Kinderen niet toegelaten

Het met je eigen ogen zien, dat is volgens Karin Quak van Tiara Tours de belangrijkste motivatie van toeristen die de Tsjernobyl-uitstap boeken. “Er zal ook een beetje ramptoerisme mee gemoeid zijn, maar even goed een belangstelling voor geschiedenis, en zelfs een ecologisch bewustzijn: dit is het resultaat als we geen lessen trekken uit het verleden, als we het milieu niet beter tegen de mens beschermen. We hebben groepen studenten die samen naar Tsjernobyl trekken, zoals studenten ook Auschwitz bezoeken. Maar even goed koppels of vrienden, jongeren en ouderen.”

Een excursie naar Tsjernobyl is geen familie-uitstap. “Gezinnen, dat kan niet”, zegt Karin Quak. “De leeftijdsgrens voor een bezoek ligt vast op achttien jaar: je moet meerderjarig zijn, kinderen zijn niet toegelaten. Je mag ook niet vanalles aanraken tijdens het bezoek of op eigen houtje gaan rondrennen. Toeristen krijgen ook de raad om kleding te dragen die armen en benen bedekt, en een petje op het hoofd. Zo minimaliseer je het risico dat mogelijk besmet materiaal, zoals een blad dat neerdwarrelt, contact maakt met je huid. We krijgen de laatste tijd ook veel interesse van fotografen die een reis naar Tsjernobyl willen maken. Laatst verscheen er in een fotografieblad een reportage over Tsjernobyl, en dat werkt inspirerend. Een door mensen verlaten plek als deze heeft blijkbaar een bijzondere esthetiek die fotografen aantrekt.”

Wie een excursie naar Tsjernobyl boekt, doet dat niet toevallig. “Het is niet zo dat mensen naar Oekraïne willen, en toevallig ontdekken dat ze daar ook een excursie naar Tsjernobyl kunnen maken”, zegt Karin Quak. “Nee, ze bellen ons heel bewust omdat ze Tsjernobyl willen zien. En bezoeken en passant ook Kiev of Oekraïne. Niet andersom, dus.”

Dat de Oekraiënse regering Tsjernobyl sinds januari van dit jaar 2011 open verklaart voor toeristen, verbaast Quak een beetje. “We bieden deze tours al sinds 2007 aan. Het is niet dat er nu meer tours zijn dan vroeger, of dat er een illegaal én legaal circuit is. Bij mijn weten is het dezelfde organisatie, Chernobylinterinform, een staatsbedrijf nota bene, dat de gegidste bezoeken sinds 2007 beheert.”

De Oekraiënse regering stelt dat er voor 2011 illegale tours aangeboden werden. Nieuw vanaf 2011 is wel dat het United Nations Development Program zijn goedkeuring geeft aan toeristische bezoeken aan het rampgebied.

www.tiaratours.nl (zoeken op Chernobyl)

Een verlaten klaslokaal, met nog boeken op de schoolbanken