Belgische studenten kiezen voor Nederland
Het aantal Belgische studenten in Nederland neemt jaar na jaar toe, tot grote vreugde van de Neder-landse universiteiten en hoge- scholen. Terwijl Vlaanderen zich zorgen maakt over de vele 'Hollanders' die op Vlaamse kosten studeren, ontvangt Nederland onze studenten met open armen.
Steeds meer Belgen studeren bij de noorderburen. In 2008-2009 waren het er 2.450, dit schooljaar zullen het er ruim 3.000 zijn. In absolute getallen is die stijging kleiner dan die van Nederlandse studenten in Vlaanderen (van 4.108 naar 5.773), maar afgezet tegen de bevolkingsgroottes verloopt de ontwikkeling ongeveer gelijk.
De Belgische studenten trekken vooral de grens over om opleidingen te volgen die in België moeilijk vindbaar zijn. Een bekend voorbeeld is de studie Luchtvaart- en Ruimtevaarttechniek aan de Technische Universiteit Delft, die in België niet bestaat.
Bovendien spreekt de kleinschalige aanpak van de Nederlandse scholen veel Belgen aan. De Universiteit van Maastricht, die dit jaar een kwart meer voorinschrijvingen van Belgische bachelors heeft, dankt dit succes aan haar systeem van 'probleemgestuurd onderwijs'. Daarbij krijgen studenten minder hoorcolleges en meer opdrachten, die in groepjes van tien tot vijftien studenten moeten worden uitgevoerd.
Opvallend is het verschil in perceptie in Vlaanderen en Nederland. Terwijl Vlaanderen de Nederlandse studenten steeds meer als last omschrijft, probeert Nederland juist zo veel mogelijk Belgische studenten het hof te maken.
"We kunnen nog wel wat meer Belgen gebruiken", zegt Piet van Ierland, communicatiedirecteur van Hogeschool Fontys. "In Venlo hebben we bijvoorbeeld een international business-opleiding, waar studenten zaken leren doen in de regio Nederland-België-Duitsland. Dan is het interessant om die kruisbestuiving al tijdens de opleiding mee te krijgen."
Terwijl de Nederlandse studenten in België ondermaats presteren, doen de Belgische studenten het erg goed in Nederland. Aan de Universiteit van Maastricht behaalt 77 procent van de Belgische studenten binnen een normale termijn een diploma, tegenover 72 procent van de Nederlandse studenten.
Maar het grootste verschil is dat Nederland de Belgische studenten als winstgevend ziet, terwijl Vlaanderen Nederlandse studenten als kostenpost beschouwt. Het Nederlandse ministerie van Onderwijs liet in mei 2012 de kosten en baten van de buitenlandse studenten berekenen. Uit het onderzoek blijkt dat een buitenlandse student Nederland 6.000 euro per jaar kost, maar daarna veel meer oplevert.
Belastinginkomsten
Gemiddeld blijft 19 procent van de buitenlandse studenten in Nederland werken, wat de overheid in Den Haag jaarlijks ongeveer 740 miljoen euro aan belastinginkomsten oplevert. Voor Belgen ligt dat nog hoger: 47 procent van de Belgische studenten werkt dertien jaar later nog steeds in Nederland.
De Nederlandse cijfers zijn niet één op één naar België te transponeren, vooral niet omdat het onbekend is hoeveel Nederlandse studenten na hun studie in België blijven wonen. Maar aangezien veel Nederlandse geneeskundestudenten blijven werken in het Vlaamse ziekenhuis waar ze hun stage deden, is het aannemelijk dat ook Vlaanderen geld verdient aan de Nederlandse studenten.
Volgens het Nederlandse onderzoek is een blijfpercentage van 2,5 procent al voldoende voor winst. Daarnaast dragen de Nederlandse studenten ook tijdens hun studie bij aan de Belgische economie, zegt Boudewijn Heggen, praeses van KSV Hollandia Lovaniensis, de Nederlandse studentenvereniging in Leuven.
"Iedere buitenlandse student huurt een kamer, koopt zijn studieboeken en doet zijn inkopen in België." Hij noemt het ook verrijkend om binnen Europa internationale banden te smeden. De Nederlandse universiteiten hebben dat goed begrepen, en staan te springen om meer Belgische aanwas.
Belgen studeren goedkoper in Nederland
Voor Belgische studenten lijkt het hogere inschrijvingsgeld aan de Nederlandse universiteiten en hogescholen op het eerste gezicht een belemmering. Het Nederlandse inschrijvingsgeld bedraagt 1.770 euro, goed drie keer meer dan de 578 euro in Vlaanderen. Maar wie slim is, komt in Nederland niet noodzakelijk duurder uit. Belgische studenten kunnen immers ook aanspraak maken op de Nederlandse basisbeurs (260 euro per maand), op voorwaarde dat ze acht uur per week werken. "Veel Belgen, waaronder ikzelf, werken als student-assistent", zegt Yoeri Torel, een Belgische student aan de Technische Universiteit Delft. Door de vele groepsopdrachten in het Nederlandse onderwijs is er immers een grote behoefte aan assistenten. "In die functie werk je net het minimale aantal uren om de basisbeurs te krijgen. Zo ben je netto goedkoper uit dan in België." Wie in Nederland wil studeren zonder zich blauw te betalen, kan best wel niet te vaak bissen. De Nederlandse politici hebben een boete van ruim 3.000 euro ingevoerd voor wie meer dan één jaar moet overdoen.