Nog nooit zo weinig btw-fraude: van 1,1 miljard naar 18,5 miljoen euro
Van 1,1 miljard euro in 2001 naar 18,5 miljoen euro vorig jaar: nog nooit werd er zo weinig fiscale fraude vastgesteld in België. Terwijl btw-carrousels andere oorden opzoeken, zit cybercriminaliteit in de lift.
De cijfers liegen er niet om. Rond de millenniumwisseling bereikte de georganiseerde btw-fraude een absoluut hoogtepunt met 1,1 miljard euro aan misgelopen inkomsten voor de Belgische overheid. Vorig jaar, zo blijkt uit cijfers gisteren bekendgemaakt, was er een laagterecord: er werd voor 18,5 miljoen euro gefraudeerd. De reden voor de sterke terugval in twaalf jaar: een verhoogde samenwerking tussen politiediensten en justitie tegen de carrouselfraude.
"Tussen 2001 en 2012 hebben we een totale schade van meer dan 11 miljard euro vermeden", zegt Johan Denolf, directeur Economische en Financiële Criminaliteit.
De fraude kon worden teruggedrongen door financiële transacties dagelijks en van dichtbij te bestuderen en op te volgen. "De snelheid waarmee men gegevens detecteert, lost veel problemen op", legt staatssecretaris voor Fraudebestrijding John Crombez (sp.a) uit. "Fraudeurs weten intussen dat ze in ons land niet meer terecht kunnen. De btw-carrousels zijn niet verdwenen maar hebben zich verplaatst naar andere landen." Volgens Crombez is de Belgische aanpak intussen een voorbeeld geworden voor alle andere Europese landen.
Informatica-opmars
De computercriminaliteit nam daarentegen een hoge vlucht in 2012. Het aantal geregistreerde feiten steeg met 37,5 procent ten opzichte van het voorgaande jaar. Vooral 'ransomware'-virussen zijn verantwoordelijk voor die forse stijging. Dat zijn virussen waarbij de computer van een nietsvermoedende gebruiker geblokkeerd wordt. In ruil voor een zogenaamde boete of retributie wordt de blokkering weer opgeheven.
Ook het relatief recente fenomeen 'phishing' zit in de lift. Via de telefoon proberen bedriegers hun slachtoffer geheime bankgegevens te ontfutselen om vervolgens geld af te halen bij de bank. Het aantal gevallen van phishing steeg onrustwekkend van 94 in 2011 naar 1.003 in 2012. De totale schade bedroeg het jongste jaar 3 miljoen euro.
Oudere mensen zijn niet zelden het slachtoffer van die nieuwe vormen van criminaliteit, verduidelijkt minister van Binnenlandse Zaken Joëlle Milquet (cdH). Ook bij fraude met betaalkaarten is 55 procent van de slachtoffers ouder dan 65 jaar. "Preventie moet deel uitmaken van het beleid om deze fenomenen te bestrijden."
Valsmunterij
De politie ontdekte het afgelopen jaar ook 27.000 valse bankbiljetten. In vergelijking met de 300 miljoen briefjes die in België in omloop zijn is dat aantal relatief bescheiden, al gaat het om een stijging van 12 procent ten opzichte van 2011. Meer dan de helft van de valse biljetten zijn briefjes van 50 euro, een kwart van 20 euro.
Volgens minister Milquet bewijzen de resultaten van de directie Economische en Financiële Criminaliteit dat een gecoördineerde aanpak van de fiscale fraude noodzakelijk is. "Hoe meer personeel van politie en justitie zich richt op het bestrijden van de fraude, hoe meer geld dat oplevert voor de staat." Tegen eind 2014 moeten er daarom 157 voltijdse eenheden bijkomen in de verschillende diensten. Dat zal meer dan nodig zijn, want ook bij de Economische en Financiële Criminaliteit slaat de vergrijzing toe. Bijna vier op de tien speurders zijn ouder dan 50 jaar.