Nederland met nieuwe informateurs op weg naar paars-plus
De kans is groot dat Nederland een paars-plus coalitie zal krijgen met daarin VVD, PvdA, GroenLinks en D66. Dat blijkt uit het advies in het eindverslag van oud-informateur Herman Tjeenk Willink, dat hij gisteren indiende bij de Nederlandse koningin Beatrix.
Tjeenk Willink moest in eerste instantie zien welke coalities mogelijk waren nadat duidelijk was geworden dat een rechts kabinet met VVD, PVV en CDA er niet in zat. Volgens hem hadden de Nederlandse kiezers op 9 juni een duidelijk signaal gegeven dat ze graag een paars-plus regering aan de macht zagen. “Paars-plus is de meest voor de hand liggende coalitie”, schreef Tjeenk Willink in zijn eindverslag. “De vier partijen die daaraan meedoen hebben gezamenlijk zestien zetels gewonnen.” Andere combinaties waren minder evident, aldus de oud-informateur. “VVD, PvdA en CDA hebben samen bijvoorbeeld veertien zetels verloren.”
De partijvoorzitters Mark Rutte (VVD), Job Cohen (PvdA), Femke Halsema (GroenLinks) en Alexander Pechtold (D66) hadden vorige week tegenover Tjeenk Willink verklaard dat ze zich ernstig zouden inspannen in de verwachting dat paars-plus tot stand zou komen.
De onderhandelingen om daadwerkelijk tot paars-plus te komen, zullen moeilijk zijn, aldus Tjeenk Willink. De partijen moeten nu volgens hem stoppen met campagne voeren en overgaan tot een mentaliteit van kabinetsvorming. “Van ‘ik wil niet met jou’, naar ‘ik moet wel met jou’. Dat kost tijd.”
Op advies van Tjeenk Willink benoemde koningin Beatrix gisteren VVD-senator Uri Rosenthal en oud-PvdA-leider Jacques Wallage tot informateur. Rosenthal geldt als een vertrouweling van Rutte en hielp hem een handje bij het schrijven van een nieuwe beginselverklaring voor de VVD. Rosenthal, die fractievoorzitter is van de VVD in de Eerste Kamer, was ook al informateur in de eerste fase van de zoektocht naar een nieuw kabinet. Wallage was in 1998 PvdA-onderhandelaar bij de vorming van het tweede Paarse kabinet onder leiding van premier Kok, met VVD, PvdA en D66. Hij staat in Den Haag bekend als bruggenbouwer, gericht op het compromis.
De nieuwe informateurs gingen gisteren al aan de slag en spraken met de vier partijvoorzitters.
Job Cohen zei gisteren “forse onderhandelingen” te verwachten tussen de vier partijen. Hij hoopt dat tegen 1 augustus een kabinet kan worden samengesteld. Mark Rutte was voorzichtiger en zei dat hij wel zou zien hoever de combinatie zou komen. Pechtold wilde zich niet vastpinnen op een datum en Halsema zei dat de partijleiders “veel te bespreken” zouden hebben. (AE)