Kredietwaardigheid België onder druk
De aankondiging had als onmiddellijk gevolg dat de rente op Belgische staatsobligaties steeg. De spread of het renteverschil met Duitsland steeg tot 111 basispunten. Een hogere rente jaagt ons land op kosten.
Een ratingagentschap dat over Brussel-Halle-Vilvoorde en de discussies over de financieringswet schrijft? Het is geen dagelijkse kost. Maar S&P, een van de drie agentschappen die wereldwijd de kredietwaardigheid van overheden en bedrijven in kaart brengen, waagde er zich gisteren wel aan in zijn jongste analyse over België.
Het rapport van S&P zoomt in op de problemen met de regeringsvorming en wijst op de financiële risico’s van de huidige impasse in de Wetstraat. “De langdurige politieke onzekerheid bedreigt de kredietwaardigheid van de overheid”, schrijft S&P. “Zeker nu veel andere eurolanden met moeilijke marktomstandigheden kampen.”
S&P waarschuwt dat het zijn rating voor België kan verlagen als ons land er niet in slaagt zijn schuld binnen de perken te houden en de politieke cohesie van het land te versterken.
“Als België niet snel een regering vormt, kan er een verlaging komen. Mogelijk binnen zes maanden. Komt er een nieuwe regering, maar slaagt die er niet in om orde op zaken te stellen op het vlak van begroting en staatshervorming, dan zullen we ons binnen de twee jaar opnieuw over de rating buigen.”
België staat in de boeken van S&P met een AA+ genoteerd. Die notering betekent dat de mogelijkheden van ons land om zijn financiële verplichtingen na te komen hoog worden ingeschat. Maar een verslechtering van de economische omstandigheden kan wel enige impact hebben.
Dankzij de sterker dan verwachte economische en financiële resultaten in 2010 behoudt België die sterke rating. Maar door de aanslepende politieke impasse veranderde S&P de vooruitzichten van “stabiel” naar “negatief” en kan de rating verlagen naar AA.
Hoge schuldgraad
S&P ziet een regering van lopende zaken niet bij machte om de publieke financiën op het goede spoor te houden als de economie verslechtert, zelfs al bestaat er een consensus onder de politieke partijen om de begroting te saneren en de schulden, die bijna 100 procent van het bruto binnenlands product (bbp) bedragen, te verlagen. Het tekort verder verlagen naar 4,1 procent, zoals Europa eist, wordt moeilijk.
Volgend jaar moet ons land in het kader van zijn schuldbeheer bijna 40 miljard euro ophalen op de kapitaalmarkten. De rente die ons land daarvoor moet betalen, dreigt de hoogte in te gaan, zegt het ratingagentschap.
De aankondiging van S&P zorgde onmiddellijk voor een verslechtering van de Belgische positie op de financiële markten. De rente op tienjarige staatsobligaties ging met 10 basispunten omhoog, naar 4,10 procent. Het renteverschil met Duitsland, het sterkste euroland, liep op tot 111 basispunten.
Het verslag van S&P komt na zes maanden van politieke impasse en een dag na het geruchtmakende interview van N-VA-voorzitter Bart De Wever in Der Spiegel. De Vlaams-nationalist noemde België de “zieke man van Europa”.
Een echte verrassing is het rapport van S&P niet. Begin deze maand kwam ons land onder druk op de financiële markten door de onzekerheid over het verdere verloop van de schuldencrisis in Europa. Na Griekenland en Ierland dreigen landen als Portugal, Spanje en Ierland steun te moeten zoeken bij de andere eurolanden.
De financiële positie van België is een stuk steviger dan die van de Zuid-Europese landen, maar door zijn hoge schuldgraad van bijna 100 procent van het bruto binnenlands product is ons land kwetsbaar. Eerder deze maand waarschuwden premier Yves Leterme (CD&V) en minister van Financiën Didier Reynders (MR) dat er niet te lang getalmd mag worden met de vorming van een nieuwe regering, want anders zou ons land in de greep van de speculanten kunnen geraken.
De Nationale Bank en het Internationaal Monetair Fonds zonden eveneens noodsignalen. Het IMF wil dat ons land al volgend jaar zijn begrotingstekort onder 4 procent brengt om zo vaart te zetten achter de saneringen.
Ook economieprofessor Paul De Grauwe is bezorgd. “Vitterijen rond staatshervorming: niemand begrijpt die nog. Ik begrijp wel dat ze ons veel geld zullen kosten”, twitterde hij.
n Onderhandelaars Bart De Wever (N-VA) en Elio Di Rupo (PS). Als er niet snel een regering komt, dreigt een ratingverlaging voor ons land.