Loden hitte, dode bouwvakkers, maar wel sloten geld van de sjeiks
Wordt het WK voetbal van 2022 in Qatar tijdens de winter gespeeld? Het zou een primeur zijn en het zou kunnen. Vandaag en morgen buigt de FIFA zich daarover. En dus eigenlijk over de vraag of dat WK daar organiseren wel een goed idee was.
Geld. Een andere reden had de Fédération Internationale de Football Association (FIFA) niet toen het op 20 december 2012 bekendmaakte dat Qatar het WK voetbal van 2022 mag organiseren. Geld heeft het emiraat genoeg om stadions te bouwen. En geld te over om, bijvoorbeeld, te investeren in Europese voetbalploegen. De Franse club Paris Saint-Germain is in Qatarese handen. En wat staat er op de truitjes van FC Barcelona: Qatar Airways, jawel.
Veel verklaart de steun van FIFA-baas Sepp Blatter voor Qatar. "En Michel Platini(ex-voetballer en huidige grote man van de Europese voetbalorganisatie UEFA, RVP)wil Blatter opvolgen. Dus hij gaf ook zijn steun", zegt sporteconoom Trudo Dejonghe. "Ze waren gewoon twee keer fout door het WK van 2018 aan Rusland en dat van 2022 aan Qatar toe te wijzen. Maar FIFA is een neoliberale organisatie die er alleen op gericht is geld te verdienen. En dat geld dan te parkeren in een belastingvrij land als Zwitserland."
Geld als enige motivatie dus en daar week het gezond verstand voor. Wie tijdens de zomer al eens in Qatar van het vliegtuig stapte, weet hoe 50 graden aanvoelt: als een sauna, als een vochtig deken, als iets ondraaglijks. Daarin voetballen lijkt onmogelijk. Zelfs de bouw van stadions met airconditioning (in Qatar kan dat) helpt dan niet. Dat voelt FIFA nu ook ("Toch gek", zegt Dejonghe. "Die klimaatgordels kenden ze ook in 2010 toch al?") en dus buigen ze zich vandaag en morgen over de vraag of het WK niet in de winter kan plaatsvinden.
Schadeclaim
Dat is heel lastig. Niet alleen omdat dat in de 80-jarige geschiedenis van het WK nooit eerder gebeurde, het zorgt voor grote gevolgen. De Europese voetbalcompetities zouden twee maanden stilgelegd moeten worden. De Europese topclubs zouden in die periode enorme tv-gelden missen. Maar er is meer.
"De winteris hét seizoen van het American football", aldus Dejonghe. "En alleen al voor de sporttradities is het een schande. Want de Europese competities zouden dan in mei, juni en juli moeten gehouden worden, op een moment dat veel mensen met examens, vakantie en de Tour de France bezig zijn."
Ook dat speelt mee: de concurrentie met andere evenementen. Er hangt de FIFA bovendien nog een schadeclaim van Australië boven het hoofd, zij dongen mee naar de organisatie van het WK voetbal in de zomer. De Australiërs spreken nu van een vervalste competitie en eisen geld. Eén gelukje voor Blatter: kersvers IOC-baas Thomas Bach ziet geen probleem in een WK voetbal tijdens dezelfde winter als de Olympische Winterspelen.
Moderne slavernij
Er is nog iets dat FIFA en de organisatoren in Qatar zorgen moet baren. Een recent onderzoek vanThe Guardianbracht aan het licht dat bij de bouw van de voetbalstadions tussen 4 juni en 8 augustus van dit jaar alleen al 44 Nepalese bouwvakkers stierven na een arbeidsongeval of aan een hartaanval, ten gevolge van de hitte.
De Qatarese bouwheren worden van 'moderne slavernij' beschuldigd (wat zij ontkennen met 'valse beschuldigingen' en 'overdreven cijfers'). Een delegatie van het Internationaal Vakverbond gaat niettemin op 7 oktober ter plaatse kijken naar de arbeidsomstandigheden. De FIFA liet weten "bezorgd te zijn" en "contact op te nemen met Qatar". Ook dat staat in Zürich op de agenda.
Maar of dat een reden is om het WK, zoals links en rechts gesuggereerd, nog elders te organiseren? "Ik vrees ervoor", aldus Trudo Dejonghe. "Ze hebben het WK van '78 in Argentinië gehouden, in volle dictatuur. Ook dat was geen reden. En dit zal het ook niet zijn. Voor de sjeiks zou het een blamage zijn. En hun geld ziet FIFA nog het liefst."
80
jaar wordt het WK al gespeeld. Nooit eerder is het in de winter gehouden. 'Een schande voor de sporttraditie', zegt sporteconoom Trudo Dejonghe