Eenbenige terreurverdachte schreeuwt onschuld uit
Tot een week voor de aanslagen van 22 maart liep de met één been teruggekeerde Syrië-strijder Bilal El Makhoukhi nog rond met een elektronische enkelband. Een miskleun van justitie? Nee, zegt zijn advocaat: 'Hij is erg combattief om zijn onschuld aan te tonen.'
Hij was een van die stille verschijningen op de trappen van het Antwerpse justitiepaleis, nukkig om de camera's die hem bij het begin en het einde van de zittingen omzwermden. Ook al zei hij tijdens de zittingen geen woord, was Bilal El Makhoukhi (27) een van de weinige verdachten op het Sharia4Belgium-proces die het advies van zijn advocaat ter harte nam om er aanwezig te zijn. Hij was in oktober 2012 als 'Abu Imran' naar Syrië afgereisd, maar eind 2013 naar België teruggekeerd nadat hij aan zijn rechterbeen was geraakt door een sluipschutter.
Kort voor de start van het proces moest dat been worden geamputeerd en het beeld van de op krukken en een tijdelijk kunstbeen sukkelende twintiger leek de rechter tot clementie te hebben gebracht. Hij kwam ervan af met vijf jaar gevangenisstraf, waarvan drie met uitstel.
Normaal verloop
El Makhoukhi kwam midden vorige week in beeld, toen speurders ontdekten dat Mohamed Abrini (de derde dader van Zaventem) samen met Osama Krayem (medeplichtige van Maalbeek) ondergedoken zat bij Hervé B.M. in de Tivolistraat in Laken, vlak bij de ouderlijke woonst van Ibrahim en Khalid el-Bakraoui (die zichzelf opbliezen op 22 maart). Vrijdag werden Krayem en B.M. daar bijna gelijktijdig met Mohamed Abrini gearresteerd.
Hervé B.M. is een jeugdvriend van Bilal El Makhoukhi. Hij woonde in de Paleizenstraat, slechts enkele straten bij hem vandaan, en volgens zijn advocaat Olivier Dupont houdt het daar op. "Ik ben mijn cliënt zaterdag gaan bezoeken in de gevangenis van Sint-Gillis", stelt Olivier Dupont. "Hij zegt op geen enkele manier betrokken te zijn geweest bij de aanslagen in Brussel. Hij zag zijn vriend regelmatig, en dat ontkent hij niet. Het lijkt erop dat men hem in deze zaak louter op grond van zijn verleden als verdachte heeft bestempeld."
Toen El Makhoukhi op 7 december 2013 naar België terugkeerde, werd hij onmiddellijk aangehouden. Op het moment van zijn verdict had hij het gros van zijn twee jaar gevangenisstraf in voorarrest uitgezeten. Hij mocht een week na het verdict de gevangenis verlaten met een elektronische enkelband om zijn linkerbeen. Op 15 maart 2016, toevallig de dag van de ontdekking van de safehouse van de Brusselse terreurcel in Vorst, kreeg El Makhoukhi te horen dat hij de enkelband mocht inleveren. "Dat kan er enkel op wijzen dat hij zich op geen enkel ogenblik aan het toezicht van justitie heeft willen onttrekken", zegt Dupont. "Mij lijkt het dat alles een heel normaal verloop heeft gekend."
Terug naar Syrië
Op het Sharia4Belgium-proces eiste openbaar aanklaagster Ann Fransen nog de onmiddellijke aanhouding van El Makhoukhi, die volgens een rapport van Staatsveiligheid zo gauw als hij kon de kans zou grijpen om terug naar Syrië af te reizen, maar volgens zijn toenmalige advocaat Johan Van Genechten was daar niks van aan. Volgens hem gaf zijn cliënt op het proces te kennen dat de jihad hem niet meer interesseerde: "'Hoe zou ik dat kunnen? Ik kan amper stappen. Ik ben bezig met revalideren, niet met Syrië', zei hij."
Zaterdag werd El Makhoukhi aangehouden door de onderzoeksrechter, omdat hij op zijn minst logistieke steun zou hebben geboden aan de daders van de aanslagen in Brussel.
"Hij is erg combattief om zijn onschuld aan te tonen", besluit Dupont. "Ik ontmoette een kalme, heel serene jongen, die zegt vertrouwen te hebben in de afloop van het onderzoek."