Shockfoto's dode bejaarden ingezet tegen verdwijningen

Spoedarts Luc Beaucourt bestreed weekendongevallen door jongeren te choqueren met foto's van uiteengereten wrakken en dito lichamen. Alain Remue van de Cel Vermiste Personen doet hetzelfde nu de eerste winterkoude in het land is: rusthuispersoneel foto's tonen van bejaarden die hun verdwijning niet overleefden.

Doodgevroren

Een foto van een politieheli op een akker met in de voorgrond het lichaam van een doodgevroren man. Aan dergelijke gruwelfoto's heeft de Cel Vermiste Personen alleszins geen gebrek, zegt Remue. "Die foto's vertellen helaas allemaal een écht verhaal: van dolende oma's en opa's die op een dag vermist raken en niet op tijd worden gevonden", zegt hij. Nu de dagen korter zijn en de koude in het land is, dweilt het hoofd van de Cel Vermiste Personen met een hele selectie van die foto's in een powerpoint-presentatie de politiezones af. In 'zijn' werkmateriaal zit onder andere ook een beeld van een overleden oudere dame. "Die mevrouw was al ronddolend in een sloot gesukkeld en stierf door onderkoeling. Ik geef toe: een vreselijk beeld na een vreselijke dood. Maar je ziet onmiddellijk op de gezichten van het rusthuispersoneel dat het wél werkt: niemand wil dat zijn of haar oma zo aan haar einde komt", zegt Remue.

De sector attent maken op de problematiek van vermiste bejaarden, vaak met (lichte) dementie: dat is het opzet van Alain Remue en zijn team. "De vergrijzing doet deze problematiek alleen maar groeien. De risicogroep in België telt vandaag bijna 200.000 mensen. Binnen zes tot acht jaar zal hun aantal naar schatting dubbel zo groot zijn. Zoeken naar vermiste bejaarden lijkt uit te groeien tot een fulltime dagtaak voor ons", vreest Remue. Nu al wordt het politieteam op hun ochtendbriefing bijna elke dag geconfronteerd met zo'n verdwijning. De balans van de afgelopen twee weken: ze vonden zes bejaarden op het nippertje terug dankzij de inzet van de grote middelen. Eén bejaarde werd dood aangetroffen in een veld in Jabbeke, op acht kilometer van zijn huis. "In vier gevallen kwam de redding van de dienst luchtsteun van de federale politie. Met hun warmtecamera vonden ze één van de slachtoffers net op tijd terug in een soort moeras nabij een mijnterril in Genk, een ander redden ze bij een ravijn in Limburg, nog een ander in een bos in Westmeerbeek en een vierde in een veld vlakbij de instelling in Fleurus waaruit de man was vertrokken."

Kleerkast

Zonder de instellingen met de vinger te wijzen, noemt Remue het opvallend dat vier van deze mannen opgenomen waren in een zorginstelling. "We moeten met zijn allen beseffen dat we niet altijd zoveel geluk hebben. Van al onze verdwijningsdossiers is het sterftepercentage twaalf: twaalf op honderd verdwenen kinderen, tieners of volwassenen worden dus dood terug gevonden. Van dementerende bejaarden ligt dat sterftecijfer op 20 procent. Eén op vijf overleeft zijn of haar uitstap dus niet." Deze week zit Remue onder andere samen met de politiezone Gent en Gavers (waartoe Deerlijk en Harelbeke behoren, bjm), die alle zorgcentra uit hun regio uitnodigen. Remue zal het personeel in een powerpoint enkele harde beelden tonen. "In de uiteenzetting vertel ik dat we meer dan 65 procent van de bejaarden terugvinden in en rond het rusthuis of de instelling. Soms vinden we ze zelfs terug in een kleerkast. Dan wordt er al eens gegniffeld. Als we dan zo'n beeld tonen is het besef er snel: oei, het kan ook fout aflopen."

Tijdens de presentatie hamert Remue verder op preventieve tips, vraagt hij meer sociale controle en wijst hij op de brochure: Als het dan toch misgaat. "Het ene rusthuis is al waakzamer dan het andere voor de problematiek. Terwijl het risico overal even groot is en dergelijke verdwijningen meestal gaan over leven en dood."

In 2011 verdwenen 148 (demente) bejaarden. Cijfers van dit jaar zijn er nog niet.