'Onze Marokkaanse buren zijn prima mensen'

Marokkaanse jongeren schelden haar wel eens uit voor 'oude kankerhoer', als ze vanuit haar appartement naar het tegenovergelegen Winkelcentrum Overvecht loopt, vertelt de 89-jarige Marja. Ze vindt het dan ook prima, zegt de kwiek ogende en modern gekapte vrouw, dat PVV-leider Geert Wilders pleit voor minder Marokkanen. Haar tafelgenoten op een terrasje bij het winkelcentrum, eveneens op leeftijd, vallen haar bij. "Zij zijn verantwoordelijk voor de meeste criminaliteit in de wijk, het is schorem dat hier komt."

De sociale media stonden gisteren stijf van de verontwaardiging: Wilders is ver over de schreef gegaan met zijn uitspraken over minder Marokkanen. Het Openbaar Ministerie heeft de eerste reeks aangiften tegen hem binnen. De hoofdredactie van RTL Nieuws nam voor het eerst in zijn geschiedenis stelling: Wilders zou zich moeten schamen.

Rotte appels

Dat Wilders te ver gaat door over een hele bevolkingsgroep te spreken en niet over de rotte appels, is eveneens de overheersende mening die leeft in winkelcentrum Overvecht, gelegen in een weinig populaire Utrechtse flatwijk waar veel allochtonen wonen. "Belachelijk", "Hij moet zijn grote bek houden", klinkt het er, soms in plat Utrechts. "Het is schandalig wat ie roept. Hij zou een spreekverbod moeten krijgen, hij presteert helemaal niets", zegt een 79-jarige vrouw, die haar boodschappen in de auto laadt.

Maar hij raakt ook een snaar, blijkt uit de reactie van de eerder genoemde ouderen. En uit onverwachte hoek krijgt hij begrip voor zijn uitspraak: van een 38-jarige Marokkaanse stratenmaker en zijn maat, een 42-jarige winkelier, eveneens in Marokko geboren. "Ook wij zijn ze spuugzat, de Marokkaanse jongeren onder de twintig die in Nederland zijn geboren, zelfs hun ouders kunnen hen niet aan. Die jongens zijn hier verwend geraakt zijn hebben noch de Hollandse noch de Marokkaanse identiteit", zegt de winkelier. De stratenmaker: "Maar aangezien Wilders jongens met een Nederlands paspoort niet kan uitzetten, kan hij beter wat aan de problemen gaan doen."

Veel bezoekers van het winkelcentrum vertellen dat ze zich soms geïntimideerd voelen door jongeren; bijvoorbeeld als ze hun vrienden optrommelen als er een opstootje dreigt. De gesprekken gaan over berovingen en vernielingen. Er is ergernis over de gebrekkige beheersing van het Nederlands van een deel van de Marokkanen. En dat er met de komst van de allochtonen aparte groepen zijn ontstaan in de wijken, die elkaar nauwelijks aankijken. Met Turken hebben ze geen problemen, wordt er soms bij gezegd. "Het is begrijpelijk dat hij zoiets roept, ik heb ook veel klachten, maar je mag niet iedereen over een kam scheren", zegt een vrouw van begin zestig in een roze broek. "Onze Marokkaanse buren zijn bijvoorbeeld prima mensen."

Geschrokken blik

Anderen vinden de uitspraken van Wilders niet alleen kwetsend, maar ook gevaarlijk. "Het wordt steeds heftiger wat hij zegt", zegt een vrouw van in de veertig die er met een vriendin op het terras zit. Ze maakt zich zorgen over de gevolgen voor de sfeer in de gemengde wijken. "Dit zijn gevaarlijke uitspraken, die haat zaaien", zeggen ook twee technici, die beveiligingscamera's installeren in het winkelcentrum.

Meerdere Marokkaanse ouders in het winkelcentrum vertellen over hoe heftig hun kinderen, vooral in de puberleeftijd, op Wilders reageren. "Het is pijnlijk en schadelijk voor onze kinderen die dit op tv zien", zegt de 38-jarige Karima uit Zuilen, die met drie andere Marokkaanse moeders door het winkelcentrum kuiert. "Ik zag bij eerdere uitspraken van Wilders al een geschrokken blik in de ogen van mijn puberzoon: hij vroeg mij waarom Wilders iets over Marokkanen zegt. Hij krijgt daardoor het gevoel dat hij niet dezelfde kansen krijgt als de anderen."