China breidt invloed aan de Noordpool verder uit
China en andere economische machten in Azië mogen aanschuiven bij de Arctische Raad, een diplomatiek forum van landen rond de Noordpool. Zo kunnen ze meepraten over olie- en gaswinning en vaarroutes in de regio, waar het ijs sneller dan verwacht smelt.
De Arctische Raad, bestaande uit de Verenigde Staten, Rusland, Canada, Denemarken, IJsland, Finland, Noorwegen en Zweden, heeft woensdag de aanvragen van China en vijf andere landen gehonoreerd. Het gaat om Japan, Zuid-Korea, India, Singapore en Italië.
Vooral China heeft de afgelopen tijd grote interesse getoond voor de Arctiche regio. Het knoopte nauwe handelsbanden aan met IJsland en wil investeren in mijnbouw op Groenland. Het grootste economische voordeel ligt wellicht in nieuwe vaarwegen, die veel korter zijn dan de huidige routes waarin vaak de haven van Rotterdam of Antwerpen wordt aangedaan.
Het waarnemerschap is niet vrijblijvend, zei de Zweedse minister van Buitenlandse Zaken Carl Bildt, gastheer van de bijeenkomst in de boven de poolcircel gelegen stad Kiruna. "Waarnemers accepteren de principes en de soevereiniteit van de Raad in Arctische vraagstukken." De EUhad ook de status van waarnemer aangevraagd, maar stuitte op bezwaren van Canada. Dat land heeft grote moeite met het EU-verbod op de import van zeehondenproducten.
De leden van de Raad hebben een wettelijk bindende afspraak gemaakt over onderlinge bijstand bij de bestrijding van eventuele olierampen. Het Wereld Natuur Fonds reageerde gematigd positief. "Het is een loffelijk streven, dat landen dwingt tot sneller ingrijpen", aldus een woordvoerder. "Maar belangrijker is natuurlijk voorkomen ervan."
Tijdens de ministeriële bijeenkomst in Zweden demonstreerden leden van de milieuorganisatie Greenpeace voor een verbod op de olie- en gaswinning in het Arctische gebied. Naar schatting bevindt zich hier ruim 10 procent van 's werelds nog niet geëxploreerde oliereserves.