Risicoberoep: ARTIEST
Kapotte enkels, een verlamde hand, oren die blijven tuiten en een versleten rug op je 40ste. Het leven van een artiest is zwaarder dan u denkt. Liefst 25 procent klaagt over dagelijkse pijn.
U staat er vast niet bij stil wanneer u uw kinderen naar de muziek- of dansles stuurt, maar als ze later een carrière als professioneel artiest kiezen, dan is het risico groot dat ze met chronische pijn te maken krijgen. Dat blijkt uit onderzoek van Het Laatste Nieuws. Een steekproef bij dertig professionele artiesten toont aan dat liefst één op de vier muzikanten en dansers rondloopt met chronische pijn, maar slechts weinigen onder hen laten zich op tijd behandelen of durven erover te praten met hun werkgever of collega's.
"Ze zwijgen uit angst om hun job te verliezen", zegt Nathalie Roussel, docente revalidatiewetenschappen aan de Universiteit Antwerpen. "De meeste artiesten zijn zelfstandigen en hebben weinig werkzekerheid." Het maakt van fysieke en mentale pijn het grootste taboe in de artiestenwereld. Roussel bevestigt dat de cijfers in lijn liggen met wetenschappelijk onderzoek uit het buitenland en met wat ze zelf vaststelt in de sector.
"We hebben onlangs samen met het UZ Antwerpen een expertisecentrum opgericht waar artiesten terechtkunnen met al hun medische klachten, en daar worden we overstelpt met vragen." Volgens Roussel krijgen acht op de tien muzikanten in hun carrière te maken met medische aandoeningen als gevolg van hun job. "Bij dansers is dat zelfs negen op de tien. En het gaat heus niet om kleine pijntjes, maar om ernstige aandoeningen die op termijn tot arbeidsongeschiktheid, depressies of andere mentale problemen kunnen leiden."
Studenten screenen
Roussel ziet dan ook een noodzaak om de sector te sensibiliseren. Binnen de Kunsthumaniora Hedendaagse Dans is men alvast gestart met een medische en wetenschappelijke screening van de studenten. Onderwijskoepel OVSG is dan weer vragende partij om het probleem ook in hun sector (de muziek- en dansscholen waarvan kinderen in hun vrije tijd gebruikmaken) in kaart te brengen.
"We zijn ons bewust van het risico en onze leerkrachten hebben er aandacht voor bij de leerlingen, maar we zouden nog beter kunnen inspelen op het thema als er meer wetenschappelijke statistieken en cijfers beschikbaar waren", zegt Hans Laureyn, coördinator pedagogische begeleiding in het Deeltijds Kunstonderwijs. Er loopt momenteel al een onderzoek naar medische klachten bij leerkrachten binnen het deeltijds kunstonderwijs, maar op die resultaten is het nog wachten.
"Het is in de tussentijd vooral belangrijk dat zo veel mogelijk artiesten durven uit te komen voor hun problemen en hulp zoeken", zegt Nathalie Roussel. "Zo maken ze het onderwerp bespreekbaar en verdwijnt het taboe."