Speurders op het matje in diamantroof
In het onderzoek naar de grote diamantroof op Zaventem mogen de speurders een tien uur durend verhoor niet gebruiken als bewijsmateriaal. Omdat twee rechercheurs een gangsterliefje onder druk zetten, volgens de kamer van inbeschuldigingstelling in Brussel.
Het stond gisteren in deze krant: volgens een onderzoek van Zweedse psychologen boeken vriendelijke en begripvolle ondervragers meer succes in de verhoorkamer. Vriendelijk en begripvol: die woorden zijn niet terug te vinden in het recente arrest van de kamer van inbeschuldigingstelling (KI) in Brussel. De raadsheren spreken daarin van druk die onverzoenbaar is met de taak van ondervragers, een onaanvaardbare manier van informatie onttrekken en een inbreuk op het zwijgrecht.
Alles draait om Christel C., een 34-jarige vrouw bij wie de speurders vorig jaar binnenvielen in het onderzoek naar de diefstal van minstens 30 miljoen euro aan diamanten uit een vliegtuig. De vrouw kwam in hun vizier als vriendin van een van de vermoedelijke bendeleden. C. zei dat ze van niets wist. De speurders geloofden haar niet en verhoorden haar opnieuw.
Zo ook op 9 januari van dit jaar. Toen legden twee Brusselse rechercheurs Christel C. tien uur op de rooster. Dat kruisverhoor resulteerde in elf bladzijden verklaringen. De kamer van inbeschuldigingstelling struikelt over verschillende passages waarin de ondervragers - volgens hen - druk zetten op de vrouw. Dat zou onder andere gebeurd zijn bij: "Maar was u op de hoogte? En denk goed na over uw antwoord! Awel, we luisteren."
De politiemensen gingen volgens het gerecht ook hun boekje te buiten met: "Wat denkt u van deze kleine samenvatting? Volgens ons lijkt het erop dat jouw positie veel belangrijker en centraler is dan u ons wilt laten geloven. Daarenboven toont ons onderzoek aan dat u al van in het begin informatie achterhoudt. Wat hebt u daarover te zeggen? Denkt u niet dat het eindelijk tijd wordt dat u met ons praat?"
Kitty Van Nieuwenhuysen
Haar advocaat Sven Mary: "De ondervragers zeiden dat ze loog en dreigden met de gevangenis. Dat heeft tien uur geduurd. Mijn cliënte was getraumatiseerd." Advocaten volgen de strafpleiter: "Vergeet niet: rechercheurs maken zelf een verslag van een verhoor. In het echt was het dus nog erger."
Wat de vrouw allemaal loste tijdens het marathonverhoor is onduidelijk. Het was de advocaat van Nordin El Hoffadi - de enige verdachte die vandaag nog in de cel zit en een van de uitvoerders zou zijn - die vroeg de regelmatigheid van het verhoor te controleren. Vervolgens sprongen alle advocaten van de andere verdachten mee op de kar, wat laat vermoeden dat het verhoor niet positief was voor hun cliënten.
Wat de gevolgen van het gewraakte verhoor zijn voor het lopende onderzoek en de verdachten zal de toekomst moeten uitwijzen. Dimitri De Béco, de advocaat van de Franse hoofdverdachte Marc Bertoldi, spreekt van een goede beslissing van de KI: "Hopelijk garandeert dit ons verder een loyaal onderzoek."
De politie wil niet officieel reageren. De twee teruggefloten rechercheurs staan bekend als uitmuntende speurders. Een van hen oogstte felicitaties in de zaak van de doodgeschoten politieagente Kitty Van Nieuwenhuysen en het onderzoek naar de drievoudige moord op het advocatengezin in Wemmel. Collega-rechercheurs reageren geërgerd: "Straks mogen we verdachten enkel nog vragen wat ze gisteren hebben gegeten."
Twee jaar cel
Opmerkelijk: het gerecht wil dat de onderzoeksrechter de twee rechercheurs ondervraagt over het verhoor. Dat is uitzonderlijk. Ook Christel C. zal worden gehoord. "De onderzoeksrechter weet intussen dat ze geen enkele keer meer zal worden verhoord zonder advocaat", zegt Sven Mary.
C. is geen onbesproken blad. Ze verloor eerder haar werk als receptioniste op het politiecommissariaat omdat ze informatie had doorgespeeld aan de bekende Brusselse gangster Claude Silverans, haar vriend toen. Ze kreeg daarvoor twee jaar cel.