Gijzeling winkelcentrum ontaardt in veldslag
Zwaarbewapende Keniaanse militairen lanceerden een slotoffensief tegen de tien à vijftien Al Shabaab-strijders die zaterdag een luxe-winkelcentrum binnenvielen en daarbij zeker 62 mensen doodden. Inwoners van Nairobi vrezen voor spanningen met de Somalische gemeenschap in de hoofdstad maar tonen tegelijk een grote veerkracht.
Zwaarbewapende troepen maakten gisteren een definitief einde aan de gewapende bezetting in het Westgate shoppingcentrum. Toen dit slotoffensief begon, was niet duidelijk hoeveel gijzelaars nog in handen waren van de Al Shabaab-milities. Wel had de Somalische terreurbeweging via Twitter laten weten dat de gegijzelde burgers bij een bestorming gedood zouden worden. Voor de Keniaanse regering was de militaire operatie dan ook een gevaarlijke gok. Hoeveel mensenlevens stonden hier op het spel? Hoeveel dodelijke slachtoffers zouden de ordetroepen nog in Westgate aantreffen?
De media werden tijdens de operatie op afstand gehouden en het enige wat zij konden registreren, was een grote zwarte rookpluim die urenlang boven het gebouw hing. Naar verluidt hadden de terroristen een stapel matrassen in brand gestoken om verwarring te stichten. Rond de middag waren ook enkele explosies te horen. "De militairen zijn de militieleden in het nauw aan het drijven", meldden regeringsbronnen. "We hebben alle verdiepingen onder controle, de terroristen verschuilen zich waarschijnlijk in enkele winkels." De Keniaanse ordetroepen kregen tijdens de operatie de hulp van Amerikaanse en Israëlische experts.
Mondiaal terrorisme
In de namiddag maakte de Keniaanse regering bekend dat er bij de gevechten twee militieleden waren omgekomen. De Keniaanse binnenlandminister verklaarde dat alle daders mannen waren maar dat sommigen zich in vrouwen hadden verkleed. Verder waren er steeds meer aanwijzingen dat zich onder de daders meerdere niet-Somaliërs bevonden. Al Shabaab zelf meldde op Twitter dat de militieleden afkomstig waren uit Somalië, de VS, Canada, Finland, Kenia en het Verenigd Koninkrijk. De Keniaanse stafchef bevestigde dat "de daders van over heel de wereld komen" en "dat we hier aan het vechten zijn tegen het mondiale terrorisme".
In de vroege avond verklaarde de Keniaanse regering dat Westgate "volledig heroverd" was. Ongeveer tweehonderd burgers werden bevrijd, 65 onder hen kregen medische zorgen. Er vielen 62 dodelijke slachtoffers sinds het begin van de door Al Shabaab opgeëiste gijzelingsactie voorbije zaterdag. Honderden anderen raakten gewond. Meer dan tien verdachten werden opgepakt.
Solidariteit
Terwijl de gewelddadige ontknoping nog volop aan de gang was, vroegen Kenianen en inwoners van de stad zich af welke impact de terreuraanval op hun leven zou hebben. De Belg Bruno Schiemsky, die al tien jaar met zijn gezin in Nairobi woont, vreest dat de spanningen tussen de grote Somalische gemeenschap in Kenia en het veiligheidsapparaat zullen toenemen.
"In de wijk Eastleigh wonen veel Somalische migranten. 99 procent van hen heeft niets te maken met de aanslag, maar toch is de kans groot dat zij slachtoffer zullen zijn van deze crisis. In het verleden zag je het ook al: telkens Al Shabaab een terreuraanslag pleegde waren er in Eastleigh repressie-acties: Somaliërs werden onderworpen aan identiteitscontroles, er waren willekeurige arrestaties. Ik hoop dat de Keniaanse overheid deze keer acties onderneemt om duidelijk te maken dat het overgrote deel van de Somaliërs in Nairobi niets te maken hebben met Al Shabaab."
Toch waren er gisteren ook signalen dat de Kenianen temidden van dit nationale drama ook veel veerkracht tonen. De religieuze leiders maanden de bevolking aan tot kalmte en benadrukten dat dit drama niet voor een kloof mag zorgen tussen de verschillende geloofsovertuigingen. Betekenis-vol is dat ook veel inwoners van de stad Eldoret deelnamen aan de bloedinzamelacties voor de slachtoffers van Nairobi. Eldoret is een symbolische plaats omdat daar in 2007 zware etnische moordpartijen uitbraken die zich over de rest van het land verspreidden en 800 tot 1.500 dodelijke slachtoffers maakten. De terreuraanval lijkt ervoor te zorgen dat de verschillende etnische groepen in Kenia zich solidair tonen en hun tegenstellingen (even) kunnen overstijgen.
Het Rode Kruis maakte gisteren een nieuwe, voorlopige balans op van de aanslag. Zeker 62 mensen zijn bij het geweld omgekomen, 63 personen zijn nog vermist.