nuloperatie
Kan het dan bijna om een nuloperatie gaan? "Dat moet je aan de minister van begroting vragen", antwoordt Thijs cryptisch. Op het kabinet van begrotingsminister Chastel (MR) durven ze geen bedrag te plakken op de budgettaire impact. "Daarvoor is het nog te vroeg", zegt de woordvoerder.
Alles hangt ervan af hoe de last van 417 miljoen euro in de boeken komt. Thijs: "Als we de provisie in het boekjaar 2011 nemen, dan is er geen belastbare winst en dus ook geen dividend. Dat is een scenario. Er zijn nog andere opties. Het is aan de raad van bestuur om daarover te beslissen."
De raad van bestuur van bpost heeft op die manier mede het lot van de Belgische staatsbegroting in handen. De Belgische staat is daarin de belangrijkste stem, maar heeft er niet alles te zeggen. Bpost is voor iets meer dan de helft in handen van de Belgische overheid, de rest zit bij durfkapitalist CVC.
Cash heeft bpost alvast genoeg. De beschikbare cashreserve - de 'oorlogskas', noemt Thijs dat - loopt op boven 1 miljard euro. De postbaas zegt dat er geen onmiddellijke plannen op tafel liggen waarvoor die oorlogskas nodig is. "We kunnen er tegen, maar dat neemt niet weg dat ik ontgoocheld ben dat de onderneming zo'n groot bedrag moet terugbetalen. Dat doet toch pijn aan het hart."
Thijs maakt zich nu op voor de volgende onderhandelingen met de Europese Commissie. Die gaan over de lopende beheersovereenkomst met de staat. Thijs: "Er zijn inhoudelijk geen essentiële wijzigingen nodig. We moeten de overeenkomst alleen zo herschrijven zodat de tekst overeenkomt met wat de Europese Commissie als een goed contract beschouwt."
De voorziene 320 miljoen euro overheidssteun dit jaar, bedoeld als vergoeding voor de algemene dienstverlening, denkt hij te kunnen behouden.
Volgens Thijs kan de langverwachte beursgang van bpost nog tijdens de nieuwe onderhandelingen met Europa op gang komen. "Gebeurt dit snel, met inbegrip van een stuk onzekerheid, of wacht je af? Het is aan de huidige aandeelhouders om daarover te beslissen."