Direct naar artikelinhoud

‘Ontvoerde’ kernfysicus mag terugkeren naar Iran

De Iraanse kernfysicus Shahram Amiri, die volgens Teheran door de Amerikaanse geheime diensten in Saoedi-Arabië naar de VS is ‘ontvoerd’, heeft zijn heil gezocht in het kantoor dat de Iraanse belangen behartigt in Washington en dat zich in de Pakistaanse ambassade bevindt, zo heeft de Iraanse staatstelevisie gemeld. De man heeft gevraagd ‘snel naar Iran terug te kunnen keren’.

Topman Teherans kernprogramma zoekt toevlucht in Pakistaanse ambassade in VS

De man is een hooggeplaatste kernfysicus die vermist werd, maar de VS hebben altijd beweerd dat ze van die zaak niets afweten. Kort nadat de aanwezigheid van de kerngeleerde in het ambassadegebouw was bevestigd, heeft een hooggeplaatste functionaris van het State Departement gezegd dat hij de VS zal mogen verlaten.

De Verenigde Staten en Iran onderhouden geen officiële diplomatieke betrekkingen en de belangen van Teheran worden daarom behartigd door Pakistan. Dat land heeft in zijn VS-ambassade een speciale sectie ‘Iran’ en daar werken 70 tot 80 Iraanse diplomaten.

De woordvoerder zei nog dat de plots opgedoken kerngeleerde om 6.30 uur in het ambassadegebouw aankwam, maar dat hij “geen gast is, niet in gevangenschap zit en niet onder de bescherming van de Pakistaanse regering staat”.

Amiri, een vorser van hoog niveau van de Malek Ashtaruniversiteit in Teheran, verdween in juni 2009 in Saoedi-Arabië, waar hij op bedevaart ging. Volgens Teheran is hij daar door de VS ontvoerd, met medewerking van de Saoedische inlichtingendiensten. In maart 2010 meldde het Amerikaanse televisiestation ABC dat de als kernfysicus voorgestelde Amiri naar de VS was overgelopen en samenwerkte met de Amerikaanse geheime dienst CIA.

Op 7 juni jongstleden zond de Iraanse staatstelevisie een video uit waarin een man, die zich voorstelde als Amiri, zei te zijn ontvoerd door de Amerikaanse geheime diensten en te worden vastgehouden in Tucson, Arizona. Daarop heeft Iran “via legale wegen” informatie over hem gevraagd. Washington heeft ontkend de natuurkundige te hebben ontvoerd en weigerde te zeggen of hij zich al dan niet op Amerikaans grondgebied bevond.

Eind juni toonden Iraanse media een nieuwe video over dezelfde man, zeggende dat hij uit handen van Amerikaanse agenten was ontsnapt en dat hij zich in de staat Virginia bevond. Op 7 juli ontbood Iran de Zwitserse zaakgelastigde, die de VS-belangen in Teheran behartigt, om te protesteren tegen de “ontvoering” door de CIA. Het Iraanse ministerie van Buitenlandse Zaken zegt bewijzen omtrent die kidnapping te hebben.

De mysterieuze zaak kende gisteren een nieuw hoogtepunt: kort nadat zijn aanwezigheid in de ambassade was bevestigd, heeft een anonieme Amerikaanse functionaris aangekondigd dat Amiri het land zal mogen verlaten wanneer hij dat wil. Hij zou niet tegen zijn zin worden vastgehouden en zou de VS uit mogen. “Amiri is vrijwillig naar dit land gekomen, hij heeft hier vrij gewoond en mag even vrij terug naar Iran”, aldus de functionaris, die zijn naam niet bekend wilde zien worden.

De Russische president Dmitri Medvedev heeft gisteren gezegd dat Iran “dichter bij de mogelijkheid komt om een nucleair wapen te bouwen”. Het is een van de eerste keren dat Moskou openlijk verklaart dat de kans groot is dat Teheran op weg is naar atoomwapens. Rusland, dat sterke economische en militaire banden heeft met het regime in Iran, is traditioneel een goede bondgenoot, maar houdt zich in het dossier van de Iraanse kernenergie meestal op de vlakte.

Sinds kort heeft Moskou echter een strengere houding tegen de Iraanse atoomambities aangenomen en heeft zich zelfs achter de sancties geschaard die door de VN-Veiligheidsraad vorige maand waren afgekondigd. Op een bijeenkomst van ambassadeurs in Moskou heeft president Medvedev gisteren dan gezegd Iran niet meer ver af is van de weg die “naar een atoomwapen kan leiden”.

De Verenigde Staten en ook de belangrijkste leden van de Europese Unie verdenken Iran ervan hard aan de bouw van een kernwapen te werken, maar het regime van president Ahmadinejad zegt dat het kernenergie alleen voor burgerlijke en vreedzame doeleinden nastreeft.

Op 10 juni heeft de Veiligheidsraad van de VN een vierde ronde van sancties tegen Iran goedgekeurd, die investeringen in de Iraanse olie- en gasnijverheid voor westerlingen verbieden. Ook bankactiviteiten en handel met individuele bedrijven worden aan banden gelegd. Rusland heeft die maatregelen mee goedgekeurd.