11.200 schadeclaims, mogelijk goed voor 5 miljard dollar: chemiereus Bayer houdt hart vast na verloren Roundup-zaak

De uitspraak is een pijnlijke nederlaag voor Bayer en kan het chemiebedrijf wel eens miljarden gaan kosten. De ‘zaak-van-80-miljoen’ is aangespannen door Edwin Hardeman. De man kreeg in 2015 de diagnose non-hodgkin, een vorm van kanker die het immuunsysteem aantast. Volgens Hardeman is hij ongeneeslijk ziek geworden, doordat hij Roundup decennialang gebruikte als onkruidverdelger in zijn tuin.

Vorige week stelde een Amerikaanse jury hem wat dat betreft in het gelijk: zijn ziekte komt inderdaad door Roundup. Die uitspraak zorgde meteen voor een koersdreun voor Bayer. Het Duitse chemiebedrijf verloor bijna 10 procent aan beurswaarde, een miljardenverlies. 

De afgelopen dagen boog dezelfde jury zich over de vraag of Bayer hiervoor aansprakelijk kan worden gesteld. De juryleden hebben nu beslist dat het bedrijf met een riante vergoeding over de brug moet komen. De belangrijkste reden: de gebruiker is onvoldoende gewezen op de gezondheidsrisico’s. 

Beleggers houden nu hun hart vast: deze uitspraak kan richtinggevend zijn voor andere zaken. En er liggen nogal wat rechtszaken te wachten: 11.200 om precies te zijn. Allemaal van mensen die eveneens claimen ziek te zijn geworden van Roundup. De schok op de beurs is vandaag een stuk minder groot dan vorige week: het aandeel daalde vandaag met zo’n 1 procent, het aandeel noteert nu ruim 55 euro per stuk, de laagste stand sinds zes jaar.

Als we beursanalisten mogen geloven, kan Bayer zijn borst in elk geval beginnen natmaken: een aantal schat dat het bedrag aan schadeclaims kan oplopen tot 5 miljard dollar. Volgens juridische experts kan de Duitse chemiereus beter eieren voor zijn geld kiezen en schikken. Bayer wil daar niets van weten. Een woordvoerder laat weten dat ‘elke zaak andere feiten en eigen omstandigheden kent’. Het chemiebedrijf gaat in hoger beroep en zegt alle vertrouwen te houden in een goede afloop.

Dat zal moeten blijken. Dit is namelijk niet de eerste Rounduprechtszaak waar een patiënt een schadevergoeding krijgt. In de eerste zaak, aangespannen door een Amerikaanse tuinier die zei kanker te hebben gekregen door het middel, werd Monsanto in augustus 2018 veroordeeld tot een schadevergoeding van eerst 289 miljoen dollar. Later werd dat bedrag naar beneden bijgesteld naar 80 miljoen dollar. Mogelijk komt er nog een ander bedrag uitrollen; ook in deze zaak loopt er een hoger beroep.

Hoe dan ook, Roundup begint een waar hoofdpijndossier te worden voor Bayer. Sinds Bayer zaadveredelaar Monsanto, dat Roundup produceert, vorig jaar voor 62 miljard dollar overnam, heeft het bedrijf al 60 procent van zijn beurswaarde verloren. Roundup, heeft glyfosaat als belangrijkste werkzame stof. Inmiddels is het patent verlopen en zijn er overal varianten van te koop.

Hoewel er veel ophef en protesten zijn, besloot Europa de vergunning voor de omstreden onkruidverdelger nog eens met vijf jaar te verlengen. Die vergunning werd afgegeven mede nadat de Europese toezichthouder tot het oordeel was gekomen dat de stof niet kankerverwekkend is. Gezondheidsorganisatie WHO kwam eerder tot een ander oordeel: glyfosaat is waarschijnlijk wél kankerverwekkend.