Hoger onderwijs steeds populairder
De massale toeloop op de inschrijvingsdiensten heeft een veelvoud aan oorzaken. Zo wordt de economische crisis als mogelijke verklaring gesuggereerd. Maar ook de democratisering van het hoger onderwijs, een hoger geboortecijfer en het mindere weer dragen tot de toeloop bij.
“De eerste inschrijvingsperiode zit er net op. Op dit moment zijn er 10 procent meer inschrijvingen dan op hetzelfde moment vorig jaar. Ik denk dat die trend zich wel verder gaat zetten in de tweede inschrijvingsperiode op het einde van de zomer”, zegt VUB-woordvoerder Karolien Merchiers. “Een verklaring voor deze opmerkelijke stijging durf ik nog niet te geven. We moeten eerst alle gegevens eens goed analyseren. Maar door de economische crisis zou het wel eens kunnen dat veel meer studenten ervoor kiezen door te studeren in plaats van onmiddellijk werk te zoeken. Een diploma geeft nog steeds betere garanties op de arbeidsmarkt.”Niet iedereen denkt dat studenten die afweging maken. “Ik geloof niet dat de economische crisis er veel mee te maken heeft”, zegt UA-woordvoerder Fabienne Destryker. “Een economische crisis doet studenten normaliter kiezen voor richtingen die traditioneel goed liggen op de arbeidsmarkt, bijvoorbeeld toegepaste economische wetenschappen. Maar voor die richting blijft het studentenaantal stabiel. Onze stijging met 15 procent is vooral toe te schrijven aan de faculteiten die exacte wetenschappen aanbieden en ook de richtingen rechten en geneeskunde.”De UGent is voorzichtig met uitspraken. “We hebben nog een lange inschrijvingsperiode voor de boeg”, aldus woordvoerder Isabel Paeme. “Maar er is een duidelijk stijgende trend merkbaar. Dit jaar hebben wel al 1.841 studenten ingeschreven, dat is een stijging van 19 procent tegenover vorig jaar.” De KU Leuven begint pas midden augustus met inschrijven. Een steekproef bij de hogescholen levert ook al heel wat enthousiaste reacties op. “We zien een serieuze toename van het aantal inschrijvingen. Maar dat is al een paar jaar aan de gang. We trekken meer en meer mensen uit het universitair onderwijs aan die het liever eens bij ons proberen”, aldus Katrien Bleus van de KHLeuven.
Promotiemiddel
“Inschrijvingscijfers zijn altijd een momentopname. Het is vaak bijzonder moeilijk om een duidelijke oorzaak aan te wijzen voor plotselinge toe- of afnames. Het gaat om een samenspel van zichtbare en onzichtbare factoren. Zelfs het wat mindere weer kan verveelde studenten sneller naar de universiteit lokken”, weet onderwijsexpert Peter Van Petegem. “Het lijkt me nogal sterk dat de economische crisis een factor van belang is bij de doelgroep van de 18-jarigen. Ik weet niet of zij daar al zo sterk mee bezig zijn.”“De voormalige minister van Onderwijs Frank Vandenbroucke heeft zich enorm ingezet om de instroom van het hoger onderwijs te verbreden. Daardoor worden nu misschien jongeren aangetrokken die zich normaliter niet voor een universitaire studie zouden inschrijven”, vermoedt Van Petegem. UA-rector Alain Verschoren wijst ook nog op de piek in de Vlaamse geboortecijfers in 1991, het geboortejaar van de nieuwe generatie studenten. Bovendien merkt hij aan een toename van het aantal studenten uit het technisch secundair onderwijs op die zonder hoger diploma denken geen kans te maken op de arbeidsmarkt.Universiteiten communiceren gretig hun inschrijvingscijfers. “Het lijkt wel of ze door immer stijgende cijfers te presenteren een soort aanzuigeffect voor nieuwe studenten willen creëren. Inschrijvingscijfers worden zo een promotiemiddel. Universiteiten hebben het dan ook nodig om nieuwe studenten in te schrijven om hun overheidsfinanciering op peil te houden”, stelt Van Petegem vast.
Inschrijving per computer
De universiteiten doen hun best om de grote toestroom aan studenten bij te houden. “Wij hebben de laatste jaren serieus moeten moderniseren om de drukte het hoofd te kunnen bieden”, geeft Eric Mathieu, diensthoofd Onderwijsadministratie van de UA toe. “Onze toekomstige studenten moeten eerst thuis op de computer al een deel van de inschrijving doorlopen. Op de universiteit gaan we nog eens door de administratieve formaliteiten. Veel tijd neemt dat dan niet meer in beslag. Zo kunnen we meer studenten op één dag behandelen.”Heel de zomer lang kunnen studenten op de UA zich inschrijven. “De studenten die aan het begin van de zomer komen, hebben vaak een heel duidelijk beeld van wat ze gaan studeren. Tegen het einde van de zomer wordt het beduidend lastiger. Dan komen de twijfelaars. Er wordt dan zelfs tijdens de inschrijving op de universiteit al eens van studie gewisseld. Mensen die er echt niet uitkomen, sturen we door naar studietrajectbegeleiding. Voor studieadvies moeten ze niet bij ons zijn. Hoewel de ouders, die zijn er vrijwel altijd bij, ons vaak nog wel platbombarderen met vragen.”