Direct naar artikelinhoud

ZOMERKAMP voor bankiers

Tot zaterdag verzamelen in het schilderachtige Jackson Hole centrale bankiers uit heel de wereld. Op het jaarlijkse symposium bespreken ze de toekomst van de wereldeconomie, en gaan daarnaast barbecueën en vliegvissen.

Samen met Nobelprijswinnaars en een handvol journalisten bespreken de topmannen van de centrale banken, zonder pak en das, de toestand van de wereldeconomie en het meest geschikte monetaire beleid. Tussen de discussies door is er tijd voor vliegvissen, barbecue en - occasioneel - een linedance. 'Informeel' is een paar dagen het ordewoord aan de voet van de Rocky Mountains.

Dat vliegvissen is er trouwens later bijgekomen. Meer zelfs, zonder het vliegvissen was Jackson Hole wellicht nooit uitgegroeid tot wat het vandaag is: een van de belangrijkste en sowieso meest gemoedelijke economische fora. Het was de regionale afdeling van de Amerikaanse centrale bank of Federal Reserve (Fed) in Kansas City die in 1978 begon met samenbrengen van de belangrijkste economen. Toen gebeurde dat nog op de verschillende plekken, meestal suffe vergaderzalen in Kansas. Maar bij de volgende edities zakte de opkomst al vrij snel en was er behoefte aan een economische ster, een hoge pief die als een magneet andere topacademici en beleidsmakers zou aantrekken.

Die hoge pief was Paul Volcker, voorzitter van de Amerikaanse centrale bank tussen 1979 en 1987. Volcker was verzot op vliegvissen - het liefst forel - en binnen het grondgebied van de Federal Reserve van Kansas was er één geschikte locatie: het Grand Teton Nationale park bij Jackson Hole in de dunbevolkte, bergachtige staat Wyoming. Op zoek naar afkoeling tijdens de hondsdagen van augustus in Washington DC zegde de toenmalige topman van de Fed toe, net toen hij onder vuur kwam te liggen door zijn ongeziene renteverhoging om de hoge inflatie in de VS aan te pakken. Die piekte op dat moment tot 13,5 procent.

Dankzij de informele setting had hij met andere economen zo'n vrank en vrije discussie dat Jackson Hole meteen tot een van meest gevolgde economische bijeenkomsten uitgroeide. Centrale bankiers en steracademici wereldwijd maken sindsdien hun agenda eind augustus graag vrij voor een driedaagse naar de Rocky Mountains.

Speech

Tot en met zaterdag logeren Volckers opvolger bij de Fed Janet Yellen, Mario Draghi van de Europese Centrale Bank en hun collega's uit onder andere Engeland, Japan, Zweden en India in de bescheiden blokhutten van Jackson Hole Lodge. Ook Luc Coene van de Belgische nationale bank tekent present. Bovendien verloopt alles grotendeels afgesloten voor de media. Toch is er een select groepje journalisten dat de conferentie wel mag bijwonen.

Er is dus een zekere transparantie, alleen willen de organisatoren tot elke prijs vermijden dat horden reporters en cameraploegen de discussies verstoren of beïnvloeden. Dit jaar is het officiële onderwerp 'Re-Evaluating Labor Market Dynamics', of 'herevaluatie van arbeidsmarktdynamieken' met vrijdag de speech waar iedereen naar uitkijkt: Janet Yellen die voor het eerst als voorzitster van de Federal Reserve haar visie op die kwestie blootlegt op Jackson Hole.

De arbeidsmarkt in Amerika, net als in Groot-Brittannië, baart economen en beleidsmakers al een tijdje zorgen. Hoewel de werkloosheid in de VS is gedaald tot 6,2 procent en de economische groei lijkt op te pikken, zijn de lonen zowat gestagneerd, hebben honderdduizenden werkloze Amerikanen de zoektocht naar een baan opgegeven en blijft de inflatie vrij laag.

Alleen verwachten sommigen dat de inflatie binnenkort wel zal stijgen, waardoor de druk zal toenemen op Yellen om de rente te verhogen. Zeker na oktober, wanneer de Amerikaanse centrale bank stopt met het (gecontesteerde) opkopen van obligaties, wat de rente in de VS laag houdt in de hoop de kredietverlening aan te zwengelen. Maar een te snel opkrikken van de rente dreigt de economische heropleving en groeiende werkgelegenheid opnieuw in de kiem te smoren.

Het zijn dergelijke dilemma's die de komende dagen het onderwerp van debat zullen vormen in het weidse en groene Jackson Hole. Met gevolgen voor het beleid. Zo werd het controversiële aankopen door obligaties de voorbije zomers al dan niet subtiel aangekondigd op het symposium door Ben Bernanke, de voorganger van Yellen. Geen wonder dat beleggers al maanden uitkijken naar de publieke uitspraken en documenten die vrijkomen op het symposium. Cynisch genoeg zullen beurzen wereldwijd opveren of dalen door wat er gebeurd te Jackson Hole en niet in Oekraïne, Gaza of Irak.

Cowboyhoed

Door dat belang en de afgelegen locatie doet Jackson Hole verdacht veel denken aan de mysterieuze Bilderberg-conferentie, de jaarlijkse bijeenkomst van de machtigste mensen ter wereld. Alleen is Jackson Hole stukken informeler. 'Casual' is de onuitgesproken kledingcode en buitenactiviteiten vormen het glijmiddel voor het uitwisselen van gedachten op hoogste niveau. Naast het eerder genoemde vliegvissen is er de mogelijkheid tot raften, bootje varen of trektochten maken. En vrijdagavond komt iedereen samen voor de traditionele barbecue, waar heel wat deelnemers - vooral Amerikaanse - zonder gêne zich uitdossen in cowboyhoed en -laarzen. Occasioneel is er zelfs een heuse linedance, om het hoofd na de rentediscussies even leeg te maken.

Niet dat het er altijd even vriendschappelijke aan toegaat. Zo waarschuwde Raghuram Rajan als hoofdeconoom van het Internationaal Monetair Fonds in 2005 op het symposium voor het desastreus barsten van een zeepbel op de financiële markten. Niemand nam hem echt serieus, topeconoom Larry Summers maakte hem zelfs uit voor 'luddiet', naar de Engelse ambachtslui die in het begin van de 19de eeuw zich verzetten tegen de Industriële Revolutie. Drie jaar later kreeg Rajan op de volledige lijn gelijk. Ook hij is er weer bij in Wyoming, deze keer als gouverneur van de Indiase centrale bank. Hij waarschuwde twee weken geleden nog voor een nieuwe financiële zeepbel. "De wereldeconomie zit weer in de jaren dertig", beweerde hij. Meteen weer stof voor de discussie op de vele wandelpaden met schitterend uitzicht op de Jackson Hole Lodge.

Augustusweekend in Jackson Hole

Wat? Jaarlijks uitje van top- economen die informeel de krijtlijnen van het toekomstige beleid tekenen, en ook gaan vliegvissen

Waar? Aan de voet van de Rocky Mountains in Wyoming

Wie? Centrale bankiers, Nobelprijswinnaars en een handjevol journalisten. Gasten zijn onder meer Fed-vrouw Janet Yellen en ook Luc Coene van de Belgische nationale bank