Elmo leert uw kind rekenen en lezen

Hoe kun je kinderen, en dan vooral kansarme kinderen, via een televisieprogramma klaarmaken voor school? Toen twee Amerikanen midden de jaren 60 nadachten over hoe je kinderprogramma's kunt maken die daarin slagen, ontwikkelden ze het concept van Sesamstraat. Het programma, dat in de Verenigde Staten in 1969 voor het eerst op het scherm kwam, gebruikte Alles mogelijke tv-technieken om kinderen aan het scherm gekluisterd te houden en hen iets te laten opsteken.

Ondertussen zijn we een halve eeuw verder en is het belang van televisie de voorbije jaren pijlsnel afgenomen. Ook kinderen van nauwelijks enkele jaren oud weten maar al te goed wat een smartphone en tablet kunnen. Via YouTube kijken ze naar hun favoriete series en er bestaan ondertussen al duizenden apps met simpele spelletjes op kleutermaat. Sesamstraat sprong de voorbije jaren al op de digitale trein en ontwikkelde een resem apps, maar gaat nu voor de grote sprong voorwaarts.

Sesame Workshop, de non-profitorganisatie achter Sesamstraat, en IBM sloten een deal om de volgende drie jaar samen te werken en nieuwe toepassingen te ontwikkelen die werken met Watson. De supercomputer van Watson werkt op basis van kunstmatige intelligentie en is zelflerend. Hun nieuwe toepassingen zouden elk kind moeten toelaten om te leren op zijn of haar eigen niveau. IBM zorgt daarbij voor de technologie, Sesame Workshop voor zijn jarenlange expertise over hoe je best peuters en kleuters kunt helpen opvoeden.

Digitale voorleesouder

Een van de eerste toepassingen die beide samen willen ontwikkelen is om Elmo, een van Sesamstraats bekendste poppen, te transformeren tot een slimme knuffel die op een natuurlijke manier met kinderen kan spreken. Elmo zou kinderen zo kunnen helpen om het alfabet te leren en tot twintig te tellen.

Elmo zou zich daarbij steeds aanpassen aan het niveau van het kind: wie wat moeilijker leert, krijgt een geduldige Elmo voor zich die hem meer bij de hand neemt. Als een kind dan tot twintig kan tellen, zal Elmo die helpen om tot dertig te tellen.

Daarnaast werken Sesame Workshop en IBM aan een 'digitale voorleesouder'. Deze app leest een verhaal voor en gaat daarover in interactie met het kind. Door in realtime de reactie van het kind te analyseren, kan de app het niveau van het verhaaltje aanpassen aan het taalniveau en de interesse van het kind.

Een derde toepassing zal dan weer toegespitst zijn op scholen. Watson kan op maat gemaakt lesmateriaal geven, detecteren welke kinderen met een leerachterstand kampen en leerkrachten extra ondersteuning geven.

Hoewel er nog steeds discussie is of het wel oké is dat kinderen al op zo'n jonge leeftijd tablets en smartphones gebruiken, en dan vooral over hoelang ze dat kunnen doen, is het volgens Jeff Dunn, de grote baas van Sesame Workshop, noodzakelijk om er al zo vroeg bij te zijn.

Leren op jonge leeftijd

"Als een kind 5 jaar wordt, is 90 procent van zijn hersenen al ontwikkeld. Als we kinderen niet bereiken op een moment dat hun hersenen het meest gevormd worden, is het ongelooflijk moeilijk dat later goed te maken en nog een verschil te maken. En veel kinderen hebben echt hulp nodig. De meerderheid van kinderen op stadsscholen kan niet lezen of rekenen op het niveau dat van hen verwacht wordt. We moeten een betere manier vinden om peuters en kleuters te leren leren."

Dat een deel van de (kansarme) kinderen thuis misschien ook geen tablet of smartphone ter beschikking heeft, kan een rem zijn. "Maar die toestellen zijn nu veel meer aanwezig dan dat er televisietoestellen waren in 1969", zegt Dunn.