Mauro moet weg, maar mag misschien ook blijven

Hij was negen toen hij in zijn uppie op een vliegtuig richting Nederland werd gezet. De jonge Angolees kwam terecht in een Limburgs pleeggezin, om er compleet te verhollandsen. Vandaag spreekt Mauro perfect Limburgs en is hij zoals zo veel andere Nederlanders gek van voetbal. Van zijn geboorteland Angola en zijn biologische ouders is hij vervreemd, maar het is ver van denkbeeldig dat hij er binnenkort - opnieuw - aan een nieuw leven zal moeten beginnen.

De wet is immers de wet, en die is in Nederland vandaag strikter dan ooit. Eens volwassen moet een asielzoeker wiens aanvraag werd geweigerd de koffers pakken, terug naar het land van herkomst. Nederland heeft vorig jaar voor een rechts beleid gekozen en zal het nu krijgen ook.

"Heel erg jammer", zo verklaarde Mauro Manuel gisteren kort na zijn vertrek uit het Tweede Kamergebouw. De jongeman was er net getuige van geweest hoe daar, meerderheid tegen oppositie, besloten was hem geen verblijfsvergunning te verlenen. "Zien hoe het nu verder moet", zei Mauro nog.

Het njet van de Tweede Kamer betekent dat de Nederlandse minister van Immigratie en Asiel Gerd Leers (CDA) ook in Mauro's geval geen uitzondering mag maken op de wet die zegt dat jonge asielzoekers als ze volwassen zijn het land moeten verlaten. Ook een voorstel om een regeling te maken die alle soortgelijke gevallen beschermt - volgens sommige bronnen zijn er in Nederland nog een stuk of duizend andere Mauro's - haalde het niet.

Twee kampen

Het is treurig nieuws voor de jongen en zijn pleegouders, maar of het ook betekent dat hij onmiddellijk zijn koffers moet pakken? Nee, voorlopig niet. Mogelijks mag Mauro binnenkort een zogenaamd studievisum aanvragen en in afwachting van een eventuele goedkeuring alvast in Nederland blijven. Alleen is lang niet zeker of Mauro wel hogere studieswíl doen. Hijzelf gaf eerder al te kennen niet zo'n studiehoofd te zijn. Bovendien is ook over de wettelijkheid van dat achterpoortje nog geen zekerheid. Daarover wordt pas later beslist, mogelijk volgende week, en eveneens in de Tweede Kamer.

Voor één betrokken partij bood de truc met het studievisum alvast wel een reddingsboei: het CDA van de bevoegde minister Gerd Leers. De kwestie-Mauro had binnen deze partij voor een grote en bijzonder schadelijke verdeeldheid gezorgd. Tijdens een CDA-fractievergadering gisteren werd de totale crisis afgewend met een compromis. Het CDA zal vanaf nu eensgezind het standpunt verdedigen dat Mauro alvast tijdens de aanvraag van zijn studievisum in Nederland mag blijven.

Of de lont daarmee uit het kruitvat is, valt te betwijfelen. De kwestie-Mauro verdeelt de Nederlandse samenleving in twee kampen. Volgens een recente peiling zou het 'Mauro-moet-blijven-kamp' met 66 procent van de stemmen het grootste zijn. Binnen het kiezerskorps van het CDA is het pro-Maurokamp zelfs nog groter. Ongeveer 70 procent van de christendemocratische kiezers vindt dat Mauro in Nederland moet blijven. Onder hen ongetwijfeld vele goedmenende christenen, die zich vandaag minder dan ooit kunnen verzoenen met het harde, in hun ogen inhumane beleid van 'hun' minister van Asiel Gerd Leers.

Hoeveel schade de kwestie-Mauro het CDA heeft toegebracht, mag alweer blijken uit de peilingen. Volgens de recentste zou het CDA nog elf van zijn huidige 22 zetels overhouden. Of het dieptepunt daarmee bereikt is, valt nog af te wachten. De peiling werd afgenomen voor de uitzending van Pauw & Witteman, afgelopen vrijdag. In die talkshow, dagelijks bekeken door ongeveer 1 miljoen Nederlanders, moest staatssecretaris van Economische Zaken Henk Bleker, een populaire CDA'er van wie vooraf werd gezegd dat hij het altijd 'lekker' doet in de media, het onwrikbare standpunt van zijn collega Leers komen verdedigen.

Bleker zat in de bewuste uitzending aan tafel met Mauro. Net als Leers verkondigde Bleker dat de wet nu eenmaal de wet is, al moest hij toegeven dat hij het er "als mens" wel lastig mee had. Sterker nog. "Ik walg van mijn eigen woorden, nu ik hier tegenover Mauro zit."

Zo mogelijk nog penibeler werd het toen hij aan het eind van het gesprek een papiertje naar de jonge asielzoeker schoof. De camera registreerde genadeloos wat er op dat briefje stond. "Als je (met je moeder) mee wilt naar FC Twente - PSV, dan kan dat!"

"Geen handig optreden", zo oordeelde achteraf een CDA-spindoctor in de talkshow De wereld draait door. Een understatement van jewelste, al was het optreden van Bleker natuurlijk wel de perfecte illustratie van de onmogelijke positie waarin zijn partij is beland.

Compromis

Het CDA vormt in Nederland een minderheidskabinet met het liberale VVD, onder auspiciën van de ultrarechtse PVV van Geert Wilders. Als het CDA zich, bijvoorbeeld in een pijnlijke asielkwestie, wat te veel naar links zou willen bewegen, dan wordt de partij geheid teruggefloten door VVD en PVV. Beweegt ze, bijvoorbeeld in een pijnlijke asielkwestie, te veel naar rechts, dan komt ze in conflict met de zachte, wat linksere vleugel van de partij.

Het is een 'catch 22' waaruit de partij zich maar op één manier kan bevrijden: afzien van verdere regeringsdeelname. Maar of dat wél een verstandige optie is? Net als de CD&V in Vlaanderen heeft het CDA in Nederland zich in de kiezersmarkt gezet als de partij die bestuursverantwoordelijkheid opneemt. Om die bestuursverantwoordelijkheid verder te kunnen opnemen, moest ze gisteren een compromis sluiten. Mauro moet weg, maar hij mag misschien ook blijven. Fraai is het niet, en ten gronde is er natuurlijk niets opgelost. Want om het met de pleegmoeder van Mauro te zeggen: "Het probleem ligt weer op zijn bordje."