Vlaanderen zadelt gemeenten op met 48 miljoen extra kosten
De Vlaamse regering heeft beslist om de gemeenten niet langer te compenseren voor de belastingkortingen die Vlaanderen geeft aan industriële bedrijven. Dat geld moeten de gemeenten nu ergens anders zoeken.
De voorbije jaren heeft de Vlaamse overheid stelselmatig stukken van het kadastraal inkomen (KI) voor machines in industriële bedrijven belastingvrij gemaakt. "Een goede zaak", vindt Vlaams Parlementslid Kurt De Loor (sp.a). "Want zo zorg je ervoor dat bedrijven blijven investeren in nieuwe machines. Gemeenten krijgen via de opcentiemen op de onroerende voorheffing op basis van het KI echter belastingen doorgestort. Om ervoor te zorgen dat de belastingvrijstelling voor de bedrijven geen verloren inkomsten meebrachten voor de gemeenten, compenseerde de Vlaamse overheid de gemeenten hiervoor. Die compensatie wordt vanaf 2016 eenzijdig door de Vlaamse regering opgezegd, waardoor de gemeenten de rekening gepresenteerd krijgen.
"En die rekening kan duur uitvallen. Voor de begrotingsopmaak van 2016 heeft de Vlaamse regering beslist om de compensatie, op 13 miljoen euro na, stop te zetten. De Vlaamse gemeenten verliezen dus zo onmiddellijk 35 miljoen euro per jaar. Bovendien stoppen die compensaties in 2019, waardoor de put nadien nog groter wordt", zegt De Loor. Zo ziet Antwerpen vanaf 2016 jaarlijks 8,5 miljoen door de handen glippen. Gent en Genk lopen vanaf volgend respectievelijk 2,67 en 1,8 miljoen euro mis.
"Hoe de gemeenten die minderinkomsten gaan compenseren is koffiedik kijken. Bij de opmaak van de meerjarenbegroting gingen de gemeenten er nog van uit dat die inkomsten er zouden komen, maar nu worden ze door de Vlaamse regering met hun rug tegen de muur gezet. Dit is echt onverantwoord. Hoe verwacht deze Vlaamse regering dat de lokale besturen beleid voeren als het budgettair zonder overleg stokken in de wielen komt steken", vraagt De Loor zich af.
De socialist is van mening dat Vlaams minister van Binnenlands Bestuur Liesbeth Homans (N-VA) wat meer had mogen opkomen voor de gemeenten en steden. Maar op het kabinet van minister Homans schuiven ze de hete aardappel door naar minister van Financiën Annemie Turtelboom (Open Vld).
Daar vinden ze dat geen enkele gemeente er op achteruitgaat. "Doordat het gemeentefonds jaarlijks met 3,5 procent groeit, gaat drie kwart van de gemeenten er zelfs op vooruit. Voor de gemeenten die mogelijk toch nadeel ondervinden van deze maatregel, voorzien we 13 miljoen euro. Bovendien moet je weten dat de compensaties die we nu afschaffen, geen basisfinanciering waren", laat vervangend woordvoerdster Stella Vansummeren weten.
Kurt De Loor vindt de reactie van de minister maar triestig. "Deze regering heeft er wel voor gezorgd dat dit bedrag in de meerjarenplanning ingeschreven moest worden. Elke gemeente wordt dus wel degelijk slachtoffer van deze platte besparingsmaatregel", vindt De Loor.