Gedateerde voedingsdriehoek blijft de norm
De nieuwe leidraad met voedings- en bewegingsrichtlijnen van Vlaams Welzijnsminister Jo Vandeurzen (CD&V) botst op kritiek. Basis blijft immers de actieve voedingsdriehoek die door deskundigen als gedateerd wordt bestempeld.
Gedaan met de jungle aan gezondheids-adviezen. Op vraag van minister voor Welzijn en Volksgezondheid Jo Vandeurzen (CD&V) stelde het kenniscentrum Eetexpert.be een lijst met voedings- en bewegingsrichtlijnen op voor scholen, artsen, ziekenhuizen, diëtisten en psychologen.
Zo kunnen ze volwassenen en kinderen voortaan eenduidig adviseren over wat ze best eten, en hoeveel ze moeten bewegen om gezond te blijven. "Een primeur. Er was nood aan een uniforme boodschap", zegt An Vandeputte van Eetexpert. "De ene hulpverlener . Mensen weten niet meer wat te geloven."
Elke leeftijdsgroep krijgt zijn eigen tips mee. Peuters moeten bijvoorbeeld voldoende vet binnenkrijgen, kinderen tot twaalf zijn gebaat bij drie hoofdmaaltijden en twee tussendoortjes zoals fruit, rauwkost of halfvolle melkproducten. 75-plussers dienen op hun beurt op te letten voor ondervoeding. Opvallend: leidraad blijft de actieve voedingsdriehoek.
Inmiddels vijftien jaar oud, en - op een extra laag na - vrijwel onveranderd gebleven. Graanproducten zoals brood en aardappelen worden nog steeds als basisvoeding naar voor geschoven. Gevolgd door groenten en fruit, melk- en sojaproducten, vlees, eieren en vis.
Opvallend, omdat de voedingsdriehoek onder vuur ligt. Arts en onderzoeker Kris Verburgh (UA) maakte er onlangs brandhout van in zijn bestseller 'De Voedselzandloper'. Hij pleit voor een nieuw voedingsmodel. Eentje waarin aardappelen, pasta en brood als te mijden producten worden bestempeld. Wegens pure suiker.
Verburgh: "Suikers tasten het immuunsysteem aan en verhogen de kans op kanker." Eetexpert raadt per dag 3 tot 4 halfvolle glazen halfvolle melk aan. Verburgh labelt melkproducten als ongezond.
Ook Patrick Mullie, voedingsdeskundige aan de VUB, heeft zo zijn vragen bij de voedingsdriehoek. "De driehoek is gedateerd: hij houdt geen rekening met vegetariërs of obesitas, nochtans de ziekte van onze tijd. Vette vis en vlees worden nog altijd in hetzelfde vakje gestoken, terwijl het ene een stuk gezonder is dan het andere. En melk drink je beter met mate ."
Bijna de helft van de volwassen Vlamingen kampt met overgewicht, 13,7 procent is zwaarlijvig. Vandeurzen wil de Vlaming tegen 2015 gezonder maken. Maar in dat geval had hij beter voor een eenvoudig model geopteerd, vindt Mullie. "Gebaseerd op vier pijlers: stoppen met roken, meer bewegen, fruit en groenten eten en een gezond gewicht. De driehoek is veel te complex: mensen die 130 kilo wegen ga je daar niet mee motiveren."
An Vandeputte van Eetexpert laat de kritiek van zich afglijden. "We hebben samengewerkt met een grote wetenschappelijke adviesgroep van experten, en ons gebaseerd op adviezen van de Hoge Gezond-heidsraad en de Wereldgezondheidsorga-nisatie. De meerderheid is nog steeds te vinden voor de actieve driehoek", zegt ze.
"De tekst wordt breed gedragen door de hulpverleners. Andere modellen, zoals de zandloper ,genieten onvoldoende steun. Maar het is de bedoeling dat onze leidraad wordt bijgeschaafd als er in de toekomst andere resultaten aan het licht komen."
Blijft de vraag welke richtlijnen we nu voor waar moeten aannemen. En hoe een bepaalde voedingsgroep zoveel tegenstrijdige adviezen kan oproepen?
"Voeding is geen exacte wetenschap", zegt Mullie. "Er komen steeds nieuwe onderzoeksresultaten, soms positief, dan weer negatief. En er spelen natuurlijk commerciële belangen. Daarom: terug naar de eenvoud. Fruit en groenten en bewegen: vaste waarden die van tel blijven."patrick