Direct naar artikelinhoud

‘Irak niet klaar voor terugtrekking VS’

Terwijl tegen 31 augustus de Amerikaanse gevechtstroepen teruggetrokken zullen worden uit Irak, zegt de hoogste Iraakse legerchef dat dat veel te snel is. Volgens luitenant-generaal Babakir Zebari kunnen de Iraakse troepen nog niet het hele land beveiligen. Pas tegen 2020, zo schat hij, zal het Iraakse leger daartoe in staat zijn. Het Witte Huis laat weten dat de terugtrekking zoals gepland zal verlopen.

Chef-staf Zebari waarschuwt voor meer onveiligheid als Amerikaanse troepen het land eind augustus verlaten

Intussen verslechtert de veiligheidssituatie in Irak. Het aantal aanslagen is de afgelopen maanden sterk gestegen en volgens de autoriteiten kwamen vorige maand meer dan 500 burgers om het leven.

“Als mij vragen zouden worden gesteld over de terugtrekking, zou ik zeggen tegen politici dat het Amerikaanse leger moet blijven tot het Iraakse leger er volledig klaar voor is, in 2020”, zei Babakir Zebari eergisterenavond tijdens een defensiebijeenkomst in Bagdad. Een erg gespierde uitspraak van de hoogste Iraakse legerchef, op drie weken voor de terugtrekking van de Amerikaanse gevechtstroepen uit het land. “Op dit moment gaat alles goed”, ging Zebari verder, “maar het probleem zal na 2011 beginnen. De politici moeten een manier vinden om de leegte na 2011 te vullen.”

In 2007 waren er nog 170.000 Amerikaanse soldaten in Irak en daarvan zijn er momenteel nog zo’n 64.000 overgebleven. Sinds Obama president werd, zijn er al 80.000 manschappen teruggehaald naar de VS. Tegen 31 augustus zullen er nog iets meer dan 10.000 worden teruggetrokken. De overblijvende soldaten, zo’n 50.000, zullen er nog zeker tot 2011 zijn, met als belangrijkste taak het opleiden van Iraakse politie en leger.

Zebari is vooral bezorgd over de beveiliging van de Iraakse grenzen tegen buitenlandse militanten. Hij deed zijn uitspraak nadat onlangs acht Iraakse soldaten waren vermoord in een zelfmoordaanslag. Dat illustreerde pijnlijk hoeveel slechter de veiligheidssituatie in Irak is geworden in de afgelopen zes maanden. Bomaanslagen en zelfmoordacties zijn opnieuw een bijna dagelijks gegeven.

Volgens de Iraakse autoriteiten kwamen vorige maand 553 burgers om het leven, een cijfer dat zelfs hoger ligt dan het aantal burgerdoden in Afghanistan, waar in juli 316 Afghanen om het leven kwamen. Een aantal regio’s in Irak blijft ronduit gevaarlijk. De provincie Diyala bijvoorbeeld, ten noorden van Bagdad, waar onlangs drie personen werden doodgeschoten. De twee kinderen in huis werden door de daders naar een nabijgelegen controlepost gestuurd om daar te vertellen dat hun ouders waren vermoord. Toen soldaten het huis kwamen inspecteren, bliezen de daders het op. Daarbij vielen nog eens acht doden. Het was naar die aanslag dat Zebari in zijn toespraak verwees.

Zelfs ex-vicepresident Tariq Aziz, een van de weinige hoge functionarissen van het voormalige Saddamregime die nog in leven zijn, zei dat de Amerikanen moesten blijven. Als zij zouden vertrekken, zou dat Irak “in handen van wolven” laten, liet de man vorige week horen.

Een van de belangrijkste redenen voor de verslechterde situatie in het land is het uitblijven van een functionerende regering, vijf maanden na de parlementsverkiezingen. Die werden erg nipt gewonnen door de seculiere partij van ex-premier Iyad Allawi. Hij haalde twee zetels meer dan de partij van de uittredende premier Nouri al-Maliki. Maar een regering is er dus nog steeds niet, mede door het feit dat er geen akkoord bereikt kan worden over wie nu premier moet worden in het land, dat verdeeld is onder soennieten, sjiieten en Koerden.

De Amerikanen blijven volhouden dat de terugtrekking geen problemen zal opleveren voor Irak. Zebari’s uitspraken zijn dan ook in tegenspraak met de bewering van generaal Ray Odierno, baas van de VS-troepen in Irak, die afgelopen week nog zei dat het Iraakse leger “klaar was om de taak over te nemen”.

En gisteren liet ook het Witte Huis weten dat president Obama tevreden was met de vooruitgang die de Iraakse troepen hadden gemaakt. “We zitten op schema om eind deze maand onze gevechtsmissie in Irak te beëindigen”, zei woordvoerder Robert Gibbs.

Obama had al tijdens zijn verkiezingscampagne gezegd dat hij de “oorlog uit noodzaak”, zoals hij de strijd in Afghanistan noemde, veel belangrijker vond dat de “oorlog uit keuze”, die Irak was. Hij zou meer troepen en geld naar Afghanistan sturen, beloofde hij. En dat is momenteel aan de gang.

Ondanks de aanslagen en de verslechterde situatie ziet het er niet naar uit dat Obama zijn strategie voor Irak zal wijzigen. Afghanistan en de taliban slorpen het geld en de militairen op en met de nakende midtermverkiezingen zal hij geen plotse veranderingen doorvoeren.